10 พฤษภาคม 2567 06:12:25
ยินดีต้อนรับคุณ,
บุคคลทั่วไป
กรุณา
เข้าสู่ระบบ
หรือ
ลงทะเบียน
1 ชั่วโมง
1 วัน
1 สัปดาห์
1 เดือน
ตลอดกาล
เข้าสู่ระบบด้วยชื่อผู้ใช้ รหัสผ่าน และระยะเวลาในเซสชั่น
หน้าแรก
เวบบอร์ด
ช่วยเหลือ
ห้องเกม
ปฏิทิน
Tags
เข้าสู่ระบบ
สมัครสมาชิก
ห้องสนทนา
บุคคลทั่วไป, คุณถูกห้ามตั้งกระทู้หรือส่งข้อความส่วนตัวในฟอรั่มนี้
Fuck Advertise !!
[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้
นั่งเล่นหลังสวน
สุขใจ ห้องสมุด
สยาม ในอดีต
.:::
'เขาดินวนา' เคยเป็นสวนพฤกษศาสตร์ ก่อนที่จะเป็นสวนสัตว์เขาดิน
:::.
หน้า: [
1
]
ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน
หัวข้อ: 'เขาดินวนา' เคยเป็นสวนพฤกษศาสตร์ ก่อนที่จะเป็นสวนสัตว์เขาดิน (อ่าน 1741 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Kimleng
'อกุศลธรรม' เป็นสิ่งเกิดขึ้นจากการตามใจคนทั้งนั้น อะไรที่ชอบก็บอกของนั้นดี
สุขใจ๊ สุขใจ
นักโพสท์ระดับ 14
คะแนนความดี: +5/-0
ออฟไลน์
เพศ:
Thailand
กระทู้: 5477
'อกุศลธรรม' เป็นสิ่งเกิดขึ้นจากการตามใจคนทั้งนั้น
ระบบปฏิบัติการ:
Windows 7/Server 2008 R2
เวบเบราเซอร์:
Mozilla รองรับ
'เขาดินวนา' เคยเป็นสวนพฤกษศาสตร์ ก่อนที่จะเป็นสวนสัตว์เขาดิน
«
เมื่อ:
19 ตุลาคม 2560 15:53:18 »
Tweet
ภาพเมื่อคราวที่รัชกาลที่ ๕ ทรงปลูกต้นสักทอง ขึ้นในบริเวณเขาดินวนา ร่วมกับเจ้าชายวังติมา
แห่งเดนมาร์ก เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๓ เพื่อเป็นอนุสรณ์ถึงความสัมพันธ์อันดีระหว่างสยามกับเดนมาร์ก
(ภาพจาก
http://www.trueplookpanya.com
)
'เขาดินวนา'
เคยเป็นสวนพฤกษศาสตร์ ก่อนที่จะเป็นสวนสัตว์เขาดิน
“เขาดินวนา” ตั้งอยู่ในเขตพระราชวังสวนดุสิตเดิม อันเป็นพระราชวังที่สร้างขึ้นในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕
เรื่องของเรื่องเริ่มมาจาก หมอหลวงประจำพระองค์ได้กราบบังคมทูลว่า พระบรมมหาราชวัง อันเป็นพระราชนิเวศน์ที่ประทับมาแต่เดิมนั้นปลูกสร้างไม่ถูกสุขลักษณะ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะมีตึกบังอยู่โดยรอบ จึงขวางทางลม และในฤดูร้อนจะมีอากาศร้อนจัด ซ้ำยังอับชื้น ทำให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รวมทั้งพระบรมวงศานุวงศ์ทรงพระประชวรกันอยู่เสมอ
แน่นอนว่า ในบรรดาพระมหากษัตริย์ที่ทรงเคยประทับอยู่ในพระบรมมหาราชวัง และทรงพระประชวรด้วยเหตุดังกล่าว ย่อมหมายรวมถึงรัชกาลที่ ๕ ด้วย
จึงทำให้พระองค์ทรงวางเมกะโปรเจ็กต์ในการสร้างพระราชวังใหม่ให้ถูกสุขลักษณะ พระราชวังที่ว่าคือ “
พระราชวังสวนดุสิต
”
พ.ศ.๒๔๔๑ รัชกาลที่ ๕ ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดระเนตรพื้นที่ “สวน” และ “ทุ่งนา” บริเวณทิศตะวันออกเฉียงเหนือของพระบรมมหาราชวัง ซึ่งก็ทรงพอพระราชหฤทัยเป็นอย่างยิ่ง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ซื้อที่ดินระหว่างคลองผดุงกรุงเกษมจนถึงคลองสามเสน ด้วยเงินพระคลังข้างที่ ซึ่งเป็นพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์
แล้วพระราชทานชื่อตำบลแห่งนี้ว่า “สวนดุสิต” พร้อมๆ กับที่โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพลับพลาขึ้นสำหรับใช้เป็นที่เสด็จประทับแรมชั่วคราว และให้เรียกที่ประทับแรมแห่งนี้ว่า “วังสวนดุสิต”
พระราชวังสวนดุสิตจึงถือกำเนิดขึ้นนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
โดยมีจุดมุ่งหมายสำคัญคือการสร้างพระราชวังในที่ถูกสุขลักษณะ ตามหลักการแพทย์และสุขอนามัยแบบตะวันตกสมัยใหม่ ซึ่งต้องมีอากาศถ่ายเทสะดวก และโปร่งโล่งสบาย
ดังนั้น จึงไม่แปลกอะไรเลยที่นอกจากพระราชวังแห่งนี้จะมีคำว่า “สวน” นำอยู่ข้างหน้าชื่อของสถานที่แล้ว ภายในเขตพระราชวังแห่งนี้จะมีสวนโน่นนั่นนี่อยู่เต็มไปหมด
แต่ก็ไม่ใช่ว่านึกจะสร้างสวน ก็สร้างกันอย่างตามมีตามเกิด ยิ่งเมื่อเป็นสวนหรืออุทยานภายในพระราชวัง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “สวน” ของพระเจ้าแผ่นดินผู้ทรงมีภูมิประสบการณ์เสด็จเที่ยวชมสวน หรืออุทยานชั้นนำหลากหลายแห่งของโลก อย่างรัชกาลที่ ๕ ด้วยแล้ว
สวนที่ถูกจัดสร้างขึ้นในพระราชวังแห่งใหม่ของพระองค์ ก็ย่อมต้องไม่ธรรมดาแน่
“เขาดินวนา”
ก็เกิดขึ้นภายใต้เงื่อนไขและภูมิหลังอย่างนี้นี่เอง การก่อสร้างพระราชวังและสวนต่างๆ ภายในพระราชวังใหม่แห่งนี้ ทำให้ต้องมีการขุดสระน้ำขนาดใหญ่ ประกอบคูคลองระบายน้ำและถนน แล้วนำดินที่ขุดทำสระน้ำคูคลองต่างๆ ขึ้นมาถมเป็นเนินเขาขึ้นที่กลางน้ำ จนเกิดเป็นเกาะกลางน้ำ
และก็เป็นเจ้าเกาะกลางน้ำที่ก่อขึ้นจากดินที่ถูกขุดขึ้นมานี่แหละครับ ที่คนในยุคโน้นเรียกกันว่า “
เขาดิน
”
ที่น่าสนใจก็คือ รัชกาลที่ ๕ ได้ทรงโปรดเกล้าฯ ให้เพาะปลูกพรรณไม้นานาชนิดขึ้น เพื่อทำเป็นสวนพฤกษชาติ ขึ้นในบริเวณเขาดินและปริมณฑลรายรอบ โดยเรียกว่า “
วนา
” และทรงโปรดเรียกอาณาบริเวณนี้รวมๆ กันว่า “
เขาดินวนา
” อย่างที่เราคุ้นหูกันในปัจจุบันนั่นเอง
