[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้

สติ ตามความหมายในทางพุทธศาสตร์แปลว่า ความระลึกได้ นึกได้ ความไม่เผลอ การคุมใจไว้กับกิจ หรือกุมจิตไว้กับสิ่งที่เกี่ยวข้องหรือการปฏิบัตินั่นเอง
สติเป็นสิ่งสำคัญยิ่งในการปฏิบัติในทางพุทธศาสนา เช่น สติในมรรค ๘ หรือสติในโพชฌงค์ ๗ สติในสติปัฏ
ฐาน ๔ เป็นต้นอันเป็นเหตุปัจจัยอันสําคัญยิ่งในการบรรลุถึงจุดหมายในการดับทุกข์ หรือความจางคลายหายจากทุกข์ ในที่นี้ผู้เขียนจะกล่าวจําเพาะเจาะจงลงไปในเรื่องเกี่ยวกับการปฏิบัติโดย

เฉพาะ{สติ}ให้เห็นเวทนาและจิตเป็นสําคัญ (เวทนานุปัสสนา และจิตตานุปัสสนาในสติปัฏฐาน ๔)
สตินั้นก็คือ กริยาหรืออาการหนึ่งของจิตนั่นเองที่ทำหน้าที่ระลึกได้หรือสำนึกพร้อมเป็นหนึ่งในเจตสิก ๕๒ (ข้อที่ ๒๙) เป็นสังขารขันธ์คือการกระทำทางใจหรือจิตอย่างหนึ่งและเป็นสังขารขันธ์ที่พระพุทธองธ์ทรงสรรเสริญยิ่งว่า{สติ}มีประโยชน์ในที่ทั้งปวง จึงเป็นภาเวตัพพธรรมสิ่งที่ควรภาวนาคือทำให้เจริญขึ้น

พึงจดจำไว้ว่า{สติ}ที่ใช้ในการปฏิบัติเพื่อการดับไปแห่งทุกข์นั้นทำหน้าที่สำคัญที่สุดอย่างยิ่ง คือเพื่อระลึกอย่างเท่าทันในเวทนาและจิตสังขารเป็นจุดประสงค์สำคัญสูงสุด ถ้าไม่เท่าทันในเวทนาแล้ว จึงพึงให้ระลึกอย่างเท่าทันในจิต หรือสังขารจิตนั่นเอง เช่น จิตคิดฟุ้งซ่าน จิตคิดหดหู่ หรือจิตคิดปรุงแต่งต่าง ๆ นั่นเอง อันเป็นผลที่เกิดขึ้นต่อเนื่องมาจากเวทนานั่นเองเพราะสังขารคิดหรือธรรมารมณ์บางอย่างยังให้เกิดเวทนาอันแผ่วเบา เช่นอทุกขมสุขเวทนาจึงย่อมเห็นคือระลึกรู้ได้ไม่ชัดเจนเหมือนจิตสังขาร เช่น ความคิดปรุงแต่ง โทสะ ราคะ หดหู่ ฯนั่นเอง