[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้

นั่งเล่นหลังสวน => สุขใจ ใต้เงาไม้ => ข้อความที่เริ่มโดย: Kimleng ที่ 22 กรกฎาคม 2555 12:01:38



หัวข้อ: สุนทรภู่ ๑๐ : นิราศวัดเจ้าฟ้า
เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 22 กรกฎาคม 2555 12:01:38
.


(http://upload.wikimedia.org/wikipedia/th/thumb/5/55/Poo-2.jpg/85px-Poo-2.jpg)งานของสุนทรภู่

ประเภทนิราศ - นิราศวัดเจ้าฟ้า

นิราศวัดเจ้าฟ้าเป็นนิราศคำกลอนที่มีรู้จักกันดีเรื่องหนึ่ง แต่งขึ้นในราวรัชกาลที่ ๓ เนื้อเรื่องกล่าวว่า เณรหนูพัด (บุตรคนโตของสุนทรภู่) เป็นผู้แต่ง แต่เชื่อกันว่าที่จริงแต่งโดยสุนทรภู่นั่นเอง  เนื่องจากขณะนั้นสุนทรภู่อยู่ในสมณเพศ จึงต้องระมัดระวังตัวมาก  การแต่งในนามของเณรหนูพัดทำให้สามารถออกกระบวนกลอนและแสดงความคิดเห็นได้รสชาติมากกว่า
 
วัดเจ้าฟ้า ในบทกลอนมีชื่อเต็มว่า วัดเจ้าฟ้าอากาศนาถนรินทร์ ไม่สามารถตรวจสอบได้ว่าเป็นวัดใดในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาในปัจจุบัน เส้นการเดินทางตามบทนิราศเมื่อไปถึงอยุธยา สุนทรภู่และคณะแวะนมัสการหลวงพ่อโต วัดพนัญเชิง แล้วเลยไปวัดใหญ่ชัยมงคลเพื่อค้นหาพระปรอท  ก่อนจะออกเดินเท้าไปยังวัดเจ้าฟ้าอากาศนาถนรินทร์
..... (:UU:)จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี (ลิขสิทธิ์กรมศิลปากร)


พระวินิจฉัย เรื่องนิราศวัดเจ้าฟ้า  ของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๕  พระองค์เจ้าลักขณานุคุณทรงผนวชพระ    เวลานั้นสุนทรภู่บวชอยู่ได้ราวสัก ๖ พรรษา  เจ้านายสมัยนั้นมักโปรดทรงศึกษาการแต่งกลอน  อาจจะมีรับสั่งชวนสุนทรภู่มาอยู่วัดพระเชตุพนในเวลาทรงผนวชอยู่ที่วัดนั้น  เมื่อสุนทรภู่มาอยู่วัดพระเชตุพน  บุตรคนใหญ่ที่ชื่อพัดบวชเป็นสามเณร  เห็นจะบวชมาแต่บิดายังอยู่วัดเทพธิดา  สุนทรภู่มาอยู่วัดพระเชตุพน  แล้วพาเณรพัดกับบุตรคนเล็กที่ชื่อตาบไปพระนครศรีอยุธยาอีกครั้งหนึ่ง  แต่งเรื่องนิราศวัดเจ้าฟ้าเมื่อไปคราวนี้  แต่แกล้งแต่งให้เป็นสำนวนเณรพัดว่า

“เณรหนูพัดหัดประดิษฐ์คิดอักษร
เป็นเรื่องความตามติดท่านบิดร
กำจัดจรจากนิเวศเชตุพน”


เมื่อเรือถึงวัดระฆังกล่าวว่า

“ถึงวัดระฆังบังคมบรมธาตุ
แทบพระบาทบุษบงองค์อัปสร
ไม่ทันลับกัปกัลป์พุทธันดร
พระด่วนจรสู่สวรรคครรไล”

ความตรงนี้บ่งว่าเจ้าครอกข้างในซึ่งเป็นพระอัครชายาของกรมพระราชวังหลังสิ้นชีพก่อนนั้นไม่ช้านัก และได้พระราชทานเพลิงที่วัดระฆัง

เหตุที่สุนทรภู่จะไปกรุงศรีอยุธยาคราวนี้  ว่าได้ลายแทงมาแต่เมืองเหนือ ว่ามียาอายุวัฒนะฝังไว้ที่วัดเจ้าฟ้าอากาศ  จึงพยายามไปหายาอายุวัฒนะนั้น  เมื่อขึ้นไปถึงกรุงฯ ไปขึ้นบกที่วัดใหญ่ ได้อธิษฐาน ณ ที่นั้น กล่าวคำในคำอธิษฐานแห่งหนึ่ง

“อนึ่งเล่าเจ้านายที่หมายพึ่ง
ให้ทราบซึ่งสุจริตพิสมัย
อย่าหลงลิ้นหินชาติขาดอาลัย
น้ำพระทัยทูลเกล้าให้ยาวยืน”

ความที่อธิษฐานนี้ แสดงว่าเวลานั้นสุนทรภู่กำลังหมายจะพึ่งพระองค์เจ้าลักขณานุคุณดังได้กล่าวแล้ว  ครั้นออกจากวัดใหญ่เดินบกต่อไปทางทิศตะวันออกคืนหนึ่งถึงวัดเจ้าฟ้า  ว่าไปทำพิธีจะขุดก็เกิดกัมปนาทหวาดไหวด้วยฤทธิ์ปีศาจ  ไม่อาจขุดได้  ต้องพากันกลับมา...
 
