the art of use sense episode 1
เปรต คือความหิว มีกิเลสตัณหาสำหรับจะหิว มีจิตมีวิญญาณอันหิว หิวเหมือนจะขาดใจ ก็ดูเถอะว่ามันงามหรือไม่งาม?
อสุรกาย คือความขี้ขลาด ขี้ขลาดเหลือประมาณ เนื่องมาจากความโง่มันเหลือประมาณ ก็ขี้ขลาดเหลือประมาณ แล้วก็คิดไปได้มากจน
ไปขลาดในสิ่งที่ไม่ควรจะขลาด อย่างนี้ก็เรียกว่าเป็นอสุรกาย คิดดูเถอะว่ามันงามหรือไม่งาม ?ที่ว่าเราจะมีสติแก้ไขความไม่งาม
ทำให้มันงามนี้เรียกว่าศิลปะแห่งการใช้สติในกรณีอันเกี่ยวกับอบายทั้ง 4
ไม่ทำผิด ไม่ประกอบกรรมชั่วให้เกิด นรกเป็นความร้อน ไม่ให้ความโง่ครอบงำ จนมีลักษณะแห่งสัตว์เดรัจฉาน และไม่หิวที่จะได้สิ่งตามที่ตนหวังด้วยความโง่ ความหวังนี้ทำไปด้วยความโง่ ไม่ได้ทำไปด้วยสติปัญญา ฉะนั้น มันจึงหิวชนิดแผดเผาจิต แผดเผาวิญญาณ เป็นเรื่องกิเลสตัณหา เรื่องกามารมณ์น่ะ มันหิวอย่างไร? มันหิวอย่างไร ก็พอจะเข้าใจกันได้ เรียกว่ามันไม่งาม เป็นเปรตแล้วมันจะงามได้อย่างไร เป็นอสุรกายคือขลาด มันก็แสดงอาการแห่งคนขลาดออกมา น่าเกลียดน่าชัง น่าหัวเราะ น่าตำหนิ น่าดูหมิ่น มันงามไม่ได้
ฉะนั้น มีสติให้ดีให้พอ คือให้ถูกต้อง และให้เพียงพอ ไม่ทำจิตถึงกับร้อนใจเหมือนไฟเผา หรือถ้าหากว่าความร้อนเหมือนไฟเผานั้น มันจับพลัดจับผลูเข้ามาโดยบังเอิญ เพราะว่าเราไม่ได้ทำ เราก็ยังมีธรรมะที่จะสลัดออกไป ไม่เอามาร้อนอกร้อนใจโดยเห็นว่า โอ๊ะ...มันเช่นนั้นเองในโลกนี้ ก็ไม่ต้องตกนรก มันก็ไม่สูญเสียความงามของจิตใจในข้อแรก
ทีนี้เรื่องเกี่ยวกับความโง่นั้น มันลำบากสักหน่อยถ้าการศึกษาไม่พอมันก็โง่ แต่ในทางธรรมะนี้ มันไม่มากมายเหมือนกับเรื่องทางโลกแล้วมันต้องการแต่จะดับทุกข์เท่านั้นแหละ ถ้าดับทุกข์ได้ก็เรียกว่า มันมีความรู้พอ ฉะนั้นเราก็รู้แต่พอจะดับทุกข์ได้ เราก็พ้นจากความโง่ในความเป็นพุทธบริษัทแล้วก็เปรต คือความหิวนี้ มันรู้ว่า มันไม่มีอะไรที่จะต้องหิว ถ้าต้องการอะไร ก็ไม่ต้องหิว ไม่ต้องหวัง ทำไปด้วยสติปัญญา ทำทุกอย่างด้วยสติปัญญา อย่าทำด้วยความหวัง นั่นแหละเป็นเคล็ดที่สำคัญอย่างยิ่ง ขอทุกคนช่วยกำหนดจดจำใส่ใจไว้ว่า อย่าทำด้วยความหวัง อย่าทำด้วยความหิว จงทำด้วยสติปัญญาเท่านั้นเอง ทำไปพราง สนุกไปพลาง ไม่ต้องหิว ไม่ต้องหวังต่อผลสำเร็จ นี่ศิลปะแห่งการขจัดเสียซึ่งความเป็นเปรต ให้มันหมดสิ้นไปมันจะได้งดงามทีนี้สำหรับความขลาดนั้น ถ้าความรู้เรื่องตัวตนมันไม่พอ มันจะยึดถือตัวตนของตนมากเกินไป มันก็กลัวไปหมดทุกอย่าง ของเล็กนิดเดียวมันก็มากลัวได้มากมายเป็นเรื่องใหญ่โต แสดงความขลาดออกมาให้คนอื่นหัวเราะเยาะ แต่ถ้าเรารู้ว่าอะไรดี อะไรชั่ว อะไรถูก อะไรผิด อะไรควร อะไรไม่ควร รู้ว่าตัวตนเป็นเรื่องของความยึดถืออย่างนี้แล้ว เราก็ไม่ขลาดเป็นแน่ ก็จะดำรงตัวอยู่ได้ในลักษณะที่พอดี คือไม่ต้องขลาด...............................พระธรรมโกศาจารย์ พุทธทาส อินทปัญโญ...............................
..................................THE END CHAPTER ONE................................