การสร้างสวนพฤกษชาติดังกล่าว รัชกาลที่ ๕ ทรงได้รับแรงบันดาลใจสำคัญมาจากบรรดาสวนพฤกษศาสตร์ในอารยประเทศ ที่ทรงเคยเสด็จทอดพระเนตรกิจการ “สวนพฤกษศาสตร์” หรือที่เรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า “
Botanic Garden
” จากที่ต่างๆ มา
โดยการเสด็จทอดพระเนตรกิจการสวนพฤกษชาติแต่ละครั้ง ทำให้พระองค์ทรงค้นพบว่า นอกจากที่ “สวนพฤกษศาสตร์” เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจและให้ความเพลิดเพลินในการเสด็จเยี่ยมชมแล้ว ก็ยังมีประโยชน์ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งคือเป็นสถานที่รวบรวมความรู้เกี่ยวกับพืชพันธุ์ต่างๆ อีกด้วย
มากไปกว่านั้น รัชกาลที่ ๕ ยังทรงใช้สวนพฤกษศาสตร์ของพระองค์คือ เขาดินวนาแห่งนี้ ในการผูกมิตรกับนานาอารยประเทศ โดยมีกรณีตัวอย่างสำคัญก็คือ การที่พระองค์ทรงปลูกต้นสักทองขึ้นในบริเวณเขาดินวนาร่วมกับเจ้าชายวัลดิมา พระราชโอรสของพระเจ้าคริสเตียนที่ ๘ แห่งเดนมาร์ก เมื่อวันที่ ๓ มกราคม พ.ศ.๒๔๔๓ เพื่อเป็นอนุสรณ์ถึงความสัมพันธ์อันดีระหว่างสยามกับเดนมาร์ก เป็นต้น (ต้นสักทองอายุร้อยกว่าปีต้นนี้ ปัจจุบันยังสามารถชมดูได้ เพราะปลูกอยู่ที่บริเวณเขาน้ำตก ภายในสวนสัตว์ดุสิตปัจจุบัน)
ไม่แปลกอะไรเลยที่รัชกาลที่ ๕ จะทรงเห็นซึ้งถึงคุณประโยชน์ของสวนพฤกษศาสตร์ ในแง่ของวิชาความรู้ต่างๆ เพราะว่าบรรดาสวนพฤกษศาสตร์ต่างๆ ในอารยประเทศนั้น มักจะถูกใช้เพื่อการศึกษาทางพฤกษศาสตร์ ควบคู่ไปกับการใช้สำหรับพักผ่อนหย่อนใจ ซึ่งอันที่จริงแล้วก็นับได้ว่าเป็นเพียงผลพลอยได้อีกด้วย
และจึงไม่แปลกอะไรเลยอีกเช่นกันที่ “สวนพฤกษศาสตร์” มักจะถูกนับเป็น “มิวเซียม” หรือ “พิพิธภัณฑ์” ประเภทหนึ่ง โดยถือเป็นสถานที่จัดแสดง และจัดการความรู้เกี่ยวกับพืชพันธุ์ต่างๆ นั่นเอง
ในบรรดาสวนพฤกษศาสตร์ที่รัชกาลที่ ๕ ทรงเคยเสด็จทอดพระเนตรทั้งหมดนั้น สวนพฤกษศาสตร์โบตันนิเกล ที่เมืองบุยเต็นซอร์ก ไม่ห่างจากบัตตาเวีย เมืองหลวงเก่าบนเกาะชวา ประเทศอินโดนีเซีย ที่พระองค์เสด็จประพาสถึง ๒ ครั้งในช่วงต้นเดือนมิถุนายน พ.ศ.๒๔๓๙ คือวันที่ ๑ และวันที่ ๔ ดูจะมีอิทธิพลต่อการสร้างสวนพฤกษชาติเขาดินวนา ในพระราชวังสวนดุสิตมากที่สุด โดยส่วนหนึ่งอาจจะเป็นสภาพของพืชพรรณ และภูมิอากาศที่ใกล้เคียงกับสยามมากกว่ากลุ่มประเทศยุโรป
อย่างไรก็ตาม
เขาดินวนา
แต่แรกเริ่มนั้นก็เป็นเพียงสวนพฤกษชาติส่วนพระองค์ และข้าราชบริพารฝ่ายในเท่านั้น ด้วยแน่นอนว่าไพร่ที่ไหน ก็คงไม่อาจจะล่วงล้ำเข้าไปเที่ยวชมสวนในพระราชวังของพระเจ้าแผ่นดินกันได้ง่ายๆ?
ต้องรอมาจนกระทั่งถึงในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗ ที่ทรงมีพระราชดำริในการทำนุบำรุงเขาดินวนาให้ดี และกว้างขวางกว่าที่เป็นอยู่ จึงค่อยมีการเปิดให้ประชาชนทั่วไปสามารถเข้ามาพักผ่อนหย่อนใจกันได้ด้วย
ต่อมาหลังเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.๒๔๗๕ รัฐบาลของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้กราบบังคมทูลขอสวนดุสิต มาจัดทำเป็นสวนสาธารณะ เพื่อใช้ในการพักผ่อนหย่อนใจของประชาชน
ซึ่งพระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในสมัยนั้นก็ได้ลงนามพระราชทาน ในนามของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล รัชกาลที่ ๘ ให้เทศบาลกรุงเทพมหานครรับเอาพื้นที่บริเวณเขาดินวนา สนามเสือป่า และสวนอัมพร มาจัดเป็นสวนสาธารณะได้
เมื่อได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตแล้ว ทางเทศบาลกรุงเทพมหานครจึงได้ทำการย้ายกวางดาว และสัตว์ชนิดต่างๆ มาจากสวนอัมพร ลิง และจระเข้ มาจากสวนสราญรมย์ เพื่อมาจัดแสดงที่เขาดินวนา
พร้อมกันกับที่ขอให้ทางสำนักพระราชวังจัดส่งช้างหลวงมาให้ประชาชนได้ชมกันในทุกวันอาทิตย์ จนกระทั่งมีการเปิดให้ประชาชนทั่วไปได้เที่ยวชม และพักผ่อนหย่อนใจโดยสมบูรณ์ ภายใต้ชื่อ “
สวนสัตว์ดุสิต
” เมื่อวันที่ ๑๘ มีนาคม พ.ศ.๒๔๘๑ หรือเมื่อเฉียดๆ ๘๐ ปีที่แล้ว เป็นครั้งแรก
จนนับได้ว่าเป็น
สวนสัตว์แห่งแรกของประเทศไทย
น่าเสียดายนะครับที่ตั้งแต่มีการเปิดเขาดินวนาให้เป็นสวนสาธารณะ เรื่อยมาจนกระทั่งเปลี่ยนกลายไปเป็นสวนสัตว์ ก็ไม่ได้มีการให้ความสำคัญกับสถานที่แห่งนี้ในฐานะของ “มิวเซียมต้นไม้” หรือ “สวนพฤกษศาสตร์” แห่งแรกของสยามประเทศไทย เหมือนอย่างวัตถุประสงค์เมื่อแรกสร้าง
เรียกได้ว่า เราได้ “สวนสัตว์” แห่งแรกของประเทศมาก็จริง
แต่ในขณะเดียวกันเราก็จำใจต้องสูญเสีย “สวนพฤกษศาสตร์” แห่งแรกของประเทศไปพร้อมๆ กัน
ที่มา : “เขาดินวนา” ก่อนที่จะเป็นสวนสัตว์ เคยเป็น “มิวเซียมพันธุ์ไม้” สวนพฤกษศาสตร์ โดย ศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ หนังสือมติชน สุดสัปดาห์ หน้า ๘๒ ฉบับที่ ๑๙๓๙ ประจำวันที่ ๑๓-๑๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๐
บันทึกการเข้า
กิมเล้ง @ สุขใจ ดอท คอม
สูตรอาหาร ทำกับข้าว เที่ยวไปทั่ว
คำค้น:
หน้า: [
1
]
ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
กระโดดไป:
เลือกหัวข้อ:
-----------------------------
จากใจถึงใจ
-----------------------------
=> หน้าบ้าน สุขใจ
===> สุขใจ ป่าวประกาศ (ข้อความจากทีมงาน)
===> สุขใจ เสนอแนะ (ข้อความจากสมาชิก)
===> สุขใจ ให้ละเลง (มุมทดสอบบอร์ด)
-----------------------------
สุขใจในธรรม
-----------------------------
=> พุทธประวัติ - ประวัติพระสาวก
