11 พฤษภาคม 2567 19:26:41
ยินดีต้อนรับคุณ,
บุคคลทั่วไป
กรุณา
เข้าสู่ระบบ
หรือ
ลงทะเบียน
1 ชั่วโมง
1 วัน
1 สัปดาห์
1 เดือน
ตลอดกาล
เข้าสู่ระบบด้วยชื่อผู้ใช้ รหัสผ่าน และระยะเวลาในเซสชั่น
หน้าแรก
เวบบอร์ด
ช่วยเหลือ
ห้องเกม
ปฏิทิน
Tags
เข้าสู่ระบบ
สมัครสมาชิก
ห้องสนทนา
บุคคลทั่วไป, คุณถูกห้ามตั้งกระทู้หรือส่งข้อความส่วนตัวในฟอรั่มนี้
Fuck Advertise !!
[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้
นั่งเล่นหลังสวน
สุขใจ ห้องสมุด
.:::
ประวัติหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) - พระนิพนธ์ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
:::.
หน้า: [
1
]
ลงล่าง
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
พิมพ์
ผู้เขียน
หัวข้อ: ประวัติหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) - พระนิพนธ์ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ (อ่าน 188 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Kimleng
'อกุศลธรรม' เป็นสิ่งเกิดขึ้นจากการตามใจคนทั้งนั้น อะไรที่ชอบก็บอกของนั้นดี
สุขใจ๊ สุขใจ
นักโพสท์ระดับ 14
คะแนนความดี: +5/-0
ออฟไลน์
เพศ:
Thailand
กระทู้: 5478
'อกุศลธรรม' เป็นสิ่งเกิดขึ้นจากการตามใจคนทั้งนั้น
ระบบปฏิบัติการ:
Windows NT 10.0
เวบเบราเซอร์:
Chrome 109.0.0.0
ประวัติหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) - พระนิพนธ์ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
«
เมื่อ:
09 สิงหาคม 2566 14:57:46 »
Tweet
ประวัติหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)
พระนิพนธ์ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
หลวงธรรมาภิมณฑ์(ถึก)
ผู้ต้นสกุล
จิตรกถึก
เป็นชาวจังหวัดจันทบุรี บ้านเดิมอยู่ ณ ตำบลบ้านตะปอนน้อยในท้องที่อำเภอขลุง เกิดในรัชชกาลที่ ๔ เมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม ปีมะเมีย พ.ศ. ๒๔๐๑ บิดาเป็นที่ขุนมณีบุบผา ชื่อจีด เมื่อหลวงธรรมาภิมณฑ์ยังเป็นเด็กเข้ามาอยู่ในกรุงเทพฯ กับ พระยาธรรมปรีชา(บุญ) ผู้เป็นลุง พระยาธรรมปรีชา (บุญ) นั้นเป็นที่นับถือกันว่าเป็นอาจารย์พระปริยัติธรรมอย่างยอดเยี่ยมผู้หนึ่ง มีศิษย์มาก ที่ได้ถึงคุณธรรมชั้นสูงก็หลายองค์ ว่าแต่เพียงที่นึกได้ในเวลาแต่งหนังสือนี้ เช่น พระศาสนโสภณ (อ่อน) วัดราชประดิษฐ์ และสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย วัดเทพศิรินทรบัดนี้ เป็นต้น ถึงเจ้าพระยายมราชก็เป็นศิษย์พระยาธรรมปรีชา จนได้เป็นเปรียญ หลวงธรรมาภิมณฑ์ได้ศึกษาอักษรสมัยเบื้องต้นต่อพระยาธรรมปรีชา (บุญ) แล้วบรรพชาเป็นสามเณรไปอยู่วัดบุบผาราม จังหวัดธนบุรี จนอายุครบอุปสมบทบวชเป็นพระภิกษุอยู่วัดนั้นต่อมา เมื่อคิดดูโดยสำนักที่ได้ศึกษาและโอกาสที่ได้บวชเรียน ถ้าหากหลวงธรรมาภิมณฑ์มีใจรักในทางที่จะศึกษาพระปริยัติธรรม ก็คงจะได้เป็นมหาบาเรียน แต่อุปนิสสัยของหลวงธรรมาภิมณฑ์ชอบมาทางบทกลอนภาษาไทย จึงศึกษาพระปริยัติธรรมแต่พอเป็นนิสสัยปัจจัย พยายามศึกษาแต่ทางวิชาหนังสือไทยจนสามารถแต่งโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน นับว่าเป็นอย่างดีในสมัยของตนคนหนึ่ง อันนี้เป็นเหตุให้ได้รับราชการมียศศักดิ์ และเป็นผู้หนึ่งซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทั้งในรัชชกาลที่ ๕ และรัชชกาลที่ ๖ ทรงพระเมตตากรุณามาด้วยเป็นกวี
แรกหลวงธรรมาภิมณฑ์จะได้รู้จักกับข้าพเจ้านั้น ในสมัยเมื่อข้าพเจ้าเป็นอธิบดีกรมศึกษาธิการ มีหน้าที่จัดการบำรุงศาลาที่เล่าเรียนพระปริยัติธรรมของพระภิกษุสามเณรที่ในวัดพระศรีรัตนศาสดารามด้วย ครั้งนั้นตำแหน่งอาจารย์ว่างลงคนหนึ่ง ข้าพเจ้าได้ยินคำสรรเสริญความสามารถของพระยาธรรมปรีชา เมื่อยังไม่ได้รับพระราชทานสัญญาบัตร เรียกกันว่า “อาจารย์บุญ” จึ่งชวนเข้ามาเป็นอาจารย์บอกพระปริยัติธรรม ที่ศาลาหน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม แล้วกราบบังคมทูลขอพระราชทานบรรดาศักดิ์ให้เป็นที่หลวงญาณภิรมย์ ในกรมราชบัณฑิตย์ เสมอกับอาจารย์คนอื่นซึ่งบอกหนังสืออยู่ในที่แห่งเดียวกัน ในไม่ช้าก็มีพระภิกษุสามเณรพากันนิยมมาศึกษาในสำนักหลวงญาณภิรมย์ (บุญ) มากขึ้นทุกที จนที่เก๋งศาลาข้างหน้าวัดไม่พอ ต้องย้ายเข้าไปอาศัยพระพุทธปรางค์ปราสาท (ซึ่งเป็นปราสาทพระเทพบิดรเดี๋ยวนี้) เป็นที่บอกพระปริยัติธรรม มีพระภิกษุสามเณรมาเล่าเรียนมากกว่าที่แห่งใดๆ หมด เกียรติคุณของหลวงญาณภิรมย์ (บุญ) ก็ปรากฏแพร่หลายขึ้นโดยลำดับมา เป็นเหตุให้ทรงพระกรุณาโปรดฯ ให้เลื่อนบรรดาศักดิ์ขึ้นจนถึงได้เป็นพระยาธรรมปรีชา เป็นที่สุด
เมื่อหลวงธรรมาภิมณฑ์บวชเป็นพระภิกษุได้ ๗ พรรษาแล้วลาสิกขาบท พระยาธรรมปรีชา (บุญ) พามาฝากข้าพเจ้าเมื่อ พ.ศ.๒๔๒๗ แรกเข้ารับราชการเป็นตำแหน่งเสมียนในกรมศึกษาธิการ อยู่สักปี ๑ ได้เลื่อนตำแหน่งย้ายไปเป็นครูรองที่โรงเรียนวัดประยูรวงศาวาส ต่อมาอีก ๓ ปี ถึง พ.ศ. ๒๔๓๑ ได้เลื่อนเป็นครูใหญ่โรงเรียนวัดจักรวรรดิราชาวาส คุณวิเศษของหลวงธรรมาภิมณฑ์ ในทางกวีเริ่มปรากฏในตอนนี้ ด้วยเหตุสองอย่างคือ เมื่อมีโรงเรียนหลวงตั้งขึ้นตามวัด เวลาเสด็จพระราชดำเนินพระราชทานพระกฐิน หรือว่าเจ้านายเสด็จไปทอดพระกฐินต่างพระองค์ นักเรียนในโรงเรียนย่อมมายืนแถวคอยเฝ้าฯ และครูใหญ่แต่งโคลงถวายพระพรทูลเกล้าฯ ถวายทุกแห่ง ปรากฏสำนวนโคลงของหลวงธรรมาภิมณฑ์แต่ยังเรียกกันว่า “ครูถึก” แต่งดี อีกอย่างหนี่งนั้นหอพระสมุดวชิรญาณออกหนังสือพิมพ์วชิรญาณวิเศษ รับหนังสือซึ่งแต่งใหม่ หลวงธรรมาภิมณฑ์แต่งโคลงฉันท์ส่งมาลงพิมพ์ ได้รับชมว่าสำนวนดี ข้าพเจ้าจึงได้แนะนำให้หลวงธรรมาภิมณฑ์พากเพียรในการแต่งบทกลอนหนังสือไทยให้เป็นเรื่องเป็นราว หลวงธรรมาภิมณฑ์ได้แต่งฉันท์ชาดกเรื่องหนึ่ง (จะเป็นเรื่องอะไรจำชื่อไม่ได้ และหาฉะบับไม่ได้เสียแล้วในเวลานี้) มาให้ข้าพเจ้าเรื่องหนึ่ง เห็นว่าสำนวนดี แต่เรื่องยังจืดนัก แต่ยังมิทันที่จะขอให้เปลี่ยนแปลงประการใด ข้าพเจ้าย้ายจากกระทรวงธรรมการไปเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ฝ่ายหลวงธรรมาภิมณฑ์ก็เผอิญเกิดมีอาการเจ็บป่วยเรื้อรัง จึงลาออกจากตำแหน่งไปรักษาตัวอยู่ที่บ้านเดิมในแขวงจังหวัดจันทบุรี ครั้นหายป่วยเข้ารับตำแหน่งเป็นครูโรงเรียนของกรมทหารเรืออยู่ที่อำเภอขลุง จนสมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ฯ เมื่อ(ยังเป็นที่พระสุคุณคณาภรณ์) เป็นตำแหน่งเจ้าคณะสงฆ์มณฑลจันทบุรีไปพบเข้า ชวนไปเป็นครูใหญ่ที่โรงเรียนวัดจันทน์ในเมืองจันทบุรี ครั้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๕๒ ทางกรุงเทพฯ ข้าพเจ้ากลับเข้ามีตำแหน่งเป็นกรรมการหอพระสมุดวชิรญาณ คิดปรับปรุงหนังสือวชิรญาณ นึกขึ้นถึง “ครูถึก” สืบได้ความว่าออกไปเป็นครูอยู่เมืองจันทบุรี จึงได้ชวนให้กระทรวงธรรมการเรียกกลับเข้ามาไว้ในกองแต่งตำราเรียน แต่นั้นหลวงธรรมาภิมณฑ์ก็มามีตำแหน่งราชการอยู่ในกระทรวงธรรมการ และได้มาช่วยแต่งหนังสือในหอพระสมุดวชิรญาณสืบมา เพราะความชอบในการแต่งหนังสือเรื่องต่างๆ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสัญญาบัตรให้เป็นที่หลวงธรรมาภิมณฑ์ มีตำแหน่งในกรมราชบัณฑิตย์ เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๖ ต่อมาถึงรัชชกาลที่ ๖ ได้พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เบ็ญจมาภรณ์ช้างเผือก กับเหรียญรัตนาภรณ์ ชั้นที่ ๔ ถึง พ.ศ.๒๔๕๙ ย้ายตำแหน่งมาเป็นพนักงานฝ่ายหนังสือไทยในหอพระสมุดวชิรญาณ สำหรับพระนคร ได้เลื่อนยศเป็นรองอำมาตย์เอก และได้พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จตุรถาภรณ์ มงกุฎสยาม กับเหรียญจักรพรรดิมาลา รับราชการมาจน พ.ศ.๒๔๗๐ มีอาการเจ็บป่วยด้วยความชราทุพพลภาพ จึงต้องออกจากราชการ ได้รับพระราชทานเบี้ยบำนาญต่อมา แต่อาการป่วยไม่หายเป็นปกติได้ ครั้นถึงวันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๔๗๑ หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) ถึงแก่กรรมด้วยโรคชรา อายุได้ ๗๑ ปี
