[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้

คนเราจะสุขหรือทุกข์นั้นไม่ได้ขึ้นอยู่กับโชคชะตา ทุกอย่างขึ้นอยู่ที่ตัวของเราเองเป็นผู้กำหนด ดังพุทธภาษิตที่ว่า ใจเป็นใหญ่ใจเป็นประธาน ความสำเร็จอยู่ที่ใจ  เราไม่สามารถปรับทิศทางลมได้แต่เราสามารถปรับทิศทางเรือได้  





(http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQw6WxIo5o9xA_JDGXq-Gr_gfG0IppPzPZl8boBIU3SHSIWHoTWM9NTEfr7)

(http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQ9-8Wh90RGnNb60HhifoDGpl5VW7TpTLVPOtQbTHNUItw4y5vxag)

 (:3:)     แสงสว่างเกิดจากใจ ถ้าใจดับความสว่างก็ดับ

 .        

.

                                 

จงเอาอดีตที่ล้มเหลว มาเป็นแรงผลักดัน สร้างภูมิคุ้มกันให้กับตัวเราเอง (:88:)

ชีวิตจะได้รับบทเรียนที่มีค่ามากที่สุด  ท่ามกลางความทุกข์ยาก (:NT:)

 (:88:)

                                                                    

 (:6:)

(:11:)

 (:SL:)

(:NOY:)

[/center]

[/color]

‎"

ในพุทธกาล เคยมีอุบาสกใส่บาตรพระปลอม โดยเข้าใจว่าเป็นพระจริง เขาใส่ด้วยศรัทธา สุคติโลกสวรรค์คือที่เขาได้ไป
อีกประการหนึ่ง พระพุทธเจ้าทรงสรรเสริญการให้ทานแม้ให้แก่สัตว์เดรัชฉาน การให้ทานแก่ภิกษุแม้ทุศีลก็ยังได้บุญ ผู้ที่ห้ามผู้อื่นให้ทานเสียอีก ทรงติเตียนว่าเป็นโจรปล้นบุญ
[๗๑๓] ดูกรอานนท์ ก็ในอนาคตกาล จักมีแต่เหล่าภิกษุโคตรภู มีผ้ากาสาวะพันคอ เป็นคนทุศีล มีธรรมลามก คนทั้งหลายจักถวายทานเฉพาะสงฆ์ได้ในเหล่าภิกษุทุศีลนั้น ดูกรอานนท์ ทักษิณาที่ถึงแล้วในสงฆ์แม้ในเวลานั้นเราก็กล่าวว่า มีผลนับไม่ได้ ประมาณไม่ได้ แต่ว่าเราไม่กล่าวปาฏิปุคคลิกทานว่ามีผลมากกว่าทักษิณาที่ถึงแล้วในสงฆ์โดยปริยายไรๆ เลย ฯ

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๔ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๖
มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์

ดูก่อนวัจฉะ ผู้ใดแลห้ามผู้อื่นซึ่งให้ทานอยู่ ผู้นั้นชื่อว่า ย่อมทำอันตรายแก่วัตถุ ๓ อย่าง เป็นโจรดักปล้นวัตถุ ๓ อย่าง วัตถุ ๓ อย่างเป็นไฉน คือ
ย่อมทำอันตรายแก่บุญของทายก ๑
ย่อมทำอันตรายแก่ลาภของปฏิคาหก ๑
ตนของบุคคลนั้นย่อมเป็นอันถูกกำจัดและถูกทำลายก่อนทีเดียวแล ๑

                ส๊า.า..า..า ธุ(https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTA0iTUM3lFx-6l9jmbRiybZlo_rYdNPpVc3HGwNgjETRLzzNBE_Q)

