[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้

พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ในพระเวฬุวันทรงปรารภอภัยราชกุมาร ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า เอถ ปสฺสถิมํ โลกํ {ท่านทั้งหลายจงมาดูโลกนี้}เป็นต้น





ได้ยินว่าเมื่ออภัยราชกุมารนั้นทรงปราบปรามปัจจันตชนบทให้สงบมาแล้ว

พระเจ้าพิมพิสารผู้พระบิดา ทรงพอพระทัยแล้วพระราชทานหญิงฟ้อนคนหนึ่งผู้

ฉลาดในการฟ้อนและการขับแล้วได้พระราชทานราชสมบัติสิ้น ๗ วันอภัยราช -

กุมารนั้นไม่เสด็จออกภายนอกพระราชมนเฑียรเลยเสวยสิริแห่งความเป็นพระราชา

สิ้น ๗ วันเสด็จไปสู่ท่าแม่น้ำในวันที่ ๘ ทรงสรงสนานแล้วเสด็จเข้าไปสู่พระ

อุทยานประทับนั่งทอดพระเนตรการฟ้อนและการขับของหญิงนั้นดุจสันตติมหา-

อำมาตย์ในขณะนั้นเองแม้นางนั้นได้ทำกาละ(ตาย)ด้วยอำนาจกองลมกล้าดุจศัสตรา

เหมือนหญิงฟ้อนของสันตติมหาอำมาตย์พระกุมารมีความโศกเกิดขึ้นแล้วเพราะ

กาลกิริยาของหญิงฟ้อนนั้นทรงดำริว่าผู้อื่นเว้นพระศาสดาเสียจักไม่อาจเพื่อให้

ความโศกนี้ของเราดับได้ดังนี้แล้วจึงเข้าไปเฝ้าพระศาสดากราบทูลว่า...........พระเจ้า

ข้าขอพระองค์จงให้ความโศกของข้าพระองค์ดับเถิด

พระศาสดาทรงปลอบพระกุมารนั้นแล้วตรัสว่า กุมารก็ประมาณแห่งน้ำตาทั้ง

หลายที่เธอร้องไห้อยู่ในกาลแห่งหญิงนี้ตายแล้วอย่างนี้นี่แลให้เป็นไปแล้ว

ย่อมไม่มีในสงสารซึ่งมีที่สุดอันใคร ๆ รู้ไม่ได้ทรงทราบความที่ความโศกเป็นภาพ

เบาบางเพราะเทศนานั้นแล้วจึงตรัสว่า.......กุมารเธออย่าโศกเลย

ข้อนั้นเป็นฐานะเป็นที่จมลงของชนพาลทั้งหลายดังนี้แล้วตรัสพระคาถานี้ว่า................................

ท่านทั้งหลายจงมาดูโลกนี้อันตระการดุจ -

ราชรถที่พวกคนเขลาหมกอยู่(แต่)พวกผู้รู้หาข้องอยู่ไม่








บรรดาบทเหล่านั้นสองบทว่า เอถ ปสฺสถ พระศาสดาตรัสหมายเอาพระราช

กุมารนั่นเอง สองบทว่า อิมํ โลกํ ได้แก่ อัตภาพ กล่าวคือ ขันธโลกเป็นต้นนี้ บทว่า

จิตฺตํ ความว่า อันวิจิตรด้วยเครื่องประดับมีเครื่องประดับคือผ้าเป็นต้นดุจราชรถอัน

วิจิตรด้วยเครื่องประดับมีเเก้ว ๗ ประการ เป็นต้น สองบทว่า ยตฺถ พาลา ความ

ว่า พวกคนเขลาเท่านั้นหมกอยู่ในอัตภาพใด บทว่า วิชานตํ ความว่า แต่สำหรับ

พวกผู้รู้คือบัณฑิตทั้งหลายหามีความข้องในกิเลสเครื่องข้อง คือราคะเป็นต้นแม้อย่าง

หนึ่งในอัตภาพนั้นไม่

ในเวลาจบเทศนาพระราชกุมารตั้งอยู่ในโสดาปัตติผลแล้วพระธรรมเทศนา

ได้มีประโยชน์แม้เเก่ผู้ประชุมกันดังนี้แล

โลกทางจมูก โลกทางลิ้น โลกทางกาย และโลกทางใจ ทรงรู้โลกทั้ง ๖ โลกตาม

ความเป็นจริง ซึ่งเป็นโลกที่พระอริยเจ้ารู้กัน สำหรับปุถุชนไม่รู้ไม่เข้าใจโลกในพระ -

อริยเจ้ารู้ก็ติดข้องอยู่เพราะฉะนั้นไม่ใช่ไปรู้โลกอื่นซึ่งไม่ใช่โลกทางตาโลกทางหู

และโลกทางใจตามความเป็นจริงหรือไปรู้เรื่องราวต่าง ๆ สัตว์ บุคคล สิ่งของต่าง ๆ

ซึ่งไม่ใช่สภาพธรรมที่มีจริง ๆ แล้วก็ติดข้องอยู่กับความไม่มีสาระว่ามีสาระ

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสพระคาถานี้ว่า.......................................

ท่านทั้งหลายจงมาดูโลกนี้อันตระการดุจราชรถ ที่พวกคนเขลาหมกอยู่(แต่)พวกผู้รู้หา

ข้องอยู่ไม่
                                  
ท่านอาจารย์{สุจินต์}กล่าวว่า...................ขณะที่คิดว่าเป็นโลก เป็นสัตว์ บุคคล วัตถุสิ่งของต่าง ๆ

นั้นเป็นชั่วขณะที่จิตคิดนึกเรื่องสิ่งที่ปรากฏให้เห็นแต่ขณะที่กำลังเห็นเป็นอีกขณะ

หนึ่งไม่ใช่ขณะที่กำลังคิดนึกเรื่องสิ่งที่ปรากฏแต่ละคนก็มีจิตเกิดขึ้นเพียงชั่วขณะ

เดียว ๆ สืบต่อกันไปทีละขณะจนปรากฏเหมือนกับว่าเป็นโลกที่กว้างใหญ่มีผู้คนและ

สิ่งต่าง ๆ มากมายแต่จะเข้าใจโลกจริง ๆ นั้นต้องรู้ว่าสภาพธรรมปรากฏเพียงแต่ละขณะจิตเท่านั้น


ท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์และคณะวิทยากร มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่อภิธรรม บานธรรมมะ บุคโล ธนบุรี

สาธุ อนุโมทนามิ