หนังสือเรื่องต่าง ๆ ซึ่งหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก) ได้แต่งไว้ ค้นฉะบับพบเมื่อเรียบเรียงเรื่องประวัตินี้ คือ
๑. โคลงนิราสวัดรวก แต่งเมื่อ พ.ศ.๒๔๒๘ พิมพ์แล้ว
๒. วินิสวานิชคำฉันท์ เรื่องนี้แต่งเมื่อ พ.ศ.๒๔๓๓ เวลารับราชการอยู่ด้วยกันกับข้าพเจ้าในกรมศึกษาธิการเดิม หลวงธรรมาภิมณฑ์แต่งฉันท์เรื่องชาดกมาให้ข้าพเจ้าดังกล่าวแล้ว ข้าพเจ้าติว่าเรื่องจืดนัก ให้หาเรื่องให้ดีกว่านั้น หลวงธรรมาภิมณฑ์บอกว่าไม่รู้ว่าจะไปหาเรื่องที่ไหน เมื่อกลับมาทำงานด้วยกันอีก ข้าพเจ้าจึงเขียนโครงนิทานเรื่อง เมอชันต์, ออฟ - เวนิศ บทละครของเชกสเปียให้หลวงธรรมาภิมณฑ์ไปแต่งขึ้นเป็นฉันท์ ให้ชื่อว่า วินิศ - วานิช ฉันท์เรื่องนี้ได้นำขึ้นทูลเกล้า ฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดและได้พิมพ์แล้วหลายครั้ง
๓. เบริคคลิสคำฉันท์ ข้าพเจ้าเขียนโครงนิทานบทละครเรื่องเบริคคลิสชองเชกสเปีย ให้แต่งอีกเรื่องหนึ่ง แต่แต่งไม่ตลอด (จะเป็นเพราะข้าพเจ้าเขียนโครงเรื่องให้ไม่หมด หรือหลวงธรรมาภิมณฑ์แต่งไม่ตลอดเอง ลืมเสียแล้ว) มีอยู่แต่ฉบับเขียนยังไม่ได้พิมพ์
๔. สิทธิศิลปคำฉันท์ ของหลวงธรรมาภิมณฑ์ คิดเรื่องขึ้นเอง แต่งเมื่อ พ.ศ.๒๔๓๕
๕. เพ็ชรมงกุฎคำฉันท์ เอาเรื่องจากลิลิตมาแต่ง เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๕
๖. รัชมังคลาภิเษกคำฉันท์ เรื่องนี้ข้าพเจ้าคิดรูปเรื่องให้หลวงธรรมาภิมณฑ์แต่ง เฉลิมพระเกียรติยศพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อเสด็จสวรรคตแล้ว แต่แต่งดีไม่ได้ถึงดังใจข้าพเจ้า จึงยังไม่ได้พิมพ์
๗. ฉันท์ดุษฎีสังเวย สำหรับงานพระราชพิธีฉัตรมงคลรัชชกาลที่ ๖ หลวงธรรมาภิมณฑ์แต่งลา ๑ (กรมหมื่นกวีพจนสุปรีชา แต่งลา ๒ พระยาพจนปรีชา ม.ร.ว.สำเริง อิศรศักดิ์ฯ แต่งลา ๓ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ แต่งลา ๔)
๘. ฉันท์ดุษฎีสังเวยกล่อมช้างเผือก พระเศวตวชิรพาหะ แต่งเมื่อ พ.ศ.๒๔๕๔ ได้พระราชทานรางวัล
๙. กฎาหกคำฉันท์ เอาเรื่องนิบาตชาดกมาแต่งเมื่อ พ.ศ.๒๔๕๖
๑๐. ธาดามณีศรีสุพิน กลอนสุภาพ ๒ เล่มสมุดไทย จะแต่งเมื่อใดหาทราบไม่
๑๑. เรื่องสามก๊ก ตอนนางเตียวเสี้ยนกับตั๋งโต๊ะ แต่งเป็นกลอนสุภาพ แต่งเมื่อใดหาทราบไม่
๑๒. ประชุมลำนำ เรื่องนี้แต่งเมื่อหลวงธรรมาภิมณฑ์ชราและเริ่มป่วยเสียแล้ว
นอกจากนี้ยังมีคำฉันท์และคำกลอนเบ็ดเตล็ดซึ่งหลวงธรรมาภิมณฑ์ ได้แต่งอีกมาก แต่มิได้เป็นเรื่องต่างหาก จึงมิได้ลงในบัญชีนี้
ที่มา : "ประวัติหลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)" พระนิพนธ์ สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
บริษัท แพร่พิทยา บริษัท โอเดียนสโตร์ กรุงเทพฯ พิมพ์เผยแพร่ พ.ศ.๒๔๙๖
(การสะกดคำ - คัดตามต้นฉบับ)
บันทึกการเข้า
กิมเล้ง @ สุขใจ ดอท คอม
สูตรอาหาร ทำกับข้าว เที่ยวไปทั่ว
คำค้น:
หน้า: [
1
]
ขึ้นบน
พิมพ์
« หน้าที่แล้ว
ต่อไป »
กระโดดไป:
เลือกหัวข้อ:
-----------------------------
จากใจถึงใจ
-----------------------------
=> หน้าบ้าน สุขใจ
===> สุขใจ ป่าวประกาศ (ข้อความจากทีมงาน)
===> สุขใจ เสนอแนะ (ข้อความจากสมาชิก)
===> สุขใจ ให้ละเลง (มุมทดสอบบอร์ด)
-----------------------------
สุขใจในธรรม
-----------------------------
=> พุทธประวัติ - ประวัติพระสาวก
===> พุทธประวัติ แห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
===> ประวิติพระอรหันต์ พระสาวก ในสมัยพุทธกาล
===> ประวัติพระผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ในยุคปัจจุบัน
===> นิทาน - ชาดก
=====> ชาดก พระเจ้า 500 ชาติ
=> ธรรมะทั่วไป ธารธรรม - ธรรมทาน
===> ธรรมะจากพระอาจารย์
===> เกร็ดครูบาอาจารย์
=> ห้องวิปัสสนา - มหาสติปัฏฐาน 4
=> สมถภาวนา - อภิญญาจิต
=> จิตอาสา - พุทธศาสนาเพื่อสังคม
=> เสียงธรรมเทศนา - เอกสารธรรม - วีดีโอ
===> เอกสารธรรม
===> เสียงธรรมเทศนา
=====> ธรรมะจาก สมเด็จโต
=====> ธรรมะจาก หลวงปู่มั่น
=====> เสียงบทสวดมนต์
=====> เพลงสวดมนต์
=====> เพลงเพื่อจิตสำนึก แด่บุพการี
=====> ธรรมะ มิวสิค (เพลงธรรมทั่วไป)
===> ห้อง วีดีโอ
=> เกร็ดศาสนา
=> กฏแห่งกรรม - ท่องไตรภูมิ
=> ไขปัญหาโลก ธรรม และความรัก
=> บทสวด - คัมภีร์ คาถา - วิชา อาคม
=> พุทธวัจนะ - ภาษิตธรรม
===> พุทธวัจนะ ในธรรมบท
===> พุทธศาสนสุภาษิต
===> คำทำนายภัยพิบัติที่จะเกิด
===> รวมข่าวภัยพิบัติ ทั้งในอดีต และปัจจุบัน
===> รู้ เพื่อ รอด (การเตรียมการ)
=> ห้องประชาสัมพันธ์ ทั้งทางโลก และทางธรรม
===> ฐานข้อมูล มูลนิธิต่าง ๆ ในประเทศไทย (Donation Exchange Center)
-----------------------------
วิทยาศาสตร์ทางจิต เรื่องลี้ลับ
-----------------------------
=> วิทยาศาสตร์ - จักรวาล - การค้นพบ