ธรรมะสอนใจดีค่ะ

1. พ่อกับแม่ รักลูกเสมอ และสิ่งนี้จะไม่เปลี่ยนไป ไม่ว่าลูกจะทำสิ่งไหน จะพูดอย่างไรและจะคิดยังไง ความรักของพ่อแม่จะอยู่กับลูกเสมอ
2. ลูกเป็นสิ่งมหัศจรรย์และพิเศษที่สุดของพ่อและแม่ ไม่ใช่ที่ความสามารถที่ลูกมี แต่เพราะลูกเป็นในสิ่งที่ลูกเป็น และลูกไม่จำเป็นจะต้องเหมือนใครๆ ลูกเป็นตัวของลูก
3. การร้องไห้เป็นสิ่งที่ถูกต้อง ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใดๆก็ตาม ไม่ว่าลูกจะเศร้า เสียใจ ผิดหวัง มีความสุข โกรธ กลัว หรือกังวลใจ ลูกร้องไห้ได้ และใครๆก็ร้องไห้ได้ทั้งนั้น ไม่เว้นแม้แต่พ่อกับแม่
4. ลูกสามารถทำผิดพลาดได้ คนเราอาจทำในสิ่งผิด ใครๆก็เคยผิดพลาดด้วยกันทั้งนั้น พ่อกับแม่ก็เคยทำผิดพลาด แต่เราจะต้องแก้ไขมัน และเราจะช่วยกันแก้ไข ทุกๆเรื่อง ลูกสามารถเริ่มต้นใหม่ได้ และพ่อกับแม่รู้ดีว่าลูกรู้สึกเสียใจ และพ่อกับแม่พร้อมเสมอที่จะให้อภัยลูก
5. เมื่อลูกตั้งใจทำในสิ่งที่ดี มันอาจต้องใช้ความกล้าและมีความยาก และถึงแม้ว่ามันจะไม่ง่าย แต่ลูกยังเลือกที่จะทำ พ่อและแม่ภูมิใจในตัวลูกที่สุด และลูกก็ต้องรู้สึกภูมิใจในตัวเอง
6. พ่อ/แม่ขอโทษ พ่อ/แม่รู้สึกเสียใจจริงๆ ลูกให้อภัยพ่อ/แม่ได้มั้ย
7. ลูกสามารถเปลี่ยนความคิดของตัวเองได้ การตัดสินใจของลูกเป็นสิ่งที่ดี แต่มันควรจะเป็นการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดี
8. อะไรเป็นความคิดที่ดีที่สุดของลูก ลูกคิดอะไรอยู่ และลูกตัดสินใจจะทำอย่างไรต่อเกี่ยวกับความคิดนั้น ขอให้ลูกเล่าให้พ่อกับแม่ฟังได้มั้ย ความคิดลูกเป็นความคิดที่ดี(เราอยากฟัง)
9. ไม่ว่าอะไรก็ตามที่ลูกได้รับจากผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นความช่วยเหลือหรือสิ่งอื่นใด ให้ลูกสำนึก และไม่ลืมที่จะกล่าวคำว่า ขอบคุณ
10. เราทุกคนต้องรู้จักที่จะรอคอย เรามีเวลา อย่ารีบร้อนและอย่าประมาท
11. อะไรก็ตามที่ลูกอยากจะทำ ลูกสามารถกลับไปเลือกทำมันได้ตามความคิดของลูก มันเป็นเรื่องที่สำคัญของคนเรา ที่จะเลือกเดินตามความฝันและทำในสิ่งที่เราชอบ
12. ให้ลูกเล่าเรื่องนั้นให้พ่อกับแม่ฟัง พ่อกับแม่อยากได้ยินความจริงจากลูกมากกว่าฟังจากคนอื่น และไม่ว่ามันจะเกิดอะไรขึ้นก็ตาม พ่อกับแม่จะรับฟังลูกเสมอ
13. พ่อกับแม่จะอยู่ตรงนี้ และจะไม่ทิ้งลูกไปไหนโดยที่ไม่บอกลูกก่อน พ่อกับแม่จะเฝ้าดูลูกและคอยรับฟังลูกเสมอ
14. คำว่าขอโทษและคำว่าขอบคุณเป็นคำที่สำคัญ ถ้ามีครั้งไหนที่พ่อกับแม่ลืมพูดมัน ขอให้ลูกทวงถาม
15. พ่อกับแม่ คิดถึงลูกเสมอ และจะคิดถึงลูกทุกครั้งเวลาที่เราไม่ได้อยู่ด้วยกัน
16. ให้ลูกลองทำดู ค่อยๆลอง ทีละขั้นตอน ทีละน้อย ลูกอาจจะชอบมันก็ได้ พ่อกับแม่จะคอยช่วยเหลือถ้าลูกต้องการ และเราเชื่อว่า ลูกทำได้
17. เราจะคอยช่วยลูก แค่ลูกเรียกเราเราจะคอยอยู่ตรงนี้ ถ้าเราช่วยกัน เราจะทำมันได้สำเร็จ และเราเชื่อว่าลูกสามารถทำมันได้ด้วยตัวเองอย่างแน่นอน แต่เราจะยินดีถ้าลูกจะเรียกให้พ่อกับแม่ช่วย
18. ไม่ว่าลูกจะปรารถนาสิ่งใด อย่าอธิษฐานมันแค่ตอนจุดเทียนในวันเกิดของลูก พ่อกับแม่อยากได้ยินว่าอะไรคือสิ่งที่ลูกต้องการ ความหวังความใฝ่ฝันของลูก เราจะมีความสุขและเป็นกำลังใจให้ลูกสมปรารถนา

ถ้าเราเลี้ยงลูกด้วยคำพูดเหล่านี้ ทุกวัน ทุกวัน เรากับลูกจะเข้าใจกัน รักกัน ไม่มีอะไรจะดีเท่าสถาบันครอบครัวเข้มแข็ง

น้ำ้ท้วมเหมือนหุ่นหลวงพี่เรือใบด้วยใช่ก่อ ท้วมจริงๆ นะจะบอกให่

ทุกข์เพราะกิเลส ความทุข์ที่มันเกิดขึ้นมาได้เพราะความอยากที่ไม่มีประมาณของเราเอง อยากมากก็ทุกข์มาก อยากน้อยก็ทุกข์น้อย ความอยากมันก็เป็นกิเลสที่ทำให้คนเราเกิดความทุกข์ อยากมีสิ่งนั้นสิ่งนี้ อยากได้นั้นอยากได้นี้ ถ้าได้มาสมใจ ก็ดีใจสุขใจที่ได้มาสมใจอยากไปชั่วขณะ แต่ไม่นานสุขนั้นก็จะค่อยๆจางลงไป ไม่นานเดี๋ยวความทุกข์มันก็จะมาในรูปแบบใหม่ มันจะมาทดลองทดสอบใจเราอยู่ตลอดเวลา ทุกข์มันคู่กันกับตัวกิเลสที่เป็นต้นเหตุให้เราฟุ้งซ่านและเศร้าหมอง ให้เราเกิดความร้อนขึ้นมาในจิต โลภะ โทสะ โมหะ มันก็คือกิเลส ที่พร้อมจะครอบคุมจิตใจเราอยู่ตลอดเวลาทุกขณะจิตที่เรายังมีลมหายใจ เรียกว่าโลภะ โทสะ โมหะ จัดเป็นแกนนำของกิเลสก็ว่าได้ ถ้าเราจะลด หรือขจัดความทุกข์ออกไปจากตัวเราใจเราให้ได้นั้น เราต้องหาวิธี ควบคุมแกนนำคือกิเลสพวกนี้ให้ได้ มันจะได้ไม่นำพาเอาความทุกข์มาให้เราอีก ตราบไดที่ยังมีกิเลสเป็นตัวปรุงแต่ง เป็นตัวนำความอยาก ความทุกข์ก็ย่อมเกิดมีขึ้น ถ้าเราดับกิเลสได้เมื่อไหร่ ความทุกข์ก็จะไม่เกิดขึ้นกับเราอีกต่อไป
 (:SR:) (:4:) (:SY:)

มีวัตถุมงคลเขาให้มีไว้เพื่อเป็นที่ระลึก เป็นเครื่องเตือนสติ เตือนใจ ให้รู้ว่าเราก็มีครู มีอาจารย์ ไม่ใช่เป็นคนเถื่อนที่ไม่มีครูไม่มีอาจารย์อบรมณ์สั่งสอน พ่อแม่ของเราก็เป็นครูเป็นอาจารย์ เพราะฉะนั้น คนที่มีครูมีอาจารย์ ควรที่จะนึก คิดให้รอบครอบและทำในสิ่งที่ถูกที่ต้องที่เหมาะสมให้เป็นมงคลแก่ชีวิตตัวเอง วัตถุมงคลถึงจะคุ้มครองเราได้ไม่ใช่ไปชวนชาวบ้านเขาทะเลาะ ตบตี หรือฆ่ากัน เบียดเบียนกัน ทำให้คนอื่นเดือดร้อน เช่นนี้แล้ววัตถุมงคลที่มีอยู่ก็หนีหายไปหมด กลายเป็นก้อนหินธรรมดาเท่านั้นเอง ครู อาจารย์ก็หนีหายไปหมด คนที่มีพระวัตถุมงคลที่ว่าดังว่าดีห้อยคอ แต่ไปฆ่าเขาตายถูกจับเข้าคุก วัตถุมงคงที่ว่าก็กลายเป็นก้อนหินธรรมไปแล้วจะเหลืออยู่ก็แต่วัตถุ ที่ไม่มีมงคล เพราะครู อาจารย์ท่านไม่อยู่ด้วยแล้ว คนที่ไม่เครารพครูอาจารย์ ย่อมถึงความเสื่อม
(http://pe1.isanook.com/ns/0/ud/359/1796675/big.jpg)

 ความเป็นมาของการอยู่จำพรรษา

การอยู่จำพรรษาหรือที่ชาวบ้านทั่วไปรู้จักกันว่า "การเข้าพรรษา" นั้น เป็นธรรมเนียมอย่างหนึ่งของภิกษุในพุทธศาสนา ได้ทำติดต่อกันมาตั้งแต่พุทธกาลจวบจนปัจจุบัน นับเป็นธรรมเนียมที่สืบทอดโดยไม่ขาดสายได้อย่างอัศจรรย์

เดิมทีเดียว เมื่อภิกษุยังมีจำนวนน้อย ไม่มีการเข้าพรรษา เมื่อถึงฤดูฝนท่านหยุดจาริกของท่านเอง พ้นหน้าฝนแล้วออกจาริกสั่งสอนประชาชนต่อไป ต่อมาเมื่อภิกษุมากขึ้น พระพุทธเจ้าจึงทรงตั้งเป็นธรรมเนียมให้มีการอยู่จำพรรษาตลอด 3 เดือนฤดูฝน คงจะด้วยเหตุผลหลายประการ เช่น

1. เพื่ออนุโลมตามธรรมเนียมของบ้านเมืองในสมัยนั้น "เป็นธรรมเนียมของบ้านเมืองในครั้งโบราณ เมื่อถึงฤดูฝนต้องงดการไปมาหาสู่ต่างเมืองชั่วคราว มีตัวอย่างเช่นพ่อค้า สัตว์พาหนะ ถึงฤดูฝน ณ ที่ใดต้องหยุดพัก ณ ที่นั้น เป็นอย่างนี้เพราะทางเดินเป็นหล่มไปไม่สะดวก นอกจากนี้ยังจะถูกน้ำป่าหลากมาท่วมด้วย"(วินัยมุข ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส)

2. เพื่อป้องกันการตำหนิติเตียนของชาวเมือง ข้อนี้มีเรื่องเล่าไว้ในพระวินัยปิฎกมหาวรรควัสสูปนายิกขันธกะ (หมวดที่ว่าด้วยการเข้าพรรษา) ว่า "สมัยนั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ที่เวฬุวนาราม นครราชคฤห์ ครั้งนั้นยังมิได้ทรงบัญญัติการอยู่จำพรรษาแก่ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเหล่านั้นเที่ยวจาริกไปตลอดฤดูหนาว ฤดูร้อน และฤดูฝน คนทั้งหลายจึงเพ่งโทษติเตียนว่า ไฉนพระสมณะเชื้อสายศากยบุตร จึงได้เที่ยวจาริกไปเช่นนั้น เหยียบย่ำติณชาติอันเขียวสด เบียดเบียนสัตว์มีชีวิต เช่นสัตว์หรือแมลงเล็ก ๆ จำนวนมากให้วอดวาย แม้พวกเดียรถีย์ปริพพาชกผู้กล่าวธรรมอันต่ำทราม ยังรู้จักพักอาศัยอยู่ประจำที่ตลอดฤดูฝน อนึ่ง ฝูงนกยังรู้จักทำรังอยู่บนยอดไม้และพักอาศัยอยู่ตลอดฤดูฝนเหมือนกัน แต่เหตุไฉนพระสมณะเชื้อสายศากยบุตรเหล่านี้จึงยังท่องเที่ยวอยู่" พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงปรารภเหตุนี้ จึงทรงบัญญัติธรรมเนียมการอยู่จำพรรษาตลอด 3 เดือนฤดูฝน ความจริงฤดูฝนมี 4 เดือน คือตั้งแต่กลางเดือน 8 ถึงกลางเดือน 12 แต่ออกพรรษา 1 เดือนก่อนสิ้นฤดูฝน เพื่อให้เตรียมตัวหาจีวรและบริขารอันจำเป็นอื่น ๆ ในการจาริกเพื่อสั่งสอนประชาชนต่อไป

3. เพื่อถือเป็นโอกาสอันดีของภิกษุ จะได้เก็บตัวปฏิบัติธรรม ฝึกฝนอบรมจิต เติมพลังความรู้ความสามารถให้แก่ตัวเองเมื่อออกพรรษาแล้ว จะได้จาริกออกสั่งสอนประชาชนต่อไปด้วยความกระปรี้กระเปร่าเหมือนการปิดเทอมใหญ่ของโรงเรียนให้ครูได้พักผ่อนและเพิ่มเติมความรู้ พอเปิดเทอมใหม่ก็รู้สึกกระปรี้กระเปร่าขึ้น
วันเข้าพรรษา

วันเข้าพรรษามี 2 คราว คือคราวแรกกำหนดวันแรมค่ำ 1เดือน8 (อาสาฬหะ) เรียกวันเข้าพรรษาต้น (ปุริมิกา วัสสูปนายิกา) ถ้าพระรูปใดเข้าพรรษาต้นไม่ทันด้วยเหตุจำเป็นอย่างใดอย่างหนึ่ง ท่านอนุญาตให้เข้าพรรษาหลังได้ ถือไปเข้าพรรษาเอาแรม 1 ค่ำ เดือน 9 เรียก ปัจฉิมิกา วัสสูปนายิกา แต่ถ้าถึงวันเข้าพรรษาแรกแล้วเที่ยวเตร่เสียไม่ยอมเข้าพรรษา ด้วยเห็นว่าเข้าพรรษาหลังก็มีอยู่ ค่อยเข้าพรรษาหลังก็ได้ ดังนี้ไม่สมควร ถ้าทำท่านปรับอาบัติทุกฎ (ทุกฎ แปลว่าทำไม่ดี ไม่ควร ไม่ถูกต้อง) จะไม่ยอมเข้าพรรษาเลยก็ไม่ได้ ปรับอาบัติทุกฎเหมือนกัน

