ในทางมหายาน
1. พระอวโลกิเตศวร เป็นสัมโภคกาย เกิดจากฌานของพระพุทธเจ้า นาม พระสัทธรรมวิทยาตถาคต หรือ เป็นธยานิโพธิสัตว์
ในคัมภีร์สหัสภุชสหัสเนตร อวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ไวปุลยสมบูรณอกิญจนมหากรุณาจิตรธารณีสูตร โคตมะพุทธเจ้าได้ตรัสว่า:
" ดูก่อนกุลบุตร พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์พระองค์นี้ มีฤทธานุภาพไพศาลเหนือการคาดคะเนตรึกคิด ในอดีตกาลล่วงมานับประมาณกัลป์มิได้ มีพระพุทธเจ้าพระองค์หนึ่งได้ตรัสรู้พระสรรเพชุดาญาณ พระนามว่า
สัทธรรมวิทยาตถาคต ด้วยพระมหาปณิธานที่เปี่ยมด้วยมหากรุณาคุณอันยิ่งใหญ่
จึงมีพุทธประสงค์จะนิรมิตพระโพธิสัตว์จํานวนมหาศาลให้บังเกิดขึ้น เพื่อยังความสุขศานติให้สําเร็จแก่สรรพสัตว์
แต่แล้วจึงบังเกิดเป็นพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์(องค์เดียว ) ย้ำ! สัทธรรมวิทยาตถาคต ด้วยพระมหาปณิธานที่เปี่ยมด้วยมหากรุณาคุณอันยิ่งใหญ่ มีพุทธประสงค์จะนิรมิตพระโพธิสัตว์จํานวนมหาศาล แต่แล้วจึงบังเกิดเป็นพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์(องค์เดียว) " 2. ส่วนพระมหาโพธสัตว์กวนอิม เป็นนิรมาณกาย(กายเนื้อที่เป็นมนุษย์)ของพระอวโลกิเตศวร ซึ่งเป็นสัมโภคกาย
ในมหากรุณาธรณีสูตร องค์สมเด็จพระบรมศาสดาได้ทรงมีพระดำรัสสรุปความแก่บรรดา พุทธโพธิสัตว์ และทวยเทพในที่ประชุมว่า
"แท้ที่จริงแล้ว
พระโพธิสัตว์กวนอิมองค์นี้ ได้สำเร็จธรรมในขั้น "พุทธะ" เมื่อครั้งหลายแสนกัปป์มาแล้ว ทรงพระนามว่า "เจิ่น ฝ่า หมิง ยู ไล้" แต่ด้วยเหตุที่พระองค์ทรงตั้งพระทัยจะโปรดเหล่าพระโพธิสัตว์ทั้งหลาย ให้มาร่วมกันฉุดช่วยเวไนยสัตว์มากมายที่ยังหลงเหลืออยู่ในทะเลทุกข์ พระองค์จึงทรงหวนกลับจากพุทธภูมิลงสู่แดนโพธิสัตว์อีก"
ย้ำ! "เจิ่น ฝ่า หมิง ยู ไล้" จึงทรงหวนกลับจากพุทธภูมิลงสู่แดนโพธิสัตว์อีกเป็นพระอวโลกิเตศวร"สรุปพระอวโลกิเตศวรมหาโพธิสัตว์ เป็น สัมโภคกาย เกิดจากฌานของพระพุทธเจ้า นาม พระสัทธรรมวิทยาตถาคต ที่นิรมิตขึ้นมา พระอวโลกิเตศวรจึงเป็นธยานิโพธิสัตว์ของธยานิพุทธเจ้า
พระมหาโพธิสัตว์กวนอิม เป็น นิรมาณกาย หรือ กายเนื้อ ที่เกิดเป็นมนุษย์ บำเพ็ญเพียรเอง จนบรรลุธรรมเป็นพุทธะ แต่ทิ้งพุทธภูมิมาอยู่โพธิสัตว์ภูมิใหม่
อนึ่ง...
อวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ คล้ายเป็นยศตำแหน่งแบบหนึ่ง ที่ให้กับมนุษย์ที่ทำบารมีถึงขั้นนั้น
พระพุทธเจ้าเช่นกัน เปรียบเสมือนยศตำแหน่งแบบหนึ่งเหมือนกัน พระศรีศากยมุนีบำเพ็ญบารมีถึงขั้นปัญญาพุทธเจ้า คือ 20 อสงไขยกำไรแสนกัป ก็ได้เป็นพระพุทธเจ้าแบบนี้
พระศรีอริยะเมตตรัยโพธิสัตว์ เกิดจากฌานของพระพุทธเจ้า(ธยานิพุทธ)เช่นเดียวกับพระอวโลกิเตศวรมหาโพธิสัตว์ พระศรีอริยะเมตตรัยโพธิสัตว์จึงเป็นสัมโภคกาย อยู่ที่พุทธเกษตรดุสิต เมื่อมนุษย์คนใดบำเพ็ญบารมีถึงขั้น ก็จะได้ยศตำแหน่งพระศรีอริยะเมตตรัยโพธิสัตว์ พระอชิตะซึ่งเป็นมนุษย์ ในชาตินั้นบำเพ็ญบารมีถึงขั้น พระอชิตะก็ได้ยศตำแหน่งพระศรีอริยะเมตตรัยโพธิสัตว์ไปครอง พระอชิตะอยู่ในสวรรค์ชั้นดุสิต ท่านมีชื่อว่า
"นาถะเทวโพธิสัตว์" พุทธเกษตรเป็นดินแดนพิเศษ เกิดจากปณิธานของพระพุทธเจ้าแต่ละองค์ทำให้เกิดขึ้น อยู่ห่างไกลจากสวรรค์ 6 ชั้นในสังสารวัฏฏ์ลิบลับ ส่วนใหญ่จะอยู่ที่ขอบจักรวาล (พ้นจากขอบจักรวาลก็เป็นแดนพระนิพพานที่พระอรหันต์อยู่กัน) บางตำรากล่าวว่า พุทธเกษตรดุสิตอยู่ทางทิศตะวันตกของพุทธเกษตรสุขาวดี บังเอิญ...พุทธเกษตรดุสิต ใช้ชื่อดุสิต แบบเดียวกับสวรรค์ชั้นดุสิต คนส่วนใหญ่จึงเข้าใจผิดว่าเป็นที่แห่งเดียวกัน
จตุคามรามเทพ และคุณชิงไห้(สาวเวียตนามที่พาฝรั่งมาเมองไทย 50000 คน เมื่อหลายปีก่อน) เป็นมนุษย์ผู้มีจิตเมตตากรุณา และทำสมาธิจนได้บารมีจนได้ยศตำแหน่งกวนอิม ใครๆจึงพูดว่าพวกท่านเป็นอวตารปางหนึ่งๆของพระมหาโพธิสัตว์กวนอิม