ท้องสนามหลวง เพิ่งเริ่มปลูกต้นมะขามสมัย ร.๕
ร.๕ โปรดให้ปลูกต้นมะขาม รอบท้องสนามหลวง ท้องสนามหลวงกว้างขวางกว่าเดิม แล้วปลูกต้นมะขามโดยรอบ มีขึ้นสมัย ร.๕ ต่อจากนั้นพัฒนาสืบมาอย่างต่อเนื่อง จะสรุปจากงานศึกษาค้นคว้าของ เทพชู ทับทอง มาดังต่อไปนี้
ร.๕ โปรดให้รื้อกำแพงป้อมปราการที่ไม่สำคัญของวังหน้าทางด้านทิศตะวันออก คงไว้แต่ที่สำคัญๆ กับรื้อสิ่งปลูกสร้างอื่นๆ ที่มีมาแต่รัชกาลก่อนๆ ท้องสนามหลวงจึงได้มีเนื้อที่เพิ่มขึ้นมาอีกถึงเท่าตัว
โปรดให้ปลูกต้นมะขามไว้รอบท้องสนามหลวงเพื่อให้เกิดความร่มรื่นเหมือนอย่างถนนในต่างประเทศ ซึ่งพระองค์ได้เสด็จประพาสทอดพระเนตรมา
เมื่อคราวฉลองพระนครครบรอบ ๑๐๐ ปี ใน พ.ศ.๒๔๒๕ (จุลศักราช ๑๒๔๔) สมัย ร.๕ ก็ได้ใช้ท้องสนามหลวงเป็นที่ตั้งกระบวนแห่พยุหยาตราอย่างใหญ่ มีทั้งกระบวนช้าง กระบวนม้า และกระบวนเท้า ส่วนรอบท้องสนามหลวงก็ปลูกโรงไทยทานสำหรับเลี้ยงพระเลี้ยงไพร่ตลอดงาน
นอกจากนั้นยังจัดให้มี “นาเชนนัล เอกซฮิบิเชน” การแสดงสินค้าที่ผลิตได้ในเมืองไทยให้ราษฎรได้ชมเป็นเวลาถึง ๓ เดือนอีกด้วย
หลังจากที่ ร.๕ เสด็จกลับจากประพาสยุโรปครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.๒๔๔๐ (ร.ศ.๑๑๖) ก็ได้มีพวกข้าราชการ ฯลฯ มาเฝ้ารับเสด็จบริเวณท้องสนามหลวงหลายครั้ง
พ.ศ.๒๔๔๖ (ร.ศ.๑๒๒) ร.๕ มีพระชนมพรรษา ๕๐ พรรษา ทรงจัดให้มีพระราชกุศลนักขัตฤกษ์เนื่องในการเฉลิมพระชนมพรรษาที่ท้องสนามหลวงด้วยส่วนหนึ่ง โดยพระองค์และมกุฎราชกุมารได้เสด็จพระราชดำเนินประทับ ณ พลับพลาให้ประชาชนทั้งผู้ใหญ่และเด็กเข้าเฝ้าถวายพระพรเมื่อวันที่ ๑๑ พฤศจิกายนท้องสนามหลวงสมัย ร.๕ ยังไม่ปลูกต้นมะขามรอบสนามหลวง
(ภาพกองทหารสวนสนามน่าจะถ่ายราว พ.ศ.๒๔๓๖ จากหนังสือพิมพ์ฝรั่งเศส พ.ศ.๒๔๓๖
เปิดเผยแสนยานุภาพของกองทัพสยามในกรณี ร.ศ.๑๑๒)
(คำอธิบายภาพ โดย ธัชชัย ยอดพิชัย)
งานสนุกๆ ที่ท้องสนามหลวง
งานใหญ่ๆ ที่สนุกสนานมากซึ่งจัดที่ท้องสนามหลวงใน ร.๕ ยังมีอีก ๒ งาน คือ
เล่นโขนกลางแปลงรับเสด็จ ร.๕ กลับจากประพาสยุโรปครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.๒๔๔๐ ดัดแปลงท้องสนามหลวงให้เป็นบ้านเมืองและเป็นป่า
งานสงครามบุปผาชาติแต่งแฟนซี และตกแต่งรถจักรยานสองล้อด้วยดอกไม้นานาพันธุ์ แล้วขี่ขว้างปากันด้วยกระดาษลูกปาและกระดาษสายรุ้ง ซึ่ง ร.๕ ทรงจัดรับเสด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ที่ทรงศึกษาวิชาการทหารอยู่ประเทศรัสเซีย เสด็จกลับประเทศไทยชั่วคราวเมื่อ พ.ศ.๒๔๔๒
ปลายสมัย ร.๕ กีฬาว่าวท้องสนามหลวงเป็นที่นิยมมากขึ้นในหมู่เจ้านายและข้าราชการตลอดจนพ่อค้าประชาชน ถึงขนาดมีการแข่งขันชิงถ้วยทองคำพระราชทาน สนามหลวงยังเคยเป็นสนามแข่งม้าและสนามกอล์ฟ
สืบเนื่องจาก ร.๕ เสด็จกลับจากประพาสยุโรป ข้าราชการทุกกระทรวงทบวงกรมต่างก็พร้อมใจกันจัดให้มีงานฉลองน้อมเกล้าฯ ถวายแสดงความจงรักภักดีต่างๆ
ส่วนการเล่นกอล์ฟนั้น ก็เริ่มต้นที่ท้องสนามหลวงเหมือนกัน เพราะสมัยนั้นมีสนามขนาดใหญ่อยู่ใกล้กันเพียง ๓ สนามเท่านั้น คือสนามหลวง สนามสถิตย์ยุติธรรม และสนามไชย เจ้าพระยามหินทร์เล่าว่าพวกข้าราชการที่เป็นชาวต่างประเทศที่ชอบเล่นกอล์ฟ ได้อาศัยสนามทั้ง ๓ นี้รวมกันทำเป็นสนามกอล์ฟเล่นได้ ๙ หลุมพอดี สุจิตต์ วงษ์เทศ - มติชนออนไลน์