[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้
16 พฤษภาคม 2567 17:26:07 *
ยินดีต้อนรับคุณ, บุคคลทั่วไป กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน

เข้าสู่ระบบด้วยชื่อผู้ใช้ รหัสผ่าน และระยะเวลาในเซสชั่น
 
  หน้าแรก   เวบบอร์ด   ช่วยเหลือ ห้องเกม ปฏิทิน Tags เข้าสู่ระบบ สมัครสมาชิก ห้องสนทนา  
บุคคลทั่วไป, คุณถูกห้ามตั้งกระทู้หรือส่งข้อความส่วนตัวในฟอรั่มนี้
Fuck Advertise !!

หน้า: [1]   ลงล่าง
  พิมพ์  
ผู้เขียน หัวข้อ: ข้าวยาคู และข้าวมธุปายาส : ข้าวในพิธีทางพุทธศาสนา  (อ่าน 3820 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้
Kimleng
'อกุศลธรรม' เป็นสิ่งเกิดขึ้นจากการตามใจคนทั้งนั้น อะไรที่ชอบก็บอกของนั้นดี
สุขใจ๊ สุขใจ
นักโพสท์ระดับ 14
*

คะแนนความดี: +5/-0
ออนไลน์ ออนไลน์

เพศ: หญิง
Thailand Thailand

กระทู้: 5493


'อกุศลธรรม' เป็นสิ่งเกิดขึ้นจากการตามใจคนทั้งนั้น

ระบบปฏิบัติการ:
Windows 7/Server 2008 R2 Windows 7/Server 2008 R2
เวบเบราเซอร์:
MS Internet Explorer 7.0 MS Internet Explorer 7.0


ดูรายละเอียด เว็บไซต์
« เมื่อ: 13 สิงหาคม 2556 16:00:56 »

.



ข้าวยาคู
(สีเขียวเข้มมากเกิดจากการผสมใบเตยลงไปด้วย)

สารท  เป็นคำเรียกเทศกาลทำบุญในวันสิ้นเดือน ๑๐ คำว่า สารท เป็นคำมาจากภาษาสันสกฤษ หมายถึง ฤดูใบไม้ร่วง หนังสือ “พระราชพิธีสิบสองเดือน” กล่าวถึงพระราชพิธีที่ทำในเดือน ๑๐ ว่า มี ๒ พิธี พิธีหนึ่งทำในตอนต้นเดือน ๑๐ เรียกว่า ภัทรบท เป็นพิธีของพราหมณ์ ส่วนพิธีสารทนั้นจะทำตอนปลายเดือน  

พิธีสารท เป็นพิธีที่มีในอินเดีย เริ่มมาจากการที่ผู้ทำนาต้องการให้ข้าวในนาเจริญงอกงาม จึงเอาข้าวที่กำลังท้องมาทำเป็นข้าวยาคู และนำพืชพรรณธัญญาหารที่เก็บเกี่ยวได้เป็นครั้งแรกของปีมากวนเป็นข้าวปายาสเลี้ยงพราหมณ์ เมื่อพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์แพร่เข้ามาในเมืองไทย คนไทยจึงทำข้าวยาคูและข้าวกระยาทิพย์ถวายพระสงฆ์ด้วย


ข้าวยาคู
ข้าวยาคู เป็นชื่ออาหาร 2 ชนิด ชนิดหนึ่ง มีคำอธิบายในพระราชนิพนธ์ “พระราชพิธีสิบสองเดือน” พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า เป็นอาหารที่พระภิกษุดื่มในตอนเช้าก่อนเวลาฉันอาหาร เป็นข้าวต้ม เจือขิง ใบกะเพราและเกลือ มีรสเค็มๆ ฉุนๆ   ยาคู อีกชนิดหนึ่ง เป็นอาหารที่ทำด้วยข้าวอ่อนที่เรียกว่า ข้าวกำลังตั้งท้อง มีเนื้อข้าวอยู่ภายในเมล็ด แต่ยังไม่แก่เต็มที่ เมื่อนำข้าวทั้งรวงมาตำจะได้น้ำข้าวสีขาวและหอม นำมากวนให้สุกเติมน้ำตาลเล็กน้อยก็จะได้ข้าวยาคูสีเขียวอ่อนใส ที่มีรสหวานและหอมน่ากิน


ข้าวมธุปายาส : วัดเกตุการาม  อ.เมือง จ.เชียงใหม่

ข้าวทิพย์
ข้าวทิพย์ หรือข้าวกระยาทิพย์ เข้าใจกันว่า คือ ข้าวมธุปายาส ที่นางสุขาดากวนไปถวายพระพุทธเจ้าในวันที่ทรงตรัสรู้ ข้าวมธุปายาสของนางสุชาดาเป็นข้าวสาร หุงด้วยนมโคสด จังไม่มีลักษณ์เหมือนข้าวกระยาทิพย์ที่ทำในประเทศไทย ประเพณีกวนข้าวทิพย์ของไทยกระทำในพระราชพิธีสารทเดือน ๑๐ มีการตั้งกระทะที่จะกวนข้าวทิพย์ ๘ กระทะ มีหญิงสาวพรหมจารี ๑๖ คน แต่งกายนุ่งจีบขาว  ห่มสพักขาว ใส่เครื่องเพชร ใส่มงคลรอบศีรษะ มานั่งฟังพระสวดมนต์

สาวพรหมจารีกวนข้าวทิพย์กระทะละ ๒ คน เมื่อเริ่มพิธี มีอาลักษณ์อ่านประกาศงานพระราชพิธี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจิมพายที่พาดอยู่ปากกระทะ แล้วทรงรินน้ำพระพุทธมนต์จากพระมหาสังข์และพระเต้าเบญจคัพย์ลงในกระทะ พระราชวงศ์ที่ตามเสด็จทรงรินน้ำส้มและเนย แล้วพวกวิเสทก็นำสิ่งต่างๆ ที่เป็นเครื่องปรุงใส่ลงในกระทะ ประโคมแตรสังข์ ฆ้องชัย พิณพาทย์ มโหรี แล้วสาวพรหมจารีก็เริ่มกวนพระมหาราชครูรดน้ำสังข์ทุกกระทะ แล้วเถ้าแก่ท้าวนางก็พาสาวพรหมจารีกลับ มีฝีพายมากวนต่อจนเสร็จ
   
สิ่งที่กวนเป็นข้าวทิพย์ มีกล่าวถึงในหนังสือพระราชพิธีสิบสองเดือน ว่ามี ๖๓ อย่างมีทั้งถั่ว งา นม เนย และผลไม้ต่างๆ เพื่อให้เป็นอเนกรสปายาส ดังนี้
      ๑. ถั่วดำ       
      ๒. ถั่วขาว
      ๓. ถั่วแม่ตาย   
      ๔. ถั่วราชมาศ
      ๕. ถั่วเหลือง   
      ๖. ถั่วทอง
      ๗. ถั่วเขียว      
      ๘. ถั่วลิสง
      ๙. เมล็ดงา      
     ๑๐.ผลเดือย
     ๑๑. สาคูวิลาศ   
     ๑๒.เมล็ดแตงอุลิต
     ๑๓. ข้าวโพด   
     ๑๔. ข้าวฟ่าง
     ๑๕. ข้าวเม่า   
     ๑๖. เผือก
     ๑๗. มันเทศ      
     ๑๘. กระจับสด
     ๑๙. แห้วไทย   
     ๒๐. ข้าวสารหอม
     ๒๑. ผลไม้แดง   
     ๒๒. ผลบัว  
     ๒๓. ผลมะกล่ำใหญ่   
     ๒๔. น้ำนมโค
     ๒๕. เนย      
     ๒๖. น้ำผึ้ง
     ๒๗. น้ำอ้อย   
     ๒๘. มะพร้าวแก่
     ๒๙. มะพร้าวอ่อน   
     ๓๐. ชะเอมเทศ
     ๓๑. น้ำตาลกรด   
     ๓๒. น้ำตาลทราย
     ๓๓. น้ำตาลหม้อ   
     ๓๔. ข้าวตอก
     ๓๕. ขนมปังจืด   
     ๓๖. ทับทิม
     ๓๗. น้อยหน่า   
     ๓๘. เงาะ
     ๓๙. ลางสาด   
     ๔๐. ละมุด
     ๔๑. พลับสด   
     ๔๒. สาลี่
     ๔๓. แห้วจีน      
     ๔๔. กล้วยหอม
     ๔๕. กล้วยไข่   
     ๔๖. กล้วย
     ๔๗. ส้มเขียวหวาน   
     ๔๘. ส้มมะแป้น
     ๔๙.  ส้มซ่า      
     ๕๐. ส้มเกลี้ยง
     ๕๑. สัมตรังกานู   
     ๕๒. ลิ้นจี่
     ๕๓. ลำไย      
     ๕๔. พุทราริ้ว
     ๕๕. พลับแห้ง   
     ๕๖. ผลอินทผลัม
     ๕๗. ผลชิด      
     ๕๘. ผลสะท้อน
     ๕๙. ทุเรียนกวน   
     ๖๐. สับปะรดกวน
     ๖๑. ข้าวอ่อนที่เป็นน้ำนม   
     ๖๒. ชะเอมสด   
     ๖๓. อ้อยแดง

   
   
ข้อมูล : คอลัมน์ "ภาษาไทยวันนี้" โดย กาญจนา นาคสกุล  นิตยสารสกุลไทย

Share this topic on AskShare this topic on DiggShare this topic on FacebookShare this topic on GoogleShare this topic on LiveShare this topic on RedditShare this topic on TwitterShare this topic on YahooShare this topic on Google buzz

« แก้ไขครั้งสุดท้าย: 05 ตุลาคม 2556 13:16:15 โดย กิมเล้ง » บันทึกการเข้า



กิมเล้ง @ สุขใจ ดอท คอม
สูตรอาหาร ทำกับข้าว เที่ยวไปทั่ว
คำค้น:
หน้า: [1]   ขึ้นบน
  พิมพ์  
 
กระโดดไป:  


คุณ ไม่สามารถ ตั้งกระทู้ได้
คุณ ไม่สามารถ ตอบกระทู้ได้
คุณ ไม่สามารถ แนบไฟล์ได้
คุณ ไม่สามารถ แก้ไขข้อความได้
BBCode เปิดใช้งาน
Smilies เปิดใช้งาน
[img] เปิดใช้งาน
HTML เปิดใช้งาน

Powered by MySQL Powered by PHP
Bookmark and Share

www.SookJai.com Created By Mckaforce | Sookjai.com Sitemap | CopyRight All Rights Reserved
Mckaforce Group | Sookjai Group
Best viewed with IE 7.0 , Chrome , Opera , Firefox 3.5
Compatible All OS , Resolution 1024 x 768 Or Higher
Valid XHTML 1.0! Valid CSS!
หน้านี้ถูกสร้างขึ้นภายในเวลา 0.436 วินาที กับ 31 คำสั่ง

Google visited last this page 13 พฤษภาคม 2567 20:21:34