พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๘๑ สุวรรณมิคชาดก : เนื้อติดบ่วงนายพราน

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๘๑ สุวรรณมิคชาดก
เนื้อติดบ่วงนายพราน

ในสมัยพระเจ้าพรหมทัตครองราชสมบัติอยู่ที่เมืองพาราณสี มีพญาเนื้อตัวหนึ่งรูปร่างสวยงามนัก มีนางเนื้อสาวเป็นภรรยารูปร่างงามเช่นกัน ทั้ง ๒ มีบริวารที่อยู่ในปกครองนับ ๑๐,๐๐๐ ตัว
อยู่มาวันหนึ่งพญาเนื้อเดินไปติดบ่วงของนายพราน พยายามดิ้นรนเท่าไหร่ก็ไม่หลุด ยิ่งดิ้นก็ยิ่งเข้าลึกจนถึงเอ็น ในที่สุดก็เข้าไปถึงกระดูก จนส่งเสียงให้บริวารรู้ว่าตนติดบ่วง หมู่เนื้อได้ยินเสียงร้องก็พากันหนีไป นางเนื้อไม่เห็นพญาเนื้อตามมาด้วย ก็คิดว่าผู้ที่ส่งเสียงร้องน่าจะเป็นพญาเนื้อ จึงรีบวิ่งไปหาน้ำตานองหน้า และกล่าวปลอบโยนว่าจะให้ความช่วยเหลือจะขอร้องให้นายพรานปล่อยตัวไปให้ได้
ดังนั้น เมื่อนางมาถึง ก็อ้อนวอนขอให้นายพรานปล่อยตัวพญาเนื้อไป เพราะมีหน้าที่ดูแลบริวารนับ ๑๐,๐๐๐ ตัว ให้จับตนเองไปฆ่าแทน นายพรานฟังคำอ้อนวอนของเนื้อสาวก็รู้สึกสลดใจ สำนึกว่าแม้แต่สัตว์เดรัจฉาน ยังกล้าเสียสละชีวิตให้แก่กันได้ เราเป็นมนุษย์แท้ๆ กลับไร้จิตสำนึก จึงยอมปล่อยตัวพญาเนื้อให้กลับไปโดยสวัสดิภาพ พร้อมอวยพรให้มีความสุขในชีวิตคู่ ก่อนจะจากไปพญาเนื้อได้ตอบแทนนายพรานด้วยแก้วมณี ๑ ดวง ให้นายพรานนำแก้วมณีดวงนี้ไปสร้างเนื้อสร้างตัว และเลิกการเป็นนายพรานต่อไป

นิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“คู่รักที่จะเสียสละชึวิตให้แก่กันได้ หายาก”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
สุทุลฺลภิตฺถี ปุริสสฺ ยา หิตา
ภตฺติตฺถิยา ทุลฺลโภ โย หิโต จ ฯ
ภรรยาที่คอยช่วยเหลือสามี หาได้ยาก
สามีคอยช่วยเหลือภรรยา ก็หาได้ยาก (๒๗/๒๙๓๔)

ที่มา : นิทานชาดกจากพระไตรปิฎก : พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ จัดพิมพ์เผยแพร่ธรรมโดย ธรรมสภา สถาบันบันลือธรรม