===> เรื่องราว จากนอกโลก
=====> ประสบการณ์เกี่ยวกับ UFO
=====> หลักฐาน และ การพิสูจน์ยูเอฟโอ
=====> คลิปวีดีโอ ยูเอฟโอ
=> ไขตำนาน - ประวัติศาสตร์ - การค้นพบ อารยธรรม
=> เรื่องแปลก - ประสบการณ์ทางจิต - เรื่องลึกลับ
===> ร้อยภูติ พันวิญญาณ
=====> ประสบการณ์ ผี ๆ
=======> เรื่องเล่าในรั้วมหาลัย
=====> ประวัติ ต้นกำเนิด ตำนานผี
===> ดูดวง ทำนายทายทัก
===> ไดอะล็อก คือ ดอกอะไร - พลังไดอะล็อก (Dialogue)
===> กระบวนการ NEW AGE
=> เครื่องราง ของขลัง พุทธคุณ
-----------------------------
นั่งเล่นหลังสวน
-----------------------------
=> สุขใจ จิบกาแฟ
=> สุขใจ ร้านน้ำชา
=> สุขใจ ห้องสมุด
===> สุขใจ หนังสือแนะนำ
===> สุขใจ คลังความรู้ลวงโลก
===> สยาม ในอดีต
=> สุขใจ ใต้เงาไม้
=> สุขใจ ตลาดสด
=> สุขใจ อนามัย
=> สุขใจ ไปเที่ยว
=> สุขใจ ในครัว
===> เกร็ดความรู้ งานบ้าน งานครัว
=> สุขใจ ไปรษณีย์
=> สุขใจ สวนสนุก
===> ลานกว้าง (มุมดูคลิป)
===> เวที จำอวด (จำอวดหน้าม่าน)
===> หนังกลางแปลง (ดูหนัง รีวิวหนัง)
===> หน้าเวที (มุมฟังเพลง)
=====> เพลงไทยเดิม
===> แผงลอยริมทาง (รวมคลิปโฆษณาโดน ๆ)
คุณ
ไม่สามารถ
ตั้งกระทู้ได้
คุณ
ไม่สามารถ
ตอบกระทู้ได้
คุณ
ไม่สามารถ
แนบไฟล์ได้
คุณ
ไม่สามารถ
แก้ไขข้อความได้
BBCode
เปิดใช้งาน
Smilies
เปิดใช้งาน
[img]
เปิดใช้งาน
HTML
เปิดใช้งาน
หัวข้อที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อนี้
หัวข้อ
เริ่มโดย
ตอบ
อ่าน
กระทู้ล่าสุด
สมเด็จฯ พระพันปีหลวง ในทรรศนะของหมอสมิธ : เรื่องเล่าของชาวต่างชาติ
สุขใจ ห้องสมุด
Kimleng
0
16577
03 พฤศจิกายน 2556 18:52:03
โดย
Kimleng
การเสด็จลี้ภัยไปประทับ ณ ปีนัง ของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
สุขใจ ห้องสมุด
Kimleng
0
10535
25 มิถุนายน 2557 14:57:34
โดย
Kimleng
วัดนิเวศธรรมประวัติ 'ประวัติวัด' พระนิพนธ์สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
สุขใจ ไปเที่ยว
Kimleng
2
3938
10 พฤษภาคม 2559 16:44:15
โดย
Kimleng
45 พรรษาของพระพุทธเจ้า พระนิพนธ์ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช
พุทธประวัติ แห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
มดเอ๊ก
0
2069
24 ธันวาคม 2559 00:12:17
โดย
มดเอ๊ก
[ไทยรัฐ] - ส.ผู้สื่อข่าวกีฬาออนไลน์ ประสานพบ “สี จิ้นผิง” ดันงาน “150 ปีพุฒาจารย์โต สมเด็จฯ คู่แ
สุขใจ ร้านน้ำชา
สุขใจ ข่าวสด
0
189
27 ตุลาคม 2565 22:50:45
โดย
สุขใจ ข่าวสด
กำลังโหลด...