ขนมปะดา : ขนมโบราณของชาวไทยมุสลิม

ขนมปะดา
ขนมไทยโบราณเมืองนครศรีธรรมราช

ขนมปะดา หรือ ขนมปาดา เป็นหนึ่งในขนมโบราณของชาวไทยมุสลิมในจังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งได้รับคัดเลือกให้เป็นอาหารประจำจังหวัดนครศรีธรรมราช หรืออาหารประจำถิ่น ตามการดำเนินการจัดกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ภายใต้โครงการการส่งเสริม และพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2566 ตามประกาศของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม 2566

ชาวไทยมุสลิม เรียกขนมปะดาว่า “ปะดาแขก” ส่วนในจังหวัดนครศรีธรรมราชมีการปรุงพิเศษออกไป เรียกว่า “ปะดาไทย” ซึ่งจะไม่ค่อยพบเห็นในจังหวัดอื่น ลักษณะของขนมปะดาทั้งสองจะมีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะแป้งที่ใช้ทำขนม ขนมปะดาแขกจะใช้แป้งข้าวเจ้าโม่จนละเอียดผสมรวมกับกล้วยน้ำว้า ขยำให้เป็นเนื้อเดียวกัน แล้วนำมาห่อไส้ ซึ่งมีส่วนผสมจากตะไคร้ พริกขี้หนู ขมิ้น หัวหอม ผิวมะกรูดและเกลือ ผสมกับมะพร้าวทึนทึกขูดฝอยผัดให้แห้ง ส่วนขนมปะดาไทย จะใช้แป้งข้าวเหนียวเป็นหลัก หากต้องการให้เนื้อขนมแข็งขึ้นเล็กน้อย ให้ใส่แป้งข้าวเจ้าลงไปประมาณหนึ่งกำมือ แป้งจะโม่ทับน้ำจนแห้งสนิท ใส่มะพร้าวขูด เกลือและพริกไทยพอให้ออกรสชาติ นวดให้เนียนจนเป็นเนื้อเดียวกัน ก่อนจะนำแป้งไปทอด โดยนำกุ้งที่เด็ดหัวออกแล้วมาวางกดลงบนแป้ง 2-3 ตัว กินขณะร้อนๆ กับน้ำจิ้ม ได้รสชาติอร่อยนัก

นอกจากส่วนผสมที่แตกต่างกันระหว่างปะดาแขกและปะดาไทย กรรมวิธีในการทอดก็แตกต่างกัน ขนมปะดาแขก จะใช้การขึ้นรูปขนมด้วยถ้วยตราไก่หรือถ้วยที่มีก้นลึก ใช้ผ้าขาวบางชุบน้ำพอหมาดวางไว้บนก้นถ้วย แล้วนำแป้งมาปั้นให้เป็นรูปทรงกลมแบน เจาะรูตรงกลาง ถึงจะนำไปทอด ส่วนขนมปะดาไทยนั้น จะใช้วิธีการคลึงแป้งให้เป็นเส้นยาวๆ วนรอบเป็นวงกลม แล้วนำไปทอด

จะเห็นได้ว่าขนมปะดาแขกและขนมปะดาไทย มีขั้นตอนและวิธีการทำที่ไม่ได้ยากนัก นอกจากนี้การกินขนมปะดา ยังให้ประโยชน์ด้านสุขภาพด้วยสมุนไพร ซึ่งเป็นส่วนประกอบของไส้ขนม ดังนี้ ตะไคร้ ช่วยย่อยและทำให้เจริญอาหาร พริกขี้หนู แก้ปวดเมื่อย ช่วยให้เจริญอาหาร พริกไทย แก้หวัด ปวดท้อง ท้องเสีย ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดี ขมิ้น ช่วยลดระดับคลอเลสเตอรอลในร่างกาย มีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอวัย และหอมแดง ช่วยทำให้ร่างกายอบอุ่น และเจริญอาหาร

ขอขอบคุณ หอสมุดแห่งชาติ นครศรีธรรมราช (ที่มาเรื่อง-ภาพประกอบ)