ข้าพเจ้าเคยสงสัยว่า พระสงฆ์ไทยที่ไปอยู่ต่างประเทศเช่นอังกฤษ หรืออเมริกา ซึ่งฤดูฝนไม่ตรงกับทางบ้านเมืองเรานั้น ท่านควรเข้าพรรษาในเดือนใดจึงจะเหมาะ ถ้าถือเอาวันแรมค่ำ 1เดือน 8 เป็นวันเข้าพรรษาก็คงทำเพียงเพื่อรักษาธรรมเนียมเท่านั้น หาได้สำเร็จประโยชน์ตามจุดมุ่งหมายแต่ประการใดไม่ เพราะจุดมุ่งหมายของการอยู่จำพรรษาก็เพื่อได้หยุดจาริกในฤดูฝน ถ้าท่านจำพรรษาในฤดูฝนของประเทศนั้น ๆ ก็เรียกว่าได้ทำตามจุดมุ่งหมาย แต่อาจขัดกับธรรมเนียมที่เคยประพฤติมา ไม่เป็นที่ถูกใจของผู้ที่เคร่งในธรรมเนียมก็ได้ ทำนองเดียวกับความเชื่อและความปลงใจเห็นว่าเมื่อพระขึ้นเทศน์บนธรรมาสน์จะต้องถือถัมภีร์ พระสมัยก่อนนี้ เมื่อท่านเทศน์บนธรรมาสน์ท่านอ่านข้อความในคัมภีร์ใบลานต่อมาได้วิวัฒนาการมาเป็นคัมภีร์กระดาษพับอย่างเดียวกับคัมภีร์ใบลาน เรียกว่า ถือคัมภีร์และได้ใช้ประโยชน์ของคัมภีร์นั้น แต่เห็นพระสมัยนี้นั่งเทศน์บนธรรมาสน์ปจุฉาวิสัชนา 2 ธรรมาสน์ ท่านไม่ต้องดูคัมภีร์เลย แต่ท่านก็ยังคงถือคัมภีร์ไว้ในมือหรือวางไว้บนตัก เรียกว่าถือคัมภีร์พอเป็นธรรมเนียมเท่านั้นเอง ไม่มีประโยชน์อะไรอย่างอื่น

เรื่องของศาสนานั้น บางอย่างปฏิบัติกันไปตามธรรมเนียมโดยไม่คำนึงถึงสาระหรือจุดมุ่งหมาย บางอย่างถ้าต้องการให้ได้สาระก็ต้องทิ้งธรรมเนียมที่เคยทำกันมาบ้าง บางอย่างธรรมเนียมกับสาระสอดคล้องกันดีก็น่าจะรักษาไว้ให้ยั่งยืนต่อไป ทำนองคนจะกินพุทรา มังคุด หรือเงาะ ทั้งเปลือกก็ดูจะไม่สมควร เรียกว่าไม่รู้จักกินผลไม้
ธุรกิจที่ทรงผ่อนผันให้ไปแรมคืนได้ในพรรษา

ภิกษุผู้อยู่จำพรรษาในกุฏิใด ในวัดใดอันเหมาะสมที่จะอยู่ได้ตลอด 3 เดือนแล้ว ท่านไม่ให้ไปแรมคืนที่อื่นนอกจากมีธุระจำเป็นจริง ๆ ก็ไปได้ และไปแรมคืนได้อย่างมากเพียง 7 วัน ถ้าเกิน 7 วันพรรษาขาด ครบ 5 วันหรือ 6 วันแล้วรีบกลับมานอนในวัดหรือในกุฏิที่เข้าพรรษาเดิมเสีย วันต่อไปอาจไปได้อีก การไปแรมคืนที่อื่นในลักษณะนี้ท่านเรียกว่า"สัตตาหกรณียะ "(กรณียกิจที่จะพึงทำได้ภายใน 7 วัน)

ธุรกิจอันเป็นเหตุให้ทำสัตตาหะได้นั้น มีหลายอย่างเช่น

1. ผู้มีศรัทธาต้องการทำบุญส่งคนมานิมนต์ไปฉลองศรัทธาของเขาได้ ข้อนี้มีเรื่องอันเป็นปฐมเหตุเล่าไว้ในวินัยปิฎกว่า อุบาสกคนหนึ่งชื่ออุเทน สร้างที่อยู่อุทิศสงฆ์ไว้ในแคว้นโกศล ส่งทูตไปนิมนต์พระสงฆ์ให้มารับที่อยู่และเขาปรารถนาจะถวายทานฟังธรรม ปรารถนาพบเห็นภิกษุทั้งหลาย แต่ภิกษุทั้งหลายตอบไปกับทูตว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติให้เข้าพรรษา 3 เดือน เพราะฉะนั้นรับนิมนต์ไม่ได้ อุบาสกอุเทนติเตียนว่าเหตุไฉนภิกษุทั้งหลายจึงไม่ฉลองศรัทธาในเรื่องนี้ ภิกษุทั้งหลายกราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้า พระพุทธองค์ทรงทราบเรื่องแล้วทรงอนุญาตให้ไปได้ด้วยวิธีสัตตาหกรณียะ

2. มารดาบิดาหรือสหธรรมมิก (เพื่อนร่วมประพฤติพรหมจรรย์ ด้วยกันเช่นภิกษุ) ป่วยไข้ ไปเพื่อรักษาพยาบาลได้

3. สหธรรมมิกกระสันใคร่จะสึก ไปเพื่อระงับความคิดอย่างนั้นเสียก็ได้

4. สถานที่อยู่ เสนาสนะของสงฆ์ในที่ใดที่หนึ่งชำรุดทรุดโทรม ตนเป็นผู้ฉลาดสามารถในการซ่อมแซม ไปเพื่อซ่อมแซมก็ได้

5. แม้ธุระอื่น ๆ อันสมควร เป็นงานพระศาสนา หรือเรื่องอันเกี่ยวกับการประพฤติธรรม ก็ทรงอนุญาตให้สัตตาหกรณียะไปได้
อันตรายของการอยู่จำพรรษา

ขณะอยู่จำพรรษาถ้ามีอันตรายอย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น จะอยู่ต่อไปไม่ได้ ทรงอนุญาตให้ไปจากที่นั้นได้ พรรษาขาด แต่ไม่ปรับอาบัติ อันตรายอันพอถือเป็นเหตุให้หลีกไปได้ท่านแสดงไว้ดังนี้

1. ถูกสัตว์ร้าย โจร หรือปิศาจเบียดเบียน

2. เสนาสนะถูกน้ำท่วมหรือไฟไหม้

3. อุทกภัยหรือัคคีภัยเกิดขึ้นแก่ชาวบ้าน อันภิกษุอาศัยที่บิณฑบาต พวกเขาอพยพไป ภิกษุจะตามเขาไปก็ได้ แต่ทรงอนุญาตให้ตามไปในกรณีที่ชาวบ้านเขาเลื่อมใส และเต็มใจเท่านั้น

4. ลำบากด้วยอาหารบิณฑบาต ไม่ได้อาหารหรือเภสัชอันสมควร หรือไม่ได้อุปฐากอันเหมาะสม ในข้อนี้ถ้ายังพอทนอยู่ได้ ท่านว่าควรทนอยู่ต่อไป พระศาสดาเคยทรงทำเป็นตัวอย่างเมื่อครั้งทรงจำพรรษาอยู่เมืองเวรัญชา เวรัญชพราหมณ์นิมนต์ให้อยู่จำพรรษาแล้วลืมเสีย ไม่ได้อุปถัมภ์บำรุงใด ๆ เลย สมัยนั้นข้าวยากหมากแพง ภิกษุสงฆ์ต้องอดอยาก ได้อาศัยพวกพ่อค้าม้าพักแรมอยู่ใกล้ ๆ ได้นำข้าวตากแห้งมาถวายพอยังชีพไปตลอดพรรษา ในเรื่องนี้ท่านว่าถ้าทนไม่ไหวจริง ๆ แล้วจึงค่อยไป

5. มีหญิงมาเกลี้ยกล่อม มีญาติมารบกวนให้สึก ล่อด้วยทรัพย์และกามารมณ์ จิตเป็นธรรมชาติกลับกลอก อาจเป็นอันตรายแก่พรหมจรรย์ได้

6. เห็นทรัพย์หาเจ้าของมิได้ จิตเป็นธรรมชาติกลับกลอก อาจทำให้โลภเจตนาเกิดขึ้นถือเอาทรัพย์นั้นเป็นของตน ทรัพย์นั้นอาจเป็นทรัพย์ที่พวกโจรลักพามาซ่อนไว้ใกล้ที่จำพรรษาของภิกษุ เจ้าของทรัพย์ตามมาพบเข้าอาจเข้าใจผิดว่าภิกษุเป็นขโมย

7. สงฆ์ในอาวาสอื่นแตกกันแล้วหรือกำลังจะแตกกัน ไปเพื่อห้ามหรือเพื่อสมานสามัคคีก็ได้ ในข้อนี้ท่านว่ากลับมาทันควรไปด้วยสัตตาหกรณียะ

"อนึ่ง ภิกษุรับนิมนต์ของชาวบ้านหรือนัดกันเองก็ดีว่าจะจำพรรษาในที่ใดแล้ว พอถึงวันเข้าจริงไม่อยู่ในที่นั้น แกล้งทำให้คลาดเคลื่อนเสีย ต้องอาบัติปฏิสสวทุกฎ แปลว่าทุกฏเพราะรับคำ"
สถานที่จำพรรษาและที่ไม่ควรอยู่จำพรรษา

ที่จำพรรษานั้นนอกจากกุฏิวิหารต่าง ๆ แล้ว ทรงอนุญาตให้จำพรรษาในหมู่โคต่าง คือกลุ่มพวกพ่อค้าโคก็ได้ เมื่อเขาย้ายไปก็เดินทางไปกับเขาได้ แม้ในหมู่พวกเกวียนก็เหมือนกัน จวนจะเข้าพรรษาต้องการจะเดินทางไปกับพวกเรือ จำพรรษาในเรือก็ได้ไม่ทรงอนุญาตให้อยู่จำพรรษาในที่ต่อไปนี้คือ

1. ในโพรงไม้ เคยมีภิกษุอยู่จำพรรษา คนทั้งหลายติเตียนว่าเหมือนพวกปิศาจ

2. บนคาคบไม้ เคยมีภิกษุอยู่จำพรรษา คนทั้งหลายติเตียนว่าเหมือนพวกพรานเนื้อ

3. ในที่แจ้ง พอฝนตกก็พากันวิ่งเข้าโพรงไม้บ้าง เข้าชายคาบ้านเขาบ้าง

4. ในกระท่อมผี คนทั้งหลายติเตียนว่าเหมือนพวกสัปเหร่อ

5. ในร่ม สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงขยายความว่า เช่นกลดพระธุดงค์หรือกุฏิผ้าเช่นเต็นท์ คนทั้งหลายติเตียนว่าเหมือนคนเลี้ยงวัว

6. ในตุ่ม สมเด็จฯ ทรงขยายความว่ากุฏิดินเผา (กระมัง) คนทั้งหลายติเตียนว่าเหมือนพวกเดียรถีย์ ท่านว่า ถ้าไม่มีเสนาะสนะจริง ๆ จะไม่อยู่จำพรรษาก็ได้
สิ่งที่ไม่ควรตั้งกติกาในพรรษา

กติกาคือข้อกำหนดหมายให้รู้ทั่วกัน และขอร้องให้ทุกคนปฏิบัติตาม ในพรรษานั้นท่านให้ตั้งกติกาที่เป็นธรรมเป็นวินัย เอื้ออำนวยในการทำความดียุ่ง ๆ ขึ้นไป ห้ามมิให้ตั้งกติกาอันไม่ชอบธรรม ไม่ถูกต้อง เช่น ตั้งกติกาว่าจะไม่บรรพชาอุปสมบทให้ผู้ใด เป็นต้น มีเรื่องอันเป็นต้นเหตุดังนี้

หลานชายคนหนึ่งของนางวิสาขา ศรัทธาใคร่จะบวช ได้เข้าไปขอบวชต่อภิกษุสงฆ์ แต่ภิกษุทั้งหลายไม่ยอมบวชให้บอกว่าในพรรษานี้ได้ตั้งกติกากันไว้ว่าจะไม่บรรพชาอุปสมบทให้ใคร ขอให้รอจนออกพรรษาเสียก่อน

เมื่อออกพรรษาแล้ว ภิกษุได้บอกแก่หลานของนางวิสาขาว่า ถ้าจะบวชก็ได้ เขาบอกว่าถ้าได้บวชตอนนั้นก็จะยินดีหาน้อยไม่ แต่เดี๋ยวนี้ไม่บวชละ นางวิสาขาได้ทราบเรื่องนี้ก็ติเตียนพระสงฆ์ว่าไฉนจึงต้องตั้งกติกาอย่างนั้นด้วย กาลเช่นไรจึงไม่ควรประพฤติธรรมเล่า พระศาสดาทรงทราบเรื่องนี้จึงตรัสห้ามมิให้ตั้งกติกาอันไม่เป็นธรรม

"คราวเข้าพรรษาเป็นอภิลักขิตสมัยที่ภิกษุบำเพ็ญสมณธรรม จะตั้งข้อกติกานัดหมายกัน ห้ามไม่ให้ตั้งข้ออันไม่เป็นธรรม ท่านแสดงตัวอย่างไว้เช่นห้ามมิให้บอกมิให้เรียนธรรมวินัย ไม่ให้สาธยายธรรมไม่ให้เทศนา ห้ามไม่ให้ให้ บรรพชาอุปสมบทและให้นิสัย ห้ามไม่ให้พูดกัน เกณฑ์ให้ถือธุดงค์ เกณฑ์ให้บำเพ็ญสมณธรรม (บังคับ)"

"ให้นัดหมายกันแต่ในข้ออันเป็นธรรม พูดชักนำให้เกิดอุตสาหะในการบอกการเรียนธรรมวินัยเป็นต้น เพื่อขวนขวายในกิจพระศาสนา เพื่อรู้ประมาณในการพูด เพื่อมีแก่ใจสมาทานธุดงค์และบำเพ็ญสมณธรรมตามสติกำลัง เพื่อเอื้อเฟื้อแนะนำกันในวัตรนั้น ๆ เพื่อรักษาสามัคคี ไม่วิวาทแก่งแย่งกันเพื่อรู้จักนับถือเกรงใจภิกษุอื่นเช่น จะสาธยายธรรมไม่ทำความรำคาญแก่ภิกษุผู้บำเพ็ญภาวนา"
ประโยชน์ที่ควรได้จากการเข้าพรรษา

รวมความว่าการเข้าพรรษาเป็นเรื่องของพระสงฆ์โดยตรง เพื่อปฏิบัติตามพระพุทธบัญญัติและความเหมาะแก่กาล พระสงฆ์ในอารามต่าง ๆ ถือเป็นโอกาสพิเศษที่จะทำความดียุ่ง ๆ ขึ้นไป อนึ่ง กุลบุตรไทยก็นิยมอุปสมบทกันในพรรษาเหมือนกันด้วย เข้าใจว่าจะได้กุศลแรงกว่าบวชนอกพรรษา แต่ความจริงคงเป็นดังที่นางวิสาขาว่า "ไม่มีกาลใดที่ไม่ควรประพฤติธรรม" การจะได้กุศลมากหรือน้อยมิได้ขึ้นอยู่กับการบวชในพรรษาหรือนอกพรรษา แต่ขึ้นอยู่กับการปฏิบัติของผู้นั้นเอง ปฏิบัติดีมากก็ได้กุศลมาก ปฏิบัติเลว ก็ติดลบได้บาปไป อย่าว่าแต่จะโปรดพ่อโปรดแม่เลย แม้แต่ตัวเองก็เอาตัวไม่รอด นี่พูดถึงผู้ที่บวชแล้วปฏิบัติเลว

ฝ่ายคฤหัสถ์ หรือฆราวาสผู้ที่โดยปกติ ธรรมดาไม่ค่อยเอาใจใส่ทำคุณงามความดี พอใจแต่จะทำความชั่วตามใจชอบ พอเข้าพรรษาก็คิดว่าจะเว้นนั่นเว้นนี่ ทำนั่นทำนี่ บางคนก็เว้นได้จริง ทำได้จริง บางคนก็เว้นได้ ทำได้ 6-7 วันแล้วเข้ารูปเดิม ถึงจะเว้นได้จริง ทำได้จริงตลอดพรรษา แต่พอออกพรรษาแล้วก็ประพฤติเหมือนเดิมก็คงไปไม่ได้เท่าไร เพราะปีหนึ่งมี 12 เดือน ทำได้เพียง 3 เดือน เพียง 1 ใน 4 เท่านั้น ถ้าเปรียบด้วยการค้า ก็ยังเสียดุลอยู่นั่นเอง ส่วนท่านผู้ประพฤติดีอยู่เป็นปรกติแล้ว เมื่อเข้าพรรษาตั้งใจทำความดีมากขึ้นก็นับได้ว่ากำไร

วัสสานฤดู แปลว่าฤดูฝน พรรษากาลก็แปลว่า กาลฝน หรือฤดูที่ฝนตกชุก ผู้ไม่มีร่ม เมื่อเดินออกไปย่อมเปียกฝน ผู้ไม่มีที่อยู่อาศัยย่อมลำบากด้วยฝน ส่วนผู้มีร่มย่อมไม่เปียก ร่มช่วยคุ้มครอง ผู้มีที่อยู่อาศัยเช่นเรือนอันมีที่มุงที่บังดีย่อมสุขสบาย แม้ฝนจะตกหนักก็ไม่เดือดร้อนเพราะฝน ฉันใด ชีวิตภายใน (internal life) ก็ฉันนั้น ถูกฝนคือ ราคะ โทสะ และโมหะ หรือโลภ โกรธ หลง รั่วรดซัดสาดอยู่เนืองนิตย์ ผู้มีธรรมเป็นร่มเป็นที่อาศัยย่อมไม่ถูกเบียดเบียนให้เดือดร้อนเพราะกิเลสนั้น ธรรมย่อมคุ้มครองเขาให้อยู่เป็นสุขสมดังสุภาษิตที่ว่า

ธมฺโมหเว รกฺขติ ธมฺมจารี ฉตฺตํ มหนฺตํ วิย วสฺสกาเล แปลว่า ธรรมแลย่อมรักษาผู้ประพฤติธรรมเหมือนร่มคันใหญ่ในฤดูฝน
 (:5:) (:4:) (:2:)

ทุกข์ซ้อนทุกข์

คำว่า " ทุกข์ " นี่แปลว่า ทนได้ หรือ น่าเกลียด เพราะมันทนอยู่ไม่ได้ มันเป็นไปตามสภาพอย่างนั้น ต้นไม้ก็เป็นทุกข์ตามสภาพของต้นไม้ สัตว์ก็เป็นทุกข์ตามสภาพของสัตว์ เก้าอี้มันก็เป็นทุกข์ตามสภาพของของเก้าอี้ มันเป็นอย่างนั้น แต่ว่าคนเรามีจิตที่จะยึดจะถืออะไรได้เลยเข้าไปจับไปถือเอาไว้ เพิ่มทุกข์ขึ้นมาอีกที่หนึ่ง เพราะสิ่งนั้นไม่เหมือนใจเรา มันไม่เป็นไปตามที่เราต้องการ เราไม่ต้องการไห้แก่ มันก็แก่ ไม่ต้องการให้เจ็บ มันก็เจ็บ
ไม่ให้ตาย มันก็ตาย ไม่ให้หาย มันก็หาย อยากให้มันอยู่อย่างนั้น อยู่อย่างนี้ อยู่ๆมันก็เสียไป มันก็แตกไป หายไป นี่เกิดความทุกข์ เพราะเราไปคิดว่าของนั้นเป็นของเรา ของกูนะ เกิดตัวกู ของกูขึ้นมา ก็เลยเป็นทุกข์ซ้อนทุกข์ขึ้นมา เดิมมันก็เป็นทุกข์อยู่ตามสภาพอย่างหนึ่งแล้ว ไปยึดถือเข้าอีก เป็นสองทุกข์ สามทุกข์ สี่ทุกข์....ทุกข์เรื่อยไปไม่สิ้นสุด....

คติธรรมของหลวงพ่อจรัญ
เราพูดอยู่เสมอถึงคำว่า  สติปัญญา  เราใช้ปัญญาอยู่เสมอก็จริง แต่สตินั้น แท้จริงแล้ว เรานำออกมาใช้น้อยมาก ทั้งที่สตินั้นมีคุณค่าต่อชีวิต และจำเป็นแก่ชีวิต มีคุณค่าเหลือที่จะประมาณได้