|
หัวข้อ: ประเพณีงานศพ เริ่มหัวข้อโดย: sometime ที่ 30 มีนาคม 2553 09:12:43 (http://forums.212cafe.com/uploads/2010Mar30/boxser-1269921245-124-121-28-148.jpg) รูปแบบการจัดการงานศพ ไหล่หิน (http://www.youtube.com/watch?v=KX52y3QZilQ#) ...........................พิธีกรรมทำศพ.................................. พิธีศพของคนพื้นเมืองชาวสุวรรณภูมิในอุษาคเนย์ยาวนานที่สุดในโลก เพราะเมื่อเทียบเคียงกับกลุ่มชนอื่น ๆ เช่น ฝรั่ง จีน แขก ฯลฯ ยังไม่มีพิธีกรรมทำศพกลุ่มไหนยาวนานนับเดือนเหมือนชาวสุวรรณภูมิ พิธีกรรมยาวนานอย่างนี้มีมานานมากไม่น้อยกว่า 3,000 ปีมาแล้ว พบพยานหลักฐานทั่วไปทั้งในประเทศไทยและเพื่อนบ้าน แล้วยังมีสืบเนื่องมาถึงทุกวันนี้ ดังเห็นได้จากประเพณีของชาติพันธุ์ต่าง ๆ เช่น กำมุ (ขมุ) ลาว เขมร มอญ และไทย .........................ชาวสุวรรณภูมิแยกพิธีศพเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนครอบครัวกับส่วนสาธารณะ............................. ในส่วนครอบครัวทุกข์โศก แต่ส่วนสาธารณะสนุกสนาน ดังมีพยานในวรรณคดีเรื่องต่าง ๆ เช่น บทละครเรื่องอิเหนา ตอนมหรสพงานศพในกรุงหมันหยา ดังนี้............................................... บัดนั้น ฝูงประชามาสิ้นทุกถิ่นฐาน พวกผู้หญิงสาวสาวชาวร้าน เดินเที่ยวดูงานพล่านไป นักเลงเหล่าเจ้าชู้ฉุยฉาย นุ่งลายฉีกผ้าดัดตัดผมใหม่ ดัดจริตปิดขมับทาไพล ห่มแพรหนังไก่สองเพลาะ เห็นสาวสาวเหล่าข้าหลวงเรือนนอก สะกิดบอกเพื่อนกันคนนั้นเหมาะ บ้างเดินเวียนแวดชายร่ายเราะ พูดปะเหลาะลดเลี้ยวเกี้ยวพาน พวกดูโขนโคลนตมก็ไม่ว่า สู้ทนฝนฟ้าไม่ไปบ้าน บ้างยืนนั่งตั้งใจจะดูงาน สับสนอลหม่านเล้าลุม พวกผู้ชายรายยืนอยู่สองข้าง แหวกทางให้ผู้หญิงถลำหลุม ที่ลื่นล้มกลาง ถนนคนชุม หนุ่มหนุ่มสรวลเสเฮฮา ฯ พิธีกรรมทำศพในพื้นที่สาธารณะไม่แต่งชุดดำ ไม่มีไว้ทุกข์ เพราะไม่ทุกข์ไม่โศก จึงแต่งชุดสวยสดฉูดฉาดเหมือนไปงานมหรสพทั่วไป ยิ่งมีเครื่องประดับใหม่ ๆ ก็ยิ่งเอาออกมาใส่อวดกัน มีผ้าผืนใหม่ก็ต้องรีบแต่งมาอวด ดังกลอนบทละคร อิเหนาระบุว่า นุ่งลายฉีกผ้าดัดตัดผมใหม่ ประเพณีไว้ทุกข์ด้วยการแต่งชุดดำ ได้จากฝรั่งยุโรป และเพิ่งเริ่มแต่งดำไปงานศพในแผ่นดินพระพุทธเจ้าหลวงรัชกาลที่ 5 กว่าจะแพร่หลายออกไปถึงชนบทต่างจังหวัดทั่วประเทศต้องใช้เวลานานมากราว 100 ปี เมื่อหลัง พ.ศ.2500 นี่เอง ราว 30 ปี มานี้ พิธีกรรมทำศพยังแยกพฤติกรรมเป็นอย่างน้อย 2 พวก คือ พวกในเมืองแต่งชุดดำ แต่พวกนอกเมืองหรือบ้านนอกแต่งสีสันตามสบาย ไม่มีชุดดำเลย นานเข้าแบบแผนของสังคมเมืองโดยระบบราชการก็ควบคุมบังคับให้ชาวบ้านทั่วไป แต่งชุดดำไปงานศพ แล้วยกเลิกประเพณีสีสันครั้งดึกดำบรรพ์ไปโดยปริยาย.................................... Credit มติชนรายวัน วันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551 คอลัมน์ สยามประเทศไทย โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ |