พิมพ์หน้านี้ - วอซา (Vasa) เรือติดอาวุธที่ทรงพลังที่สุดในโลก ที่ล่มในวันแรก

(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/The_Vasa_from_the_Bow.jpg/1280px-The_Vasa_from_the_Bow.jpg)

วอซา (Vasa) เรือติดอาวุธที่ทรงพลังที่สุดในโลก ที่ล่มในวันแรก

วอซา (Vasa) คือเรือรบปลดระวางของประเทศสวีเดน สร้างขึ้นระหว่างปี 1626 และ 1628 เรือได้อับปางจมลงในการเดินเรือครั้งแรกเมื่อแล่นไปได้เพียง 1,300 เมตร ในวันที่ 10 สิงหาคม 1628 มีการเก็บกู้ปืนใหญ่สัมฤทธิ์ส่วนมากของเรือขึ้นมาได้ในศตวรรษที่ 17 จนกระทั่งปลายทศวรรษ 1950 จึงมีการพบตำแหน่งของเรือท่ามกลางเส้นทางเดินเรือนอกอ่าวสต็อกโฮล์ม ตัวเรือได้รับการเก็บกู้ในปี 1961 และนำมาเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์ชั่วคราวที่เรียกว่า Wasavarvet (อู่เรือวอซา) จนกระทั่งปี 1988 เรือจึงได้ย้ายมาเก็บรักษาถาวรที่พิพิธภัณฑ์เรือวอซาในอุทยานแห่งชาตินครหลวง (Royal National City Park) ในเมืองสต็อกโฮล์ม ทำให้เรือลำนี้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ ดึงดูดผู้คนจากทั่วโลกให้มาเรียนรู้เรื่องราวของเรือที่เคยถูกมองว่าเป็นความล้มเหลว แต่กลับกลายเป็นมรดกทางประวัติศาสตร์ที่ล้ำค่า

เรือสร้างขึ้นภายใต้คำสั่งของกุสตาฟวัส อดอลฟัส (Gustavus Adolphus) กษัตริย์แห่งสวีเดน เพื่อขยายอำนาจทางทหารในการทำสงครามกับโปแลนด์–ลิทัวเนีย (1621–1629) เรือต่อขึ้นที่อู่ต่อเรือในสต็อกโฮล์ม มีการตกแต่งอย่างหรูหรา และติดตั้งอาวุธหลักซึ่งเป็นปืนใหญ่สัมฤทธิ์ที่ออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับเรือและหล่อขึ้นในสต็อกโฮล์มเช่นเดียวกัน วอซา สามารถถือได้ว่าเป็นหนึ่งในเรือติดอาวุธที่ทรงพลังที่สุดในโลกในขณะนั้น แต่อย่างไรก็ตาม เรือกลับไม่มีเสถียรภาพและมีน้ำหนักมากเกินไปในโครงสร้างส่วนบนของตัวเรือ เมื่อประสบกับกระแสลมแรง ส่งผลให้เรือจมลงภายในไม่กี่นาทีหลังเดินเรือ

ในช่วงปี 1961 นักโบราณคดีทางทะเล ค้นพบโบราณวัตถุหลายพันชิ้น และซากศพมากกว่า 15 ศพทั้งในและรอบ ๆ ตัวเรือวอซา ในบรรดาสิ่งของที่ค้นพบมากมาย ประกอบด้วย เสื้อผ้า อาวุธ ปืนใหญ่ เครื่องมือ เหรียญ มีด อาหาร เครื่องดื่ม และใบเรือ สิ่งประดิษฐ์และตัวเรือเองได้ให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีค่าแก่นักวิชาการในรายละเอียดเกี่ยวกับยุทธนาวี เทคนิคการต่อเรือ และชีวิตประจำวันในต้นศตวรรษที่ 17 ของประเทศสวีเดน

การตกแต่ง ตามธรรมเนียมของเรือรบในเวลานั้น ชิ้นส่วนของเรือวอซา ได้รับการตกแต่งด้วยรูปสลัก มีการพบการตกค้างของสีในประติมากรรมหลายชิ้นและในส่วนอื่นๆ ของเรือ การตกแต่งทั้งหมดได้รับการทาสีเพียงครั้งเดียวด้วยสีสันสดใส ด้านข้างของจงอยหัวเรือ (โครงสร้างที่ยื่นออกมาด้านล่างเสาหัวเรือ), กราบเรือ (ราวป้องกันรอบดาดฟ้าอากาศ), หลังคาของห้องพัก และพื้นของคานรับดาดฟ้าท้ายเรือ (พื้นผิวเรียบที่ท้ายเรือ) ล้วนทาสีแดง ในขณะที่รูปสลักนั้นตกแต่งด้วยสีสดใส และแปะแผ่นทองคำเปลวในบางจุดเพื่อให้เป็นประกายสุกใส ในอดีตเชื่อกันว่าสีพื้นเป็นสีฟ้าและงานประติมากรรมทั้งหมดได้รับการลงรักปิดทองเกือบทั้งหมด ซึ่งสิ่งนี้แสดงให้เห็นในภาพเขียนหลายภาพของ วอซา ตั้งแต่ทศวรรษ 1970 ถึงต้นทศวรรษ 1990 เช่น ภาพวาดของบียอร์น แลนด์สตอม (Björn Landström) หรือ ภาพวาดของฟรานซิส สมิธ แมน (Francis Smitheman) ในช่วงปลายทศวรรษ 1990

รูปสลักนั้นทำจากไม้โอ๊ก, เกี๊ยะ หรือลินเดน และชิ้นส่วนขนาดใหญ่หลายชิ้น เช่น รูปหัวสิงโตขนาดใหญ่ยาว 3 เมตร (10 ฟุต) ประกอบขึ้นจากไม้แกะสลักหลายชิ้นนำมาประกอบกันและยึดติดด้วยสลัก มีรูปสลักเกือบ 500 ชิ้นประดับในบริเวณท้ายเรือส่วนบน เฉลียง และบนจงอยหัวเรือ รูปสลักเฮอร์คิวลีสปรากฏเป็นจี้ระย้าคู่หนึ่ง ที่ด้านหนึ่งมีอายุน้อยและด้านหนึ่งมีอายุมาก ในแต่ละด้านของเฉลียงท้ายเรือด้านล่าง จี้ระย้าที่แสดงถึงรูปลักษณ์ที่ตรงกันข้ามของฮีโร่สมัยโบราณได้รับความนิยมอย่างมากในสมัยโบราณรวมถึงศิลปะยุโรปศตวรรษที่ 17 บนคานรับดาดฟ้าท้ายเรือเป็นภาพและสัญลักษณ์เกี่ยวกับความรักชาติและพระคัมภีร์ไบเบิ้ล บรรทัดฐานที่ได้รับความนิยมเป็นพิเศษคือสิงโตซึ่งสามารถพบได้ในรูปแบบเครื่องตบแต่งแบบหน้ากาก (mascarons) บนประตูปืน ตราอาร์มราชวงศ์ รูปแกะสลักบนหัวเรือ และส่วนบนของหางเสือ แต่ละด้านของจงอยหัวเรือมี 20 รูปสลัก (แม้ว่าจะค้นพบเพียง 19 อันเท่านั้น) ซึ่งสักเป็นรูปจักรพรรดิโรมันจากจักรพรรดิติแบริอุสไปถึงจักรพรรดิแซ็ปติมิอุส แซเวรุส โดยรวมแล้วรูปวีรบุรุษทั้งหมดเป็นกษัตริย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยมีจุดประสงค์เพื่อเชิดชูพวกเขาในฐานะผู้ปกครองที่ฉลาดและทรงอำนาจ มีรูปแกะสลักกษัตริย์เพียงรูปเดียวที่ติดตั้งที่ส่วนบนสุดของคานรับดาดฟ้าท้ายเรือที่ท้ายเรือ มีรูปลักษณ์เป็นเด็กผู้ชาย ผมยาวสรวย ได้รับการสวมมงกุฎโดยกริฟฟอนสองตัว ซึ่งเป็นตัวแทนของพระชนก พระเจ้าชาร์ลที่ 9 แห่งสวีเดน

การเดินทางครั้งแรก
ในวันที่ 10 สิงหาคม 1628 กัปตันเซอฟรีง แฮนสัน (Söfring Hansson) สั่งให้ วอซา ออกแล่นเรือครั้งแรกไปยังฐานทัพที่โอลว์สนาบเบน (Älvsnabben) วันนั้นทะเลสงบและมีลมเบาๆเพียงทิศเดียวจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ เรือถูกทอดโยง (ฉุดด้วยสมอเรือ) ไปตามริมฝั่งตะวันออกของเมืองมุ่งไปทางใต้ของท่าเรือ ก่อนจะกางใบสี่ใบและแล่นไปทางทิศตะวันออก ประตูปืนถูกเปิดออกและยิงสดุดีเมื่อเรือออกจากสต็อกโฮล์ม

(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Vasa_D81_2634_%2845754508634%29.jpg/1024px-Vasa_D81_2634_%2845754508634%29.jpg)
ส่วนบนของกระดานขวางท้ายเรือ

(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Vasa-lower_gun_deck-2.jpg/1280px-Vasa-lower_gun_deck-2.jpg)
ภาพภายในของดาดฟ้าเรือสำหรับติดตั้งปืนชั้นล่าง มองไปทางหัวเรือ

(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Vasa_stern_color_model.jpg/1280px-Vasa_stern_color_model.jpg)
เรือจำลองขนาด 1:10 ที่จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์เรือวอซา ได้รับการทาสีที่เชื่อว่าเป็นสีดั้งเดิม

(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Vasaskultpurrepliker.jpg/1280px-Vasaskultpurrepliker.jpg)
แบบจำลองประติมากรรมบางส่วนของเรือในพิพิธภัณฑ์พิพิธภัณฑ์เรือวอซา ที่ได้รับการทาสีซึ่งเชื่อว่าเป็นสีดั้งเดิม