|
หัวข้อ: กาพย์เห่เรือ พระนิพนธ์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 02 สิงหาคม 2564 19:56:59 (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/83373184957438_12_Copy_.jpg) พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นฉนวนท่าน้ำ วัดอรุณราชวราราม ในการเสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนคร โดยกระบวนพยุหยาตราทางชลมารค วันที่ ๔ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๔๕๔ กาพย์เห่เรือ พระนิพนธ์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ พุทธศักราช ๒๔๕๔ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการเสด็จพระราชดำเนินทางชลมารคไปยังวัดอรุณราชวราราม ในพระราชพิธีบรมราชาภิเศกสมโภช ครั้งนั้น พระองค์ทรงเครื่องบรมขัตติยราชภูษิตาภรณ์ ทรงพระมาลาเส้าสูง เสด็จจากท่าราชวรดิฐ ไปยังวัดอรุณราชวราราม โดยมีเรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์เป็นเรือพระที่นั่งทรง เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์เป็นเรือพลับพลา ทั้งยังปรากฏชื่อเรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชยและเรือพระที่นั่งอนันตนาคราชด้วย ในคราวเสด็จเมื่อวันที่ ๔ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๔๕๔ นั้น ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ (ขณะนั้นดำรงพระอิสริยยศที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวง) ทรงพระนิพนธ์กาพย์เห่เรือประกอบการเสด็จพระราชดำเนินดังกล่าว ซึ่งทรงพระนิพนธ์ขึ้นนั้น มีลักษณะเป็นกาพย์ห่อโคลงตามขนบ (ขึ้นต้นด้วยโคลงสี่สุภาพบทหนึ่ง แล้วต่อด้วยกาพย์ยานี ๑๑ ไม่จำกัดจำนวนบท) และทรงนำพระนิพนธ์กาพย์เห่เรือ พระนิพนธ์ในเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ครั้งกรุงศรีอยุธยามาเป็นแบบอย่าง ดังความในพระนิพนธ์ดังนี้
จากกาพย์เห่เรือดังกล่าวย่อมแสดงให้เห็นว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงมีพระอัจฉริยภาพในด้านอักษรศาสตร์ นอกเหนือจากด้านศิลปะสถาปัตยกรรมอันเป็นที่ประจักษ์ ทั้งยังแสดงถึงความไว้วางพระราชหฤทัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ทรงพระนิพนธ์กาพย์เห่เรือในพระราชพิธีสำคัญเช่นนี้ อาจเป็นผลมาจากความช่างสังเกต และการถ่ายทอดสิ่งที่พบเห็นออกมาเป็นบทประพันธ์ได้อย่างครบถ้วนและงดงาม คงไว้ซึ่งพระเกียรติยศอันปรากฏแก่ประชาชน ดังที่เราได้เห็นมาจนตราบทุกวันนี้ (https://i1.wp.com/www.bloggang.com/data/rattanakosin225/picture/1229822227.jpg) สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ |