|
หัวข้อ: ซุ้มประตูจีนโบราณ วัดช่องลม อ.เมือง จ.ราชบุรี เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 20 ธันวาคม 2565 19:21:35 (http://www.sookjaipic.com/images_upload/84800888597965_318598334_2028210730716372_168.jpg) ซุ้มประตูจีนโบราณ วัดช่องลม อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี ขอบคุณ : คุณประยุทธ อรุณเชิดชู (ที่มาข้อมูล/ภาพ - ชมรมฮักตั๋วเมือง สำนักส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่) · ซุ้มประตูจีนเก่าโบราณ วัดช่องลม อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี กรมศิลปากรขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน สันนิษฐานว่าบ้านและซุ้มประตูเป็นศิลปะจีนสกุลช่างแต้จิ๋วที่เข้ามาตั้งรกรากในจังหวัดราชบุรีสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งตั้งอยู่ภายในเขตสังฆาวาส พบหลักฐานบ้านเรือนของชาวจีนที่มีอายุเก่าแก่ เจ้าของได้ถวายที่ดิน และสิ่งปลูกสร้างทั้งหมดให้กับวัดช่องลม สิ่งก่อสร้างต่างๆ ภายในบ้านถูกปรับเปลี่ยนเป็นกุฏิสงฆ์และหอฉันท์ของทางวัด และหลักฐานที่สำคัญที่ยังคงอยู่คือ ซุ้มประตูทางเข้าบ้าน จากคำบอกเล่าของพระครูโสภณปัญญาวัตน์ เจ้าอาวาสวัดช่องลม ว่า “บ้านคนจีนบริเวณนี้น่าจะเป็นบ้านที่เก็บภาษีอากรบ่อนเบี้ย (อาจจะเป็นเรือ ไม้ หรือหวย) มีฐานะดีระดับเศรษฐีและมีข้าทาