อัจฉริยธรรม 12 ประการ ความมหัศจรรย์ของพุทธมารดาพระนางสิริมหามายา ได้บำเพ็ญกุศลบารมีมาอย่างเต็มเปี่ยมตลอดแสนกัปป์เพื่อความเป็นพุทธมารดา ในสมัยพระเวสสันดร ก็ทรงเกิดเป็นพระนางผุสดี พระมารดาของพระเวสสันดร เมื่อทรงสิ้นอายุขัยก็ได้ไปบังเกิดในดุสิตบุรีเทวพิภพ แล้วจุติลงเกิดในพระครรภ์ของพระมเหสีของพระเจ้าชนาธิปราช แห่งนครเทวทหะ เมื่อครบ 10 เดือนก็ทรงประสูติ ออกมาสมบูรณ์พร้อมด้วยอิตถีลักษณะ 64 ประการ มีเบฐจกัลยาณีเป็นต้น พราหมณ์ทั้งหลายได้ตรวจลักษณะและพยากรณ์ว่า จักได้ทรงเป็นพุทธมารดาอย่างแน่นอน
นอกจากพระรูปโฉมที่งามพร้อมทุกประการ พระนางสิริมหามายาก็ยังทรงมีความวิเศษที่เลิศล้ำกว่าผู้ใด ซึ่งเรียกว่าอัจฉริยธรรม 12 ประการ นั่นก็คือ
1. เมื่อพระนางถือถาดทองที่เต็มไปด้วยภัตตาหารเลิศรส ทรงสามารถตักอาหารนั้นให้แก่มนุษย์ทั่วทั้งชมพูทวีปให้อิ่มได้ทุกคน อาหารนั้นก็มิได้บกพร่องไปเลย มนุษย์ทั้งหลายที่บริโภคอาหารของพระนางก็มีอายุยืนยาวทั้งสิ้น
2. เมื่อพระนางทรงสัมผัสกายของผู้เจ็บป่วยคนใดก็ตาม หากผู้นั้นไม่ถึงกาลหมดอายุขัย โรคทั้งหลายก็จะมลายหายสูญไปในทันที
3. เมื่อพระนางจับใบรุกขชาติทั้งหลาย ใบไม้นั้นก็กลับกลายเป็นทองไปทั้งสิ้น
4. เมื่อพระนางนำพืชผลใดลงเพาะปลูกลงในดิน พลันที่พระนางไดหลั่งอุทกวารีลงไป พืชนั้นก็จะผุดขึ้นเติบใหญ่แตกกิ่งก้าน ผลิดอกออกผลในทันที
5. หากพระนางเสด็จขึ้นไปบนภูเขา และเอ่ยว่าทรงกระหายน้ำ ทันใดท่อธารน้ำร้อนและน้ำเย็นก็จะชำแรกปฐพีขึ้นมาถวายแด่พระนาง
6. เมื่อพระนางเสด็จไปในที่ใด เหล่าภุมมเทวาและรุกขเทวาก็จะเนรมิตซึ่งทิพยอาหารถวายแด่พระนางและบริวาร คำว่าอดอยากมิได้มี
7. เมื่อพระนางเสด็จประพาสอุทยาน เหล่าเทวดาก็จะนำมาซึ่งน้ำทิพย์ให้สรงสนานและนำอาภรณ์ทิพย์มาตกแต่งให้พระนาง
8. เมื่อพระนางบรรทม ราชายักษ์ทั้ง 8 ก็จะถือพระขรรค์มายืนเฝ้าแวดล้อมอารักขาในทิศทั้งหลาย
9. เมื่อพระนางเสด็จไปพักเล่นในตำบลใด เหล่าเทวดาก็จะแปลงเพศมาเล่นมหรสพถวายแด่พระนางให้เพลิดเพลิน
10. เมื่อถึงยามเย็น เทวดาที่สถิตในป่าหิมพานต์ก็จะนำมาซึ่งน้ำจากสัตตะมหาสระ ใส่หม้อทองมาสรงสนานให้แก่พระนาง
11. ในกาลที่ทรงเกิด เทวดาได้นำพระแท่นอันเป็นทิพย์ที่เกิดจากไม้กัลปพฤกษ์ ยาว 80 ศอก กว้าง 80 ศอก ถวายให้พระนางได้บรรทมบนแท่นอันเป็นสิริโดยตลอด
12. เมื่อพระนางทอดพระเนตรสมณชีพราหมณ์และชาวประชาทั้งปวง หากประสงค์จะบริจาคทาน ฝนรัตนชาติก็จะตกลงจากอากาศให้พระนางแจกจ่ายได้ดังประสงค์
(ถอดความจากพระปฐมสมโพธิกถา)