===> พุทธประวัติ แห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
===> ประวิติพระอรหันต์ พระสาวก ในสมัยพุทธกาล
===> ประวัติพระผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ในยุคปัจจุบัน
===> นิทาน - ชาดก
=====> ชาดก พระเจ้า 500 ชาติ
=> ธรรมะทั่วไป ธารธรรม - ธรรมทาน
===> ธรรมะจากพระอาจารย์
===> เกร็ดครูบาอาจารย์
=> ห้องวิปัสสนา - มหาสติปัฏฐาน 4
=> สมถภาวนา - อภิญญาจิต
=> จิตอาสา - พุทธศาสนาเพื่อสังคม
=> เสียงธรรมเทศนา - เอกสารธรรม - วีดีโอ
===> เอกสารธรรม
===> เสียงธรรมเทศนา
=====> ธรรมะจาก สมเด็จโต
=====> ธรรมะจาก หลวงปู่มั่น
=====> เสียงบทสวดมนต์
=====> เพลงสวดมนต์
=====> เพลงเพื่อจิตสำนึก แด่บุพการี
=====> ธรรมะ มิวสิค (เพลงธรรมทั่วไป)
===> ห้อง วีดีโอ
=> เกร็ดศาสนา
=> กฏแห่งกรรม - ท่องไตรภูมิ
=> ไขปัญหาโลก ธรรม และความรัก
=> บทสวด - คัมภีร์ คาถา - วิชา อาคม
=> พุทธวัจนะ - ภาษิตธรรม
===> พุทธวัจนะ ในธรรมบท
===> พุทธศาสนสุภาษิต
===> คำทำนายภัยพิบัติที่จะเกิด
===> รวมข่าวภัยพิบัติ ทั้งในอดีต และปัจจุบัน
===> รู้ เพื่อ รอด (การเตรียมการ)
=> ห้องประชาสัมพันธ์ ทั้งทางโลก และทางธรรม
===> ฐานข้อมูล มูลนิธิต่าง ๆ ในประเทศไทย (Donation Exchange Center)
-----------------------------
วิทยาศาสตร์ทางจิต เรื่องลี้ลับ
-----------------------------
=> วิทยาศาสตร์ - จักรวาล - การค้นพบ
===> เรื่องราว จากนอกโลก
=====> ประสบการณ์เกี่ยวกับ UFO
=====> หลักฐาน และ การพิสูจน์ยูเอฟโอ
=====> คลิปวีดีโอ ยูเอฟโอ
=> ไขตำนาน - ประวัติศาสตร์ - การค้นพบ อารยธรรม
=> เรื่องแปลก - ประสบการณ์ทางจิต - เรื่องลึกลับ
===> ร้อยภูติ พันวิญญาณ
=====> ประสบการณ์ ผี ๆ
=======> เรื่องเล่าในรั้วมหาลัย
=====> ประวัติ ต้นกำเนิด ตำนานผี
===> ดูดวง ทำนายทายทัก
===> ไดอะล็อก คือ ดอกอะไร - พลังไดอะล็อก (Dialogue)
===> กระบวนการ NEW AGE
=> เครื่องราง ของขลัง พุทธคุณ
-----------------------------
นั่งเล่นหลังสวน
-----------------------------
=> สุขใจ จิบกาแฟ
=> สุขใจ ร้านน้ำชา
=> สุขใจ ห้องสมุด
===> สุขใจ หนังสือแนะนำ
===> สุขใจ คลังความรู้ลวงโลก
===> สยาม ในอดีต
=> สุขใจ ใต้เงาไม้
=> สุขใจ ตลาดสด
=> สุขใจ อนามัย
=> สุขใจ ไปเที่ยว
=> สุขใจ ในครัว
===> เกร็ดความรู้ งานบ้าน งานครัว
=> สุขใจ ไปรษณีย์
=> สุขใจ สวนสนุก
===> ลานกว้าง (มุมดูคลิป)
===> เวที จำอวด (จำอวดหน้าม่าน)
===> หนังกลางแปลง (ดูหนัง รีวิวหนัง)
===> หน้าเวที (มุมฟังเพลง)
=====> เพลงไทยเดิม
===> แผงลอยริมทาง (รวมคลิปโฆษณาโดน ๆ)
คุณ
ไม่สามารถ
ตั้งกระทู้ได้
คุณ
ไม่สามารถ
ตอบกระทู้ได้
คุณ
ไม่สามารถ
แนบไฟล์ได้
คุณ
ไม่สามารถ
แก้ไขข้อความได้
BBCode
เปิดใช้งาน
Smilies
เปิดใช้งาน
[img]
เปิดใช้งาน
HTML
เปิดใช้งาน
กำลังโหลด...