|
หัวข้อ: พวงมาลัย ศิลปะที่รังสรรค์ขึ้นจากการนำดอกไม้เล็กๆ มาเรียงร้อยรวมกันด้วยเส้นด้าย เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 06 กุมภาพันธ์ 2563 15:07:57 (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/47527083547578_3_320x200_.JPG) มาลัยมือ ภาพจาก พระตำหนักแดง กรุงเทพฯ
พวงมาลัย ศิลปะที่รังสรรค์ขึ้นจากการนำดอกไม้เล็กๆ มาเรียงร้อยรวมกันด้วยเส้นด้าย พวงมาลัย หรือ มาลัย เป็นศิลปะการร้อยดอกไม้ คือทั้งดอกหรือกลีบดอกไม้ ร้อยใส่เส้นด้ายเป็นพวงประดิดประดอยอย่างสวยงาม มักมีอุบะห้อย. ชาวพุทธนิยมใช้พวงมาลัยสำหรับบูชาพระหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และนำไปไหว้ผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ ในเทศกาลต่าง ๆ เช่น วันปีใหม่ วันสงกรานต์ หรือไหว้บิดามารดาเมื่อถึงวันเกิด เป็นต้น รูปแบบมาลัยมีหลายรูปแบบ - มาลัยชายเดียว มีลักษณะเป็นพวงกลม มีอุบะห้อยเป็นชายเพียงพวงเดียว ใช้สำหรับคล้องมือ คล้องแขน หรือบูชาพระ บางคนอาจเรียกมาลัยนี้ว่า “มาลัยมือ” หรือ “มาลัยคล้องมือ” ถ้าใช้ในการทูลเกล้าฯ เรียกว่า “มาลัยข้อพระกร” - มาลัยสองชาย คือมาลัยที่มี ๒ ชาย นิยมผูกต่อกับริบบิ้นหรือโบและมีอุบะห้อยชายมาลัยทั้งสองข้าง มาลัยสองชายนี้ใช้สำหรับบูชาพระรัตนตรัย อาจนำไปคล้องที่ฐานพระพุทธรูปหรือคล้องที่ตะขอไว้ใต้หิ้งบูชาพระ หรือใส่พานวางถวายพระ และนิยมนำไปคล้องคอบุคคลสำคัญในงานต่างๆ เช่น เจ้าบ่าว เจ้าสาว หรือประธานในพิธี แขกสำคัญ เช่นเดียวกับมาลัยชายเดียว ต่างกันตรงที่ใช้คล้องคอเท่านั้น มาลัยสองชายถ้าใช้ในงานมงคลสมรส มักเรียกว่า มาลัยบ่าวสาว ที่อุบะมาลัยนิยมร้อยด้วยดอกรักและดอกบานไม่รู้โรย เป็นเคล็ดว่า “รักไม่รู้โรย” - มาลัยชำร่วย มาลัยที่ร้อยให้เป็นรูปร่างลักษณะต่างๆ หรือคล้ายสัตว์ เช่น หนู กระรอก กระแต กระต่าย ชะนี - มาลัยประดับสถานที่และของใช้ ใช้สำหรับบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ใช้แขวนตามฐานแท่นพระพุทธรูป เทวรูป แท่นพระที่นั่ง ขอบบังพระที่นั่ง พระเศวตฉัตร ด้ามพระแสงดาบ เครื่องดนตรีไทย ประตู หน้าต่าง แท่นยืนพูด ประดับสถานที่ให้สวยงาม มีบรรยากาศหอมสดชื่นจากไม้ดอกนานาชนิดฯลฯ ข้อควรระวัง การนำพวงมาลัยไปคล้องเศียรพระพุทธรูปเป็นสิ่งที่ชาวพุทธควรระมัดระวัง ไม่สมควรทำ ดอกไม้ร้อยมาลัย แบ่งเป็นดังนี้ ๑. ดอกไม้ใช้ทั้งดอก ได้แก่ ดอกมะลิลา ดอกพุด ดอกพุทธชาด ดอกเขี้ยวกระแต ดอกเล็บมือนาง ดอกประทัดจีน ดอกรัก ดอกบานไม่รู้โรย ดอกดาวเรือง ชบาหนู ประทัด ฯลฯ ๒. ดอกไม้ใช้กลีบร้อย เป็นดอกไม้ขนาดใหญ่ต้องปลิดกลีบนำมาพับจับจีบก่อนร้อยเสมอ กลีบดอกไม้ที่นิยมใช้ เช่น กุหลาบ กล้วยไม้ บานบุรี บัว รักเร่ แพงพวย เบญจมาศ เฟื่องฟ้า หงอนไก่ ดอกไม้ที่นิยมนำมาตัดแต่งรูปทรงของดอกหรือใช้ทั้งดอก ได้แก่ พังพวง กระเม็ง เข็ม ผกากรองน้ำ ๓.ใบไม้ที่ใช้ร้อยมาลัย เป็นใบไม้ที่ต้องนำมาพับจับจีบก่อนร้อยเป็นพวงมาลัย ได้แก่ ใบกระบือ ใบโกสน ใบแก้ว ใบมะยม ชบาด่าง ใบตองอ่อน กาบพลับพลึง ใบก้ามปู ยี่เข่ง จามจุรี ฯลฯ (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/53655656592713_10_320x200_.JPG) มาลัยสองชาย ผูกต่อกับริบบิ้น ติดโบ มีอุบะห้อยชายมาลัยทั้งสองข้าง ภาพจาก วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร กรุงเทพฯ (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/20795258134603_9_320x200_.jpg) มาลัยสองชาย คล้องอยู่่ที่ด้ามพระแสงดาบ ในพระหัตถ์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช (ภาพจากดอนเจดีย์ จ.สุพรรณบุรี) (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/53004053400622_1_320x200_.JPG) มาลัยตุ้ม - ร้อยด้วยกลีบกุหลาบสีชมพู ตรงกลางร้อยด้วยกลีบดอกไม้สีเหลืองขอบสีเขียว มาลัยตุม เป็นมาลัยที่มีลักษณะคล้ายตัวหนอน มีขนาดเล็ก สั้น ป้อมกว่า (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/15555000139607_2_320x200_.JPG) "งานเย็บปักถักร้อย" โดยเฉพาะงานศิลปะแบบไทย เป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของหญิงไทย แสดงออกถึงความเป็นกุลสตรี บอบบาง น่ารัก ใจเย็น ... (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/62768513957659_3_320x200_.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/37259593440426_4_320x200_.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/23206059924430_5_320x200_.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/18116912535495_6_320x200_.JPG) "มาลัยตัวหนอน" มาลัยตัวหนอน มีลักษณะป่องตรงกลาง หัวและท้ายเรียวลง (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/98896759541498_8_320x200_.JPG) บูชาโบราณสถานด้วยพวงมาลัยร้อยง่ายๆ ด้วยดอกรัก ภาพจาก : พิพิธภัณฑ์โรงราชรถ กรุงเทพฯ (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/29883294221427_7_320x200_.jpg) มาลัยชำร่วย ร้อยให้เป็นรูปร่างคล้ายหนู |