กระทู้เมื่อเร็วๆ นี้

รูปหล่อเหมือน-ลอยองค์ หลวงพ่อโอด วัดจันเสน พระเกจิชื่อดังนครสวรรค์

ที่มา - มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 25 - 31 สิงหาคม 2566
คอลัมน์ - โฟกัสพระเครื่อง
เผยแพร่ - วันศุกร์ที่ 25 สิงหาคม พ.ศ.2566

“พระครูนิสัยจริยคุณ” หรือ “หลวงพ่อโอด ปัญญาธโร” อดีตเจ้าคณะอำเภอตาคลี และอดีตเจ้าอาวาสวัดจันเสน ต.จันเสน อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ เป็นพระเกจิอาจารย์ชื่อดัง

ปี พ.ศ.2531 มีความประสงค์จัดสร้างมณฑปใช้เป็นที่บรรจุพระธาตุ ส่วนชั้นล่างจะใช้เป็นที่ประชุมสงฆ์ และเป็นพิพิธภัณฑ์เก็บวัตถุโบราณของเมืองจันเสน

จึงดำริจัดสร้างวัตถุมงคล “รุ่นสร้างมณฑป” เป็นรูปหล่อเหมือนปั๊มลอยองค์ เพื่อหาทุนทรัพย์ในการสร้าง ทั้งหมด 4 เนื้อ คือ เนื้อเงิน เนื้อทองเหลือง เนื้อทองแดง และเนื้อตะกั่ว มีโค้ดตอกทุกเนื้อ

เป็นวัตถุมงคลที่สร้างขึ้นก่อนมรณภาพเพียง 1 ปี

ด้านหน้ารูปหล่อเหมือน มีตัวหนังสือนูน เขียนว่า “พระครูนิสัยจริยคุณ” พร้อมปั๊มอักขระขอมตัวนะ จำนวน 3 ตัว ที่สังฆาฏิด้านหน้า

ด้านหลัง บริเวณใต้ฐานเขียนว่า “วัดจันเสน”

จัดเป็นวัตถุมงคลยอดนิยมที่ชาวปากน้ำโพเสาะแสวงหา

หลวงพ่อโอด ปัญญาธโร

มีนามเดิมว่า วิสุทธิ์ แป้นโต เกิดเมื่อวันที่ 28 ธันวาคม 2460 ที่บ้านเลขที่ 103 หมู่ที่ 7 บ้านหัวเขา ต.ตาคลี อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ บิดา-มารดาชื่อ นายชิตและนางต่วน แป้นโต มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกันรวม 7 คน

ในช่วงวัยเยาว์ สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนวัดหัวเขา ต.ตาคลี อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ และช่วยครอบครัวประกอบอาชีพ

อายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันเสาร์ที่ 21 พฤษภาคม 2481 ที่อุโบสถวัดหัวเขา อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ มีพระธรรมไตรโลกาจารย์ (ยอด) วัดเขาแก้ว อ.พยุหะคีรี เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูนิปุณธรรมธร วัดตาคลี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูพิพัทธศีลคุณ วัดหัวเขา อ.ตาคลี เป็นพระอนุสาวนาจารย์

มุ่งมั่นศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2484 สามารถสอบได้นักธรรมชั้นเอก จากสำนักเรียนวัดมหาพฤฒาราม กรุงเทพฯ

ลำดับงานปกครอง พ.ศ.2489 เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดหนองสีนวล อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์

พ.ศ.2493 ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดจันเสน

พ.ศ.2493 ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะตำบลจันเสน

พ.ศ.2496 เป็นพระอุปัชฌาย์

พ.ศ.2510 เป็นรองเจ้าคณะอำเภอตาคลี

พ.ศ.2516 เป็นเจ้าคณะอำเภอตาคลี

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2500 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรี

พ.ศ.2510 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท

พ.ศ.2520 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก

พ.ศ.2527 ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็น พระครูสัญญาบัตรชั้นพิเศษ ในราชทินนาม พระครูนิสัยจริยคุณ

