หัวข้อ: ตัวตนจริง ขุนอินทร์ เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 03 เมษายน 2560 09:56:06 (https://sites.google.com/site/bv540106/_/rsrc/1472860643995/page7/page8/55555.jpg) ตัวตนจริง ขุนอินทร์ ใครที่ได้ดูหนังเรื่อง “โหมโรง” นายศร นักระนาดเอก หนุ่มลุ่มน้ำแม่กลอง ชนะ “ขุนอินทร์” มือหนึ่งระนาดเอก ด้วยอาการ “มือตาย” ตีต่อไปไม่ไหว สะใจคนดู ภาพ “ขุนอินทร์” ในหนัง แต่งให้ นายศรเป็นพระเอก ให้ขุนอินทร์ เป็นผู้ร้าย แต่ในเรื่องจริง...อาจารย์ถาวร สิกขโกศล เล่าเรื่องเบื้องหลังเรื่องนี้ไว้ในหนังสือเจ้ายุทธจักรดนตรีไทย ประวัติศาสตร์สืบเนื่องจากภาพยนตร์เรื่อง โหมโรง ว่า เรื่องการประชันระนาดเอกครั้งนั้น ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์ เขียนว่าท่านผู้นั้น หรือ นักระนาดผู้ยิ่งใหญ่ โดยไม่ออกชื่อ นายแช่ม สุนทรวาทิน (ชื่อ “ขุนอินทร์” เป็นชื่อสมมติ) ในวัยหนุ่ม นายแช่ม เป็นคนระนาดฝีมือเยี่ยมแห่งยุค การประชันระนาดเกิดจากพระประสงค์ของ สมเด็จฯ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช เจ้านายพระองค์นี้ ทรงตั้งวงปี่พาทย์เสภาในวังบูรพา แต่คนระนาดเอกของวงปี่พาทย์ในตอนนั้น เป็นนาย “แช่ม” วงระนาด วังบ้านหม้อ สมเด็จฯ วังบูรพา เสาะหาคนระนาด จนปี ๒๔๔๒ ได้นายศร บุตรครูสิน สมุทรสงคราม ทรงหาครูแปลกพระกาฬ สอนเชิงฝีมือและแก้ทางเพลง พอนายศรรู้ว่าต้องประชันกับครูแช่ม ถ้าแพ้จะถูกลงอาญา ก็กลัวมือเท้าอ่อน กราบไหว้ผู้ใหญ่ ให้ไปขอให้นายแช่มออมมือ นายแช่มตอบว่า จะแสดงเต็มฝีมือ นายศรก็หนีจากวังบูรพา สมเด็จฯ วังบูรพา กริ้วมากให้เอาตัวนางโชติ ภรรยานายศรมากักตัว ส่งข่าวไปทั่วว่า ถ้านายศรไม่มาจะลงอาญานางโชติแทน นายศรจึงกลับวังบูรพา มีเรื่องเล่าว่า สมเด็จฯ วังบูรพา ทรงใช้ปี่ชวางา ที่ทรงถือติดพระหัตถ์ ฟาดหัวนายศรจนลำโพงปี่แตก แล้วสั่งให้เอาตัวนายศรไปฝึกไล่ระนาดทั้งกลางวันกลางคืน ทรงให้ทำระนาดทองแดงหนักข้างละ ๑๐ บาท ให้นายศรฝึกไล่มือ และยังให้สวมกำไลตะกั่วถ่วงข้อมือ ฝึกให้กล้ามเนื้อแขนและข้อมือมีกำลังดี แล้วก็ถึงวันนั้น วันประชันจริง ราวปี พ.ศ.๒๔๔๔-๒๔๔๕ เริ่มแต่เพลงโหมโรง ต่อด้วยเพลงเดี่ยวระนาด เดี่ยวเชิดนอก พญาโศก ฯลฯ ไปจนถึงเพลงเดี่ยวกราวใน เพลงเดี่ยวสูงสุด นายศรงัด “เดี่ยวกราวในทางฝัน” ออกใช้ ก็เอาชนะทางกราวในของนายแช่มไม่ได้ จึงต้องวัดฝีมือกันด้วย “เชิดต่อตัว” ถ้าเป็นฟุตบอลก็คือเตะลูกโทษ การตีเชิดต่อตัว ต้องใช้ความ “ไหว” และความ “อึด” สองฝ่ายผลัดกันส่ง-รับ รักษาเสียงระนาดให้ชัดเจน และเร่งความไหวขึ้นไปเรื่อยๆ โดยเฉพาะตอนส่งให้คู่ต่อสู้ “สวมรับ” เวลาตีสาม ฝีมือยังคู่คี่ เพลงเชิด ๓ ชั้น เชิดสองชั้น ยิ่งตีจังหวะยิ่งรุกเร้า จุดสุดท้าย นายศร เร่งสุดฝีมือ ส่งไปให้อีกวงรับ นายแช่มรับไม่ทัน ตีต่อไม่ได้ ก็เลยวางไม้ระนาด การตัดสิน ทำกันด้วยใจ ในวันประชัน ครูเพชร คนฆ้องวังบูรพา คุ้นกันทั้งสองฝ่าย บอกศิษย์ว่า “พี่แช่มไหวกว่านายศร แต่ท่าไม่สวย พอตีไหวมาก ข้อศอกกาง” แกสวมรับแล้วไม่ยอมตีต่อ จึงเป็นเหตุให้นายแช่มถูกปรับแพ้ สมเด็จฯ วังบูรพา พระราชทานปี่ชวางา ที่ใช้ฟาดหัวนายศร มีข้อความสลักเป็นที่ระลึกตรงลำโพงปี่ที่แตก ให้นายศรเป็นรางวัลการประชันระนาดชนะ ที่มาเรื่อง : คอลัมน์ชักธงรับ "ตัวตนจริง ขุนอินทร์" โดย กิเลน ประลองเชิง นสพ.ไทยรัฐ ฉบับประจำวันอังคารที่ ๔ เมษายน พ.ศ.๒๕๖๐ เครดิตภาพ : https://sites. |