*คัดลอกจากหนังสือชีวิตและงานของสุนทรภู่ (หน้า ๔๒ - ๔๔)  พระนิพนธ์ของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ  พิมพ์ที่โรงพิมพ์ไทยมิตรการพิมพ์ พ.ศ. ๒๕๐๖







หัวข้อ: Re: สุนทรภู่ ๑๐ : นิราศวัดเจ้าฟ้า
เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 22 กรกฎาคม 2555 12:12:46
โอ้ยามนี้มิได้เชยเหมือนเคยชื่น
ทุกค่ำคืนขาดประทินกลิ่นอัปสร
หอมพิกุลฉุนใจอาลัยวอน
พิกุลร่อนร่วงลงบนทรวง

ยิ่งเสียวเสียวเฉียวฉุนหอม
เคยถนอมเสน่ห์หมายไม่หายหวง
โอ้ดอกแก้วแววฟ้าสุดาดวง
มิหล่นร่วงลงมาเลยใคร่เชยชิม

เย็นระเรื่อยเฉื่อยฉ่ำด้วยน้ำค้าง
ลงพร่างพร่างพรายพร้อยย้อยหยิมหยิม
ยิ่งฟั่นเฟือนเหมือนสมรมานอนริม
ให้เหงาหงิมง่วงเงียบเชียบสำเนียง

เสนาะดังจังหวีดวะหวีดแว่ว
เสียงแจ้วแจ้วจักจั่นสนั่นเสียง
เสียงหริ่งหริ่งกิ่งไทรเรไรเรียง
เสียวสำเนียงนอนแลเห็นแต่ดาว

จนดึกดื่นรื่นเรื่อยเฉื่อยเฉื่อยฉิว
หนาวดอกงิ้วงิ้วต้นให้คนหนาว
แม้นงิ้วงามนามงิ้วเล็บนิ้วยาว
จะอุ่นราวนวมแนบนั่งแอบอิง

ทั้งสี่นายหมายว่ากินยาแล้ว
จะผ่องแผ้วพากันเที่ยวเกี้ยวผู้หญิง
เดชะยาน่ารักประจักษ์จริง
ขอให้ว่ิงตามฉาวทั้งด้าวแดน

มากกว่านั้นอายุอยู่ร้อยหมื่น
จะได้ชื่นชมสาวสักราวแสน
ไม่รู้หมดรสชาติไม่ขาดแคลน
ฉันอายแทนที่ครวญถึงนวลนาง

ทั้งหนูกลั่นนั้นว่าเมื่อล่องเรือกลับ
จะแวะรับนางสิบสองไม่หมองหมาง
แม่เอวอ่อนมอญรำล้วนสำอาง
จะขวางขวางไปอย่างไรคงได้ดู

สมเพชเพื่อนเหมือนหนึ่งบ้าประสาหนุ่ม
แต่ล้วนลุ่มหลงเหลือจนเบื่อหู
จนพระเมินเดินเวียนถือเทียนชู
เที่ยวส่องดูสีมาบรรดามี

ที่ผุพังยังตรุบรรจุธาตุ
ขาดสะอาดอรหัตจำรัสศรี
อาราธนามาไว้สิ้นด้วยยินดี
อัญชลีแล้วก็นั่งระวังภัย

น้ำค้างพรมลมเรื่อยเฉื่อยเฉื่อยฉิว
ใบโพธิ์ปลิวแพลงพริกริกริกไหว
บ้างร่วงหล่นวนว่อนร่อนไรไร
ด้วยแสงไฟรางรางสว่างตา


หัวข้อ: Re: สุนทรภู่ ๑๐ : นิราศวัดเจ้าฟ้า
เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 22 กรกฎาคม 2555 12:17:46

(http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTRAoRmCI42SgNuXSejZ6Va241UTtFvDMB1jBtJn_Zx-kcatnggtQ)
ภาพวาด อาจารย์จักรพันธุ์  โปษยกฤต

ถึงต้องง้าวหลาวแหลนสักแสนเล่ม
ไม่ติดเต็มตัวฉุดพอหลุดถอน
แต่ต้องตาพาใจอาลัยวรณ์
สุดจะถอนทิ้งขว้างเสียกลางคัน