ด้านการศึกษา เป็นครูสอนนักธรรมของวัดดอน เขตยานนาวา กรุงเทพฯ (ในสมัยที่พระอาจารย์กึ๋น เป็นเจ้าอาวาสวัดดอนฯ) เป็นครูสอนนักธรรม วัดหัวเขา และวัดหนองสีนวล อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ เป็นเจ้าสำนักเรียนวัดจันเสน เป็นกรรมการตรวจประโยคธรรมสนามหลวง เป็นต้น

ศึกษาพุทธาคมจากพระเกจิชื่อดัง คือ หลวงพ่อรุ่ง วัดหนองสีนวล อ.ตาคลี, หลวงพ่อเดิม วัดหนองโพ อ.ตาคลี, หลวงพ่อพรหม วัดช่องแค อ.ตาคลี และหลวงพ่อเชน วัดสิงห์ อ.อินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี

นอกจากนี้ ยังมีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับหลวงพ่อรุ่ง วัดหนองสีนวล และหลวงพ่อเดิม วัดหนองโพ สองพระเกจิอาจารย์ชื่อดังของอำเภอตาคลี ในฐานะที่เป็นหลานที่ใกล้ชิด โดยพ่อของหลวงพ่อโอด คือ นายชิต แป้นโต เป็นน้องชายแท้ๆ ของหลวงพ่อรุ่ง และแม่ของนายชิต เป็นพี่สาวแม่ของหลวงพ่อเดิม ดังนั้น หลวงพ่อโอด จึงเรียกหลวงพ่อรุ่ง และหลวงพ่อเดิมว่า “หลวงลุง” ทั้งสองรูป

ด้านการศึกษาพุทธาคม เมื่อท่านกลับจากการเป็นครูสอนนักธรรมที่วัดดอนยานนาวาแล้ว ท่านได้มาอยู่กับหลวงพ่อรุ่ง ที่วัดหนองสีนวล ซึ่งในระยะนี้เองที่ท่านได้ศึกษาวิทยาคมต่างๆ จากหลวงพ่อรุ่ง

ส่วนหลวงพ่อเดิม เดินทางมาที่วัดหนองสีนวลอยู่เป็นประจำ ซึ่งหลวงพ่อโอดได้ศึกษาวิชาต่างๆ ด้วย

ทั้งนี้ จากคำบอกของท่านเองว่ายังมีอาจารย์อยู่อีก 2 รูป คือ หลวงพ่อพรหม วัดช่องแค อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ ในช่วงปี พ.ศ.2500 เป็นต้นมา ท่านมักไปเยี่ยมหลวงพ่อพรหมเป็นประจำ

พระอาจารย์อีกรูป คือ หลวงพ่อเชน วัดสิงห์ ต.ทับยา อ.อินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี ไปอยู่เรียนกับหลวงพ่อเชน เรียนวิชาทำตะกรุด

ด้านวิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นผู้ที่เชี่ยวชาญทางด้านการปฏิบัติมาก ศึกษามาจากหลวงพ่อรุ่ง ต่อมาได้ไปศึกษาต่อที่สำนักวิปัสสนาวัดมหาธาตุฯ กรุงเทพฯ

ระหว่าง พ.ศ.2500 เปิดสำนักสอนวิปัสสนากัมมัฏฐานที่วัดจันเสน โดยเป็นผู้สอนเอง

เป็นพระที่มีเมตตาสูงยิ่ง วันหนึ่งๆ ท่านจะนั่งคอยรับแขกอยู่ทั้งวัน ใครมีเรื่องทุกข์ร้อนใจไปหา ก็จะให้คำแนะนำที่ดีโดยไม่เลือกชั้นวรรณะ

มรณภาพอย่างสงบ เมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม 2532 สิริอายุ 72 ปี พรรษา 50

ปัจจุบัน สังขารเก็บรักษาไว้ที่ตึกนิสิตสามัคคี วัดจันเสน เปิดให้เข้าไปกราบสักการะทุกวัน

เกียรติคุณความขลังยังเป็นที่กล่าวขวัญสืบมาจนถึงบัดนี้ รวมถึงด้านวัตถุมงคลแทบทุกชนิด ล้วนแต่หายาก •

ฃ

เหรียญรูปเหมือนรุ่นแรก วัตถุมงคล ‘หลวงปู่สีดา’ พระเกจิดังมหาสารคาม

ที่มา - มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 1 - 7 กันยายน 2566
คอลัมน์ - โฟกัสพระเครื่อง
เผยแพร่ - วันเสาร์ที่ 2 กันยายน พ.ศ.2566

อดีตพระเกจิอาจารย์ชื่อดังอีกรูปแห่งเมืองมหาสารคาม “พระมงคลสารคุณ” หรือ “หลวงปู่สีดา ปัญญาธโร” สืบปฏิปทาตามต้นแบบของหลวงปู่สร้อย จิตตทันโต แห่งวัดทรงศิลา (วัดบ้านปลาขาว) ต.สันป่าตอง อ.นาเชือก จ.มหาสารคาม ผู้เป็นพระอาจารย์

เคยดำรงตำหน่งเจ้าอาวาสวัดโสมนัสประดิษฐ์ ต.หนองแสง อ.วาปีปทุม จ.มหาสารคาม และที่ปรึกษาเจ้าคณะอำเภอวาปีปทุม

จัดสร้างวัตถุมงคลขึ้นมาหลายรุ่น ที่เป็นสุดยอด คือ “เหรียญรูปเหมือนรุ่น 1 ปี พ.ศ.2513”

จัดสร้างขึ้นในวาระฉลองอายุครบ 49 ปี และได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามที่ พระครูมานิตย์ปฏิภาณ

จัดเป็นเนื้อทองแดง จำนวนสร้างประมาณ 2,000 เหรียญ

ลักษณะคล้ายเหรียญรูปไข่ มีหูห่วง ด้านหน้าเหรียญ ยกขอบเหรียญ ส่วนขอบด้านในเป็นจุดไข่ปลา ตรงกลางเป็นรูปเหมือนครึ่งองค์หันหน้าตรง ด้านขวาโค้งขึ้นไปด้านบนวนไปด้านซ้าย เขียนคำว่า “วัดโสมนัสประดิษฐ์ อ.วาปีปทุม จ.มหาสารคาม” ใต้รูปเหมือนมีตัวอักษรเขียนคำว่า “หลวงพ่อพระครูมานิตย์ปฏิภาณ”

ด้านหลังเหรียญ เป็นอักขระยันต์นะโม พุทธายะ

จัดเป็นวัตถุมงคลที่หายากและมีราคา ผู้ใดครอบครองต่างหวงแหน

หลวงปู่สีดา ปัญญาธโร

เกิดในสกุล นนทะชัย เมื่อปี 2464 ณ บ้านนาดูน ต.นาดูน อ.นาดูน จ.มหาสารคาม บิดา-มารดา ชื่อ นายเกตุและนางบุญมา นนทะชัย ครอบครัวประกอบอาชีพทำไร่ทำนา

หลังจบการเรียนรู้ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ออกมาช่วยงานครอบครัวหาเลี้ยงชีพด้วยความขยันขันแข็ง

เมื่ออายุ 18 ปี ด้วยความที่มีจิตใจโน้มเอียงเข้าหาธรรม จึงตัดสินใจเข้าสู่ร่มกาสาวพัสตร์ เข้าพิธีบรรพชา ที่วัดทรงศิลา ต.นาดูน อ.นาดูน จ.มหาสารคาม

กระทั่งอายุครบ 21 ปี เข้าพิธีอุปสมบท ที่พระอุโบสถวัดทรงศิลา มีหลวงปู่สร้อย จิตตทันโต เป็นพระอุปัชฌาย์, พระอธิการไหม วัดหนองเม็ก เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอธิการจันดี วัดหนองเม็ก เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า ปัญญาธโร อันมีความหมายว่า ผู้ทรงไว้ซึ่งปัญญา

