หัวข้อ: วัวควายดินเผา-ตุ๊กตาเสียกระบาน ในหลุมศพดึกดำบรรพ์ เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 02 สิงหาคม 2557 19:11:51 .
(http://www.sujitwongthes.com/wp-content/uploads/2014/08/K-103-450x323.jpg) ภาชนะดินเผารูปควาย สันหลังทำช่องกลม เป็นเครื่องเซ่นวักฝังกับศพ ราว ๒,๐๐๐ ปีมาแล้ว พบที่บ้านใหม่ชัยมงคล ใกล้เมืองจันเสน อ. ตาคลี จ. นครสวรรค์ วัวควายดินเผา-ตุ๊กตาเสียกระบาน ฝังในหลุมศพดึกดำบรรพ์ วัวควายเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ของคนดึกดำบรรพ์หลายพันปีมาแล้ว ทั้งในแง่ของใช้งาน และในแง่ของความเชื่อ ดังมีคำบอกเล่าสืบมาว่าควายเอาพันธุ์ข้าวให้มนุษย์ปลูกกิน ความศักดิ์สิทธิ์ของวัวควายมีหลักฐานเป็นภาพเขียนสีบนเพิงผาและผนังถ้ำไม่น้อยกว่า ๒,๕๐๐ ปีมาแล้ว เพื่อทำพิธีกรรมเซ่นสังเวยประจำปีหรือประจำฤดูกาล กับฝังรวมไปในหลุมศพ ยังมีพยานเป็นรูปปั้นดินเผาทุกยุคทุกสมัย วัวควายดินเผา คนดึกดำบรรพ์เอาดินเหนียวปั้นรูปวัวควาย แล้วเผาไฟให้แข็ง ใช้ฝังในหลุมศพ กับเป็นตุ๊กตาใส่กระบานผี ใส่หลุมศพ แสดงว่าคนตายมีวัวควายของตัวเอง เมื่อตายไปก็เอาวัวควายไปด้วย จะได้มีใช้งาน ใส่กระบานผี ใช้บอกผีสะเดาะเคราะห์ว่ามีวัวควายกี่ตัว? ที่ต้องปลอดภัยจากสิ่งชั่วร้าย เป็นที่รู้กันว่าเรียกตุ๊กตาเสียกระบาน (น สะกด แต่มักเขียนผิดว่า ล สะกด เป็นตุ๊กตาเสียกระบาล เพราะเข้าใจคลาดเคลื่อน) ตุ๊กตาเสียกระบาน หมายถึง ตุ๊กตาที่ใส่ในกระบานผี เมื่อทำพิธีสะเดาะเคราะห์ ตุ๊กตา หมายถึงของเล่นทำเป็นรูปคนหรือสัตว์ มีขนาดเล็กกว่าตัวจริง มักทำเป็นของเล่นของเด็ก จากดินเหนียวหรือไม้เนื้ออ่อน เสีย หมายถึง ทิ้ง, เซ่นพลี, สังเวย (เช่น เสียผี คือ เซ่นสังเวยผี) กระบานหมายถึง ภาชนะใส่เครื่องเซ่นสังเวยผี มักทำง่ายๆ ด้วยไม้ไผ่หรือกาบกล้วยปูด้วยใบตอง รูปสี่เหลี่ยมมีขอบ (เหมือนกระบะ) บางทีเรียกกระบานผี (http://www.sujitwongthes.com/wp-content/uploads/2014/08/buffalo1-08-57-2-450x562.jpg) ควายดินเผา เป็นเครื่องเซ่นวักที่ฝังกับศพ ราว ๒,๕๐๐ ปีมาแล้ว พบที่บ้านนาดี อ. หนองหาน จ. อุดรธานี (http://www.sujitwongthes.com/wp-content/uploads/2014/08/buffalo1-08-57-3-1-450x151.jpg) ภาชนะดินเผารูปวัวหรือควาย ยุคทวารวดี ราวหลัง พ.ศ. ๑๐๐๐ พบที่บ้านพุน้อย จ. ลพบุรี (http://www.sujitwongthes.com/wp-content/uploads/2014/08/K-104-450x346.jpg) ภาชนะดินเผารูปวัว ตกแต่งด้วยลายขูดขีดแบบทวารวดี ราวหลัง พ.ศ. ๑๐๐๐ พบที่บ้านโนนหมากลา อ. โคกสำโรง จ. ลพบุรี (http://www.sujitwongthes.com/wp-content/uploads/2014/08/buffalo1-08-57-3-2-450x304.jpg) ตุ๊กตาดินเผารูปวัว-ควาย ยุคทวารวดี ราวหลัง พ.ศ. ๑๐๐๐ พบที่ จ. นครราชสีมา ที่มา : 'วัวควายดินเผา ตุ๊กตาเสียกระบาน ฝังในหลุมศพดึกดำบรรพ์' โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ ลงในมติชนสุดสัปดาห์ ฉบับประจำวันศุกร์ที่ ๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ |