หัวข้อ: [ข่าวมาแรง] - มีเคสไม่มาก แต่ว่าเป็นข่าวเสียชีวิตกว่า 20 ราย เริ่มหัวข้อโดย: สุขใจ ข่าวสด ที่ 07 กันยายน 2566 23:06:33 มีเคสไม่มาก แต่ว่าเป็นข่าวเสียชีวิตกว่า 20 ราย
<span class="submitted-by">Submitted on Thu, 2023-09-07 22:09</span><div class="field field-name-field-byline field-type-text-long field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><p>กราฟิก/ภาพปก: กิตติยา อรอินทร์</p> <p>รายงาน: กิตติยา อรอินทร์</p> </div></div></div><div class="field field-name-body field-type-text-with-summary field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even" property="content:encoded"><p>รวมเคส 'ทหารเกณฑ์' ที่เสียชีวิตในค่ายทหาร เท่าที่เป็นข่าวในปี 2552-2566</p> <p>สืบเนื่องจากเมื่อ 4 ก.ย.ที่ผ่านมา สุทิน คลังแสง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ตอบคำถามสื่อ จะทำอย่างไรให้มีคนมาสมัครเป็นทหารเกณฑ์แบบสมัครใจมากขึ้น โดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ตอบว่า หนึ่งต้องสร้างแรงจูงใจ และสองคือต้องปรับทัศนคติ</p> <p>"ทัศนคติที่สังคมยังมีทัศนคติเชิงลบที่มีต่อทหารเกณฑ์อยู่คือ ผู้ปกครองยังติดภาพเดิมๆ อยู่ว่าระบบการฝึกมันทารุณโหดร้าย เด็กเจ็บ เด็กตายอะไรอย่างนี้ เราต้องปรับความเชื่อเขา จริงๆ มีเคสไม่มาก แต่ว่ามันเป็นข่าวเยอะ" สุทิน กล่าว</p> <p>สุทิน ระบุด้วยว่า ยังต้องมีการปรับสวัสดิการ ทั้งเรื่องระบบการเงินเดือนให้โปร่งใสยิ่งขึ้น โดยเชื่อว่าหากปรับทั้ง 2 อย่าง จะมีผู้มาสมัครมากขึ้น และไม่ต้องใช้ระบบเกณฑ์ทหารอีกต่อไป </p> <p>จากประโยคที่ว่า "จริงๆ มีเคสไม่มาก แต่ว่าเป็นข่าวเยอะ" ประชาไท จึงได้รวบรวมเคส 'ทหารเกณฑ์' ที่เสียชีวิตในค่ายทหาร เท่าที่เป็นข่าวในปี 2552-2566 พบมีทั้งเสียชีวิตจากการถูกซ้อมทรมาน ฆ่าตัวตายในค่ายทหาร มีทั้งทราบสาเหตุและไม่ทราบสาเหตุ รวมกว่า 20 เคส</p> <p style="text-align: center;"> <img alt="" src="https://live.staticflickr.com/65535/53170695976_b8949a44c8_b.jpg" /></p> <table border="1" cellpadding="1" cellspacing="1" style="width:100%;"> <tbody> <tr> <td><strong>วันที่เสียชีวิต</strong></td> <td><strong>ผู้เสียชีวิต</strong></td> <td><strong>สาเหตุการเสียชีวิต</strong></td> </tr> <tr> <td>14-15 เม.ย. 2552</td> <td>พลทหารอภินพ เครือสุข</td> <td> <p>เสียชีวิตที่บ้านพักแม่ทัพภาค 1 ผลชันสูตรระบุเสียชีวิตเพราะ "กะโหลกแตก" ผลการสอบสวนระบุตายเพราะอุบัติเหตุ</p> </td> </tr> <tr> <td>5 มิ.ย. 2554</td> <td>พลทหารวิเชียร เผือกสม</td> <td>ถูกซ้อมทรมาน โดยนายทหารยศร้อยโท พร้อมพวกรวม 10 คน</td> </tr> <tr> <td>29 ม.ค. 2557</td> <td>พลทหารสมชาย ศรีเอื้องดอย</td> <td>ผลการชันสูตรระบุ เสียชีวิตเพราะติดเชื้อไข้หวัดนก ญาติคาใจเพราะก่อนตาย ผู้ตายระบุว่าถูกทหาร 3 นาย ลงโทษด้วยการใช้ปี๊บคลุมศีรษะ ใช้อาวุธตีที่ศีรษะ แผ่นหลัง หน้าอก จำนวน 20 ครั้ง</td> </tr> <tr> <td>4 เม.