การขุดค้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปลายปี ค.ศ. 1760 ทำให้สามารถเปิดสิ่งที่ทับถมออก และเผยให้เห็น
สภาพเมืองทั้งถนนหนทางและอาคารต่างๆ ของปอมเปอี ทุกวันนี้ ผู้ไปเยี่ยมชมสามารถเดินท่อง
ไปตามถนนที่ชาวปอมเปอีเคยใช้สัญจรไปมา ได้เห็นร้านค้าที่พวกเขาเคยช็อปปิ้ง ได้เห็นบ้าน
หรือคฤหาสน์ที่พวกเขาเคยอยู่อาศัย อาทิ ฟอน เฮาส์ ที่โด่งดังในอดีต วิหารของจอมเทพ จูปิเตอร์
ลานจัตุรัสฟอรัม ซึ่งเป็นที่เสวนาสังสันทน์ของชาวนคร ถนนสายหลัก วิอา คอนโซลาเร่ (ถนนกงสุล)
ซึ่งคุณสามารถนั่งรถม้าทอดอารมณ์ชมผู้คนที่เดินขวักไขว่ หรืออาจหยุดพักนั่งดื่มและกินตามบาร์
ที่มีเรียงรายอยู่สองฝั่งถนนได้
คฤหาสน์บางหลัง เช่น เวสตัลส์ (Vestals = นักบวชสตรีแห่งเทพีเวสตา) ใหญ่โตโอฬาร
และคงสภาพสมบูรณ์ มีพร้อมทั้งประตูใหญ่ทางเข้า ห้องโถงกลาง ห้องนอน ห้องอาหาร สวน สระ ว่ายน้ำ
น้ำพุ ท่อระบาย แม้กระทั่งห้องสุขา นอกจากนี้ ยังมีเครื่องเรือนเครื่องใช้ในครั้ง 2,000 ปีก่อนโน้นครบครัน
ไม่ว่าเหยือกน้ำ ถังเก็บไวน์ ถ้วยชามเซรามิก โมเสกสีสันวิจิตร เหรียญบรอนซ์ โบราณ ผนังปูน
ที่เขียนภาพงดงาม ฯลฯ
ซากชาวนครปอมเปอีในลักษณะอิริยาบถ ที่คงค้างอยู่ สภาพเมืองที่มิใช่เหลือแต่เสาโด่เด่
ตลอดจนสรรพสิ่งของเครื่องใช้ที่ครบสมบูรณ์ เหล่านี้ล้วนหาไม่ได้ในเมืองโบราณอื่นๆ ที่เสื่อมสลาย
ไปตามกาลเวลา ยกเว้นที่ปอมเปอีและอาณาบริเวณใกล้เคียงเท่านั้น
ขอบคุณที่มา : ที่นี่