เดินทางไปจำพรรษา เพื่อศึกษาพระปริยัติธรรมที่สำนักเรียนวัดสุภโสภณ จ.บุรีรัมย์ สำนักเรียนใหญ่โด่งดังของภาคอีสานตอนใต้

ในปี พ.ศ.2488 สามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรี-โท-เอก ตามลำดับ

ท่านยังศึกษาเพิ่มเติมการอ่านเขียนอักษรลาวเก่าแก่ อักษรขอม พร้อมทั้งบาลี ทำให้มีความรู้ในการอ่านเขียนอักขระเก่าแก่ด้วย

กระทั่งกลับมาจำพรรษาที่วัดนาดูนพัฒนาราม ต.นาดูน อ.นาดูน จ.มหาสารคาม ในช่วงเวลาดังกล่าว หลวงปู่สร้อย วัดทรงศิลา (วัดบ้านปลาขาว) พระอุปัชฌาย์ มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วอีสานตอนกลางและอีสานใต้ ในฐานะพระเกจิและวิปัสสนาจารย์ พร้อมทั้งวิทยาคมรอดพ้น คงกระพัน ขอฝากตัวเป็นลูกศิษย์เรียนรู้เล่าเรียนวิทยาคม วิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยได้เมตตาถ่ายทอดความรู้ให้อย่างไม่ปิดบัง

ลําดับงานปกครอง พ.ศ.2494 เป็นเจ้าอาวาสวัดนาดูนพัฒนาราม

พ.ศ.2497 เป็นเจ้าคณะตำบลนาดูน

พ.ศ.2508 เป็นเจ้าคณะอำเภอวาปีปทุม และเจ้าอาวาสวัดโสมนัสประดิษฐ์

พ.ศ.2545 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะอำเภอวาปีปทุม

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2513 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามที่ พระครูมานิตปฏิภาณ

พ.ศ.2519 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นพิเศษในราชทินนามเดิม

พ.ศ.2547 ได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระมงคลสารคุณ

เคยกล่าวปรารภกับศิษย์ว่า โภคทรัพย์เงินทองไม่ได้มีความจำเป็นต่อสมณเพศ เพราะสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยศรัทธาญาติโยม

แม้จะยอมให้คณะศิษย์สร้างรูปบูชาหลายรุ่น แต่พยายามพร่ำสอนญาติโยมสม่ำเสมอว่า อย่ายึดติดพระเครื่องวัตถุมงคลมากเกินไป ให้ยึดเอาพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นหลักในการครองชีวิต

ส่วนข้อธรรมคำสอนที่เน้นสอน คือ เมื่อเกิดมาเป็นคนแล้วจะต้องมีจริยธรรม จึงจะได้ชื่อว่าอารยชน นอกจากนี้ ต้องมีศีล 5 ในหัวใจแล้วชีวิตจะพานพบแต่ความสำราญตลอดกาล

เป็นพระเถระผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบเอาเคร่งครัดในพระวินัยมาโดยตลอด เป็นพระเกจิอาจารย์ที่มีอายุพร้อมทั้งพรรษาสูงที่สุดในวงการสงฆ์จังหวัดมหาสารคามในห้วงเวลาดังกล่าว อีกทั้งยังเป็นพระนักพัฒนาสม่ำเสมอที่ปกครองวัดโสมนัสฯ ทำให้วัดเจริญรุ่งเรืองพร้อมทั้งพัฒนาปฏิรูปให้เหมาะสำหรับการบำเพ็ญภาวนา

แม้จะอยู่ในวัยไม้ใกล้ฝั่ง แต่สุขภาพพลานามัยยังแข็งแรงสมบูรณ์ ยังรับกิจนิมนต์เป็นปกติ ร่างกายและจิตใจไม่เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติศาสนกิจแต่อย่างใด

จึงเป็นเนื้อนาบุญของชาวมหาสารคามอย่างแท้จริง

แต่ด้วยสังขารไม่เที่ยง ต่อมาจึงมรณภาพลงอย่างสงบ เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2555

สิริอายุ 91 ปี พรรษา 71 •

4-3