หัวข้อ: คชสีห์ (รูปร่างคล้ายราชสีห์ แต่มีงวงเหมือนช้าง ) : สัตว์หิมพานต์ เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 29 มิถุนายน 2563 19:06:19 (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/94665038834015__Copy_.jpg)
จำหลักไว้ที่บานประตูมุกพระมณฑปพระพุทธบาทสระบุรี ซึ่งตกแต่งด้วยรูปสัตว์ต่างๆ มีภาพคชสีห์อยู่ด้วย คชสีห์ สัตว์ในจินตนาการที่กวีหรือจิตรกร พรรณนาถึง อาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์หรือเขาไกรลาส ปรากฏในวรรณคดีไตรภูมิพระร่วง และรามเกียรติ์ คชสีห์ คือสัตว์หิมพานต์และสัตว์ในนิยาย มีรูปร่างคล้ายราชสีห์ แต่มีงวงเหมือนช้าง เขี้ยวหน้าเป็นงา หัวเป็นช้างมีหงอน ตามอาร์มแผ่นดินสมัยรัชกาลที่ ๕ ก็มีรูปราชสีห์และคชสีห์ขนาบอยู่สองข้างดวงตรา เมื่อเลิกตราอาร์มแผ่นดินมาใช้ตราครุฑแล้ว โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้าและกรมตำรวจก็นำตราอาร์มแผ่นดินที่กล่าวมา ใช้เป็นตราหน้าหมวกนักเรียนนายร้อย และเป็นเครื่องหมายของสถาบันทั้งสอง นอกจากนี้ตราคชสีห์ยังนำมาประกอบเป็นตราเครื่องหมายกรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ด้วย รูปคชสีห์นี้มีมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา วัดหลายแห่งตกแต่งด้วยรูปปั้นสัตว์ต่างๆ ดังหนังสือ คำให้การขุนหลวงหาวัด ฉบับหลวง กล่าวว่า "...รูปปั้นสิบสองนักษัตรที่ไว้ในวัดพระศรีสรรเพชญ์อยู่นั้น อันรูปเหล่านี้ เมื่อครั้งพระเจ้าอู่ทองตั้งกรุงแล้ว จึงสั่งให้ช่าง พราหมณ์ปั้นรูป แล้วจึงหล่อไว้ด้วยทองสำริด เป็นรูปสิบสองนักษัตร ทั้งรูปมนุษย์ เป็นรูปพราหมณ์ มีรูปช้างเอราวัณ รูปม้าสินธพ รูปคชสีห์ ฯลฯ อันสัตว์เหล่านี้อย่างละคู่..." |