ย. 2559</td> <td>พลทหารทรงธรรม หมุดหมัด</td> <td>เสียชีวิตเพราะถูกซ้อมทรมานโดยนายทหารยศร้อยตรี พร้อมกับพวกรวม 5 คน</td> </tr> <tr> <td>1 เม.ย. 2560</td> <td>พลทหารยุทธกินันท์ บุญเนียม</td> <td>ถูกซ้อมทรมานจนเสียชีวิต ภายหลังจากถูกสั่งขังคุกทหาร</td> </tr> <tr> <td>19 ส.ค. 2560</td> <td>พลทหารนภดล วรกิจพันธ์</td> <td>เสียชีวิตหลังจากมีเพื่อนพลทหารสองคน พามาสั่งที่บ้าน หลังจากนั้น 20 นาที ญาติเข้าไปในห้องแล้วพบว่าพลทหารได้เสียชีวิตแล้ว ในสภาพมีเลือดออกตามปากและจมูก ทั้งเท่าที่ปรากฎในข่าวยังไม่ทราบสาเหตุการเสียชีวิตที่แน่ชัด</td> </tr> <tr> <td>12 พ.ย. 2560</td> <td>พลทหาร อดิศักดิ์ น้อยพิทักษ์</td> <td>มารดาได้รับการติดต่อจากค่ายทหารว่า ลูกชายไม่สบายนอนรักษาตัวอยู่โรงพยาบาลในค่าย มีอาการปวดท้องและเสียชีวิตในเวลาต่อมา โดยแพทย์ระบุในใบมรณบัตรว่า สาเหตุการเสียชีวิตเกิดจาก "สภาวะหัวใจล้มเหลว” ทั้งที่เพิ่งเข้าเป็นทหารเกณฑ์ได้เพียง 10 วัน หลังจากนั้นมารดาได้นำศพมาชันสูตรอีกครั้ง แพทย์ระบุว่า เสียชีวิตเพราะ "ติดเชื้อในลำไส้"</td> </tr> <tr> <td>14 ก.พ. 2561</td> <td>พลทหารมูฮัมหมัดอีรฟาน เจ๊ะมะ</td> <td> <p>28 ม.ค. 2561 ครอบครัวได้รับแจ้งจากครูฝึกว่า มูฮัมหมัดอีรฟาน เกิดอาการฮีทสโตรก ทางศูนย์ฝึกได้นำตัวส่งโรงพยาบาลเข้าห้อง ICU จนอาการดีขึ้น</p> <p>ต่อมา ได้รับแจ้งจากครูฝึกอีกครั้งวันที่ 13 ก.พ. 2561 ว่าลูกชายถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลอีกครั้ง เรื่องจากอาการป่วยกำเริบ และต่อมาได้เสียชีวิตในคืนนั้น</p> </td> </tr> <tr> <td>3 มิ.ย. 2561</td> <td>พลทหารกิตติศักดิ์ บุญมณี</td> <td>ญาติได้รับแจ้งจากค่ายทหารว่า เสียชีวิตเพราะติดเชื้อในกระแสเลือด เนื่องจากมีอาการเท้าแพลง และละเลยไม่ดูแลรักษาอาการให้ดี ญาติไม่ติดใจสาเหตุการเสียชีวิต</td> </tr> <tr> <td>14 ก.ย. 2561</td> <td>พลทหารคชา พะยะ</td> <td> <p>21 ส.ค. 2561 พลทหารคชาถูกทหารเกณฑ์รุ่นพี่ 3 นาย เรียกไปซ้อมทรมานกลางดึก จนสลบและหัวใจหยุดเต้น ถูกนำตัวเข้ารักษาพยาบาลมีอาการสมองบวม ปอดติดเชื้อ ต้องใส่เครื่องช่วยหายใจตลอดเวลา พบมีอาการติดเชื้อในกระแสเลือด จนเสียชีวิตในวันที่ 14 ก.ย. รวมระยะเวลาที่รักษาพยาบาลทั้งสิ้น 24 วัน</p> <p>ด้านญาติแจ้งความดำเนินคดีพลทหารรุ่นพี่ ข้อหาพยายามในข้อหาทำร้ายร่างกาย ซึ่งก่อนหน้านี้เจ้าหน้าที่ตำรวจระบุว่า ยังมีพยานหลักฐานไม่เพียงพอสำหรับข้อหาพยายามฆ่า ทั้งนี้ทางญาติได้รับแจ้งจากกองทัพบกว่า จะเข้ามาเป็นเจ้าภาพในการจัดพิธีศพเป็นระยะเวลา 7 วัน</p> <p>https://prachatai.com/journal/2018/09/78698 (http:// https://prachatai.com/journal/2018/09/78698)</p> </td> </tr> <tr> <td>23 พ.ค.2562</td> <td>พลทหารลือชานนท์ นันทบุตร</td> <td> <p>ญาติได้รับแจ้งว่าพลทหารลือชานนท์เสียชีวิต จากการถูกไฟฟ้าช็อตและตกตึกลงมาจากชั้น 6 ทางค่ายทหารพบศพหลังจากนั้น 3 วัน จึงได้แจ้งญาติให้เดินทางมากรุงเทพฯ เพื่อทำพิธีฌาปนกิจศพ พร้อมจองวัดให้เรียบร้อยแล้ว โดยไม่ต้องนำศพกลับบ้าน ซึ่งอ้างว่าศพมีสภาพเน่าเปื่อยและขึ้นอืด โดยกองทัพจะเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายทั้งหมด</p> <p>จากเหตุผลดังกล่าว ทำให้ครอบครัวสงสัยถึงสาเหตุการเสียชีวิต อีกทั้งผลชันสูตรจากโรงพยาบาลตำรวจระบุว่า สาเหตุการตายเพราะ “กระดูกสันหลังส่วนอกท่อนที่ 3 หักเคลื่อน จากการถูกของแข็งไม่มีคมกระแทก</p> <p>https://www.thaipbs.or.th/news/content/280284 (https://www.thaipbs.or.th/news/content/280284)</p> </td> </tr> <tr> <td>14 ก.ย. 2563</td> <td>พลทหารเสรี บุตรวงค์</td> <td> <p>ญาติได้รับแจ้งว่าพลทหารเสรีเสียชีวิต หลังเข้ากรมเพียง 2 สัปดาห์ สาเหตุจากเส้นเลือดตีบ เลือดไปหล่อเลี้ยงสมองไม่ทัน</p> <p>ด้านกองทัพแถลงผลการชันสูตรพบว่าหัวใจเต้นผิดจังหวะ (ไหลตาย) ไม่ได้ถูกประทุษร้าย พร้อมช่วยค่าทำพิธีสวดและฌาปนกิจทั้งหมดและมอบเงิน 2 แสนบาทแก่บิดา </p> <p>https://prachatai.com/journal/2020/09/89527 (https://prachatai.com/journal/2020/09/89527)</p> </td> </tr> <tr> <td>1 พ.ย. 2563</td> <td>พลทหารรชฎ เสนาสนิท</td> <td> <p>พลทหารรชฏ ถูกพบเสียชีวิตบริเวณศาลากลางน้ำ ภายในเรือนจำ เบื้องต้นพบเป็นลักษณะคล้ายการฆ่าตัวตาย ไม่ปรากฎมีร่องรอยถูกทำร้าย</p> <p>https://www.thaipbs.or.th/news/content/298329 (https://www.thaipbs.or.th/news/content/298329)</p> </td> </tr> <tr> <td>6 พ.ย. 2563</td> <td>พลทหารพิชวัฒน์ เวียงนนท์</td> <td> <p>พลทหารพิชวัฒน์ ถูกพบผูกคอเสียชีวิตภายในห้องขัง กองรักษาการณ์ มณฑลทหารบกที่ 27 ค่ายประเสริฐสงคราม จ.ร้อยเอ็ด</p> <p>ด้านแม่พลทหาร ยื่นขอโอนคดีมาที่กองปราบฯ เพราะยังมีความสงสัยกับสาเหตุการตาย และยังถูกเจ้าหน้าที่ทหารนายหนึ่งโทรศัพท์เข้ามากดดันว่าให้หยุดไม่เช่นนั้นจะไม่ได้รับการช่วยเหลือใดๆ เลย</p> <p>ต่อมา 10 พ.ย. ผลการชันสูตรพบว่าเสียชีวิตจากเหตุแขวนคอ ไม่พบรอยฟกช้ำ-บาดแผลจากร่างกาย ซึ่งแม่ของพลทหารได้ร่วมสังเกตการณ์ด้วย จากนั้นได้รับศพกลับไปประกอบพิธีทางศาสนาแล้ว</p> <p>https://prachatai.com/journal/2020/11/90354 (https://prachatai.com/journal/2020/11/90354)</p> <p>https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1974072 (https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1974072)</p> </td> </tr> <tr> <td>6 พ.ย. 2563</td> <td>พลทหารสถาพร เผียดผัด</td> <td> <p>พลทหารสถาพร เสียชีวิตในเรือนจำทหารจังหวัดเพชรบูรณ์ ทางครอบครัวได้รับแจ้งเมื่อช่วงเวลา 20.00 น.ของวันที่ 6 พ.ย. เจ้าหน้าที่ระบุสาเหตุของการเสียชีวิตคือหัวใจล้มเหลว</p> <p>https://www.matichonweekly.com/column/article_370315 (https://www.matichonweekly.com/column/article_370315)</p> </td> </tr> <tr> <td>28 เม.ย. 2563</td> <td>พลทหารเจษฏากร เนตรแสงสี</td> <td> <p>28 เม.ย. เวลา 01.50 น. พลทหารเจษฎานอนน้ำลายฟูมปาก จึงถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล และเสียชีวิตในเวลาต่อมา ผลชันสูตรพบว่ามีสารยาฆ่าหญ้าในกะเพาะอาหาร ร่างกายไม่มีร่องรอยถูกทำร้าย ทางญาติยังติดใจ ไม่เชื่อว่าลูกชายจะกินยาฆ่าตัวตายเอง อีกทั้งทางค่ายทหารไม่ได้ออกมาชี้แจงสาเหตุการตายอย่างชัดเจน และไม่ได้มาร่วมงานศพโดยอ้างสถานการณ์โควิด-19 ทำให้ไม่สามารถมาร่วมงานได้</p> <p>https://prachatai.com/journal/2020/05/87477 (https://prachatai.com/journal/2020/05/87477)</p> <p>https://d.dailynews.co.th/regional/772386/ (https://d.dailynews.co.th/regional/772386/)</p> </td> </tr> <tr> <td>26 พ.ย. 2565</td> <td>พลทหารขจรศักดิ์ (สงวนนามสกุล)</td> <td> <p>พลทหารขจรศักดิ์กระทำความผิดคดีลักทรัพย์ เงินประมาณ 500 บาท ทำให้ถูกตัดสินจำคุกที่ค่ายทหาร 13 เดือน จนในวันที่ 15 พ.ย. แม่ของพลทหารขจรศักดิ์ ก็ได้รับแจ้งว่าลูกชาย เสียชีวิตแล้ว จากการถูกพลทหารที่ต้องโทษด้วยกันถึง 11 คน รุมทำร้ายในเรือนจำ สาเหตุมาจากขจรศักดิ์ ไปหยิบกาแฟของพลทหารกลุ่มนั้นมากิน 2 ซอง</p> <p>ซึ่งทางหน่วยงานได้แจ้งข้อกล่าวหาและดำเนินคดีกับพลทหารทั้ง 11 คนแล้ว และได้รวบรวมเงินจำนวน 200,000 บาท มามอบให้กับครอบครัวผู้เสียชีวิต ส่วนเรื่องการเยียวยา ในส่วนอื่นๆ นั้นจะทำการพูดคุยให้แน่ชัดอีกครั้ง</p> <p>https://www.matichon.co.th/region/news_3695197 (https://www.matichon.co.th/region/news_3695197)</p> </td> </tr> <tr> <td>24 มิ.ย. 2565</td> <td>พลทหาร วีระวัฒน์ ตราชูวณิช</td> <td> <p>24 มิ.ย. 2565 เวลา 05.10 น. พบพลทหารวีระวัฒน์ แขวนคอภายในหน่วย จึงเข้าช่วยเหลือและนำตัวส่งไปที่โรงพยาบาล และได้เสียชีวิตในเวลาต่อมา ซึ่งแพทย์นิติเวชได้รายงานยืนยันผลการชันสูตร คาดว่าเสียชีวิตจากการผูกคอตายและไม่มีประเด็นอื่นใด</p> <p>ก่อนหน้านี้พลทหารวีระวัฒน์ มีอาการคิดมากและนอนไม่หลับ หน่วยจึงพาเข้าพบจิตแพทย์ที่ รพ.ภูมิพลฯ ซึ่งจิตแพทย์ลงความเห็นว่ามีภาวะโรคซึมเศร้า ด้านญาติยังข้องใจไม่เชื่อว่าจะเป็นการคิดสั้นฆ่าตัวตายเอง ไม่ว่าจะเป็นรอยช้ำที่คอซึ่งดูผิดปกติ รวมถึงเหตุจูงใจที่ทางต้นสังกัดแจ้งว่าน่าจะเกิดจากอาการป่วยซึมเศร้า</p> <p>https://prachatai.com/journal/2022/06/99274 (https://prachatai.com/journal/2022/06/99274)</p> </td> </tr> <tr> <td>4 มิ.ย.2566</td> <td>พลทหารวรรณวุฒิ ลำพะพา</td> <td> <p>เพจ “บิ๊กเกรียน” รายงานว่ามีพลทหารเสียชีวิตคาเตียง เพราะฝ่าฝืนลักลอบนำบุหรี่ไฟฟ้าเข้าค่ายจึงถูกลงโทษโดยการทำร้ายร่างกาย จนทำให้เสียชีวิตจากการม้ามแตก </p> <p>ต่อมา 7 มิ.ย. 2566 สื่อหลายสำนักรายงานว่า ผลการชันสูตร การเสียชีวิตเกิดจากโรคประจำตัว ไม่มีการถูกทำร้ายร่างกายและจิตใจ </p> <p>ด้านแม่ของพลทหารออกมาชี้แจงว่าเรื่องใช้บุหรี่ไฟฟ้าไม่เป็นความจริง เพราะลูกชายไม่สูบบุหรี่ แต่มักมีอาการเหนื่อยหอบเวลาออกกำลังกาย ส่วนผลการชันสูตรเบื้องต้นไม่พบรอยฟกซ้ำ ซึ่งต้องรอผลแบบละเอียดอีกที ด้านตนไม่ติดใจการเสียชีวิตของลูกแล้ว </p> <p>9 มิ.ย. 2566 ทางหน่วยงานต้นสังกัดออกมาปฏิเสธข่าวลือดังกล่าว โดยแจ้งว่าพลทหารหมดสติ เนื่องจากทำกายบริหารกับกลุ่มเพื่อนร่วมรุ่น ยืนยันว่าไม่ได้ทำโทษแต่อย่างใด</p> <p>https://prachatai.com/journal/2023/06/104476 (https://prachatai.com/journal/2023/06/104476)</p> <p>https://youtu.be/HBsQfu8JzM8?si=mMdDFzdqi2HiYk6o (https://youtu.be/HBsQfu8JzM8?si=mMdDFzdqi2HiYk6o)</p> <p>https://youtu.be/rC3SuOAZn4c?si=NNSHgSSnnR5pf-6G (https://youtu.be/rC3SuOAZn4c?si=NNSHgSSnnR5pf-6G)</p> </td> </tr> <tr> <td>16 ก.ค. 2566</td> <td>พลทหารกิตติธร เวียงบรรพต</td> <td> <p>พลทหารกิตติธร ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด อาการทรุดหนักจนไปเสียชีวิตที่โรงพยาบาล ทางญาติเชื่อโดนครูฝึกทำโทษจนป่วยและเสียชีวิต</p> <p>ด้านทหารไม่มีคำชี้แจงถึงสาเหตุที่ป่วยรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตว่าเกิดจากอะไร บอกเพียงว่าในการฝึกและลงโทษทหาร ได้กระทำตามกฎเกณฑ์ของกองทัพ ส่วนสาเหตุที่ไม่ที่ไม่พาไปหาหมอ ฝ่ายทหารอ้างว่า พลทหารกิตติธรไม่ยอมไปหาหมอเอง</p> <p>ต่อมานายทหารระดับรองผู้การ ได้ขอพูดคุยกับญาติ โดยเสนอเงินช่วยเหลือ 2.3 แสนบาท</p> <p>https://www.thairath.co.th/news/crime/2710361 (https://www.thairath.co.th/news/crime/2710361)</p> <p>https://www.thairath.co.th/news/local/north/2712998 (https://www.thairath.co.th/news/local/north/2712998)</p> </td> </tr> </tbody> </table> <div class="more-story"> <p>อ่านต่อ</p> <ul> <li>รวมความไม่ควรตายของทหารหนุ่มรอบ 11 ปี เมื่อทหารแก่ไม่เคยตาย (https://prachatai.com/journal/2018/08/78406)</li> </ul> </div> </div></div></div><div class="field field-name-field-variety field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">ข่าว[/url]</div></div></div><div class="field field-name-field-category field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">สิทธิมนุษยชน[/url]</div></div></div><div class="field field-name-field-tags field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B9%8C" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">ทหารเกณฑ์[/url]</div><div class="field-item odd"><a href="/category/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%B4%E0%B8%99-%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%AA%E0%B8%87" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">สุทิน คลังแสง[/url]</div><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">พรรคเพื่อไทย[/url]</div><div class="field-item odd"><a href="/category/%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">ทหารที่เสียชีวิตในค่าย[/url]</div></div></div><div class="field field-name-field-promote-end field-type-text field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even">ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่เฟซบุ๊ก https://fb.me/prachatai : ทวิตเตอร์ https://twitter.com/prachatai : LINE ไอดี = @prachatai</div></div></div> https://prachatai.com/journal/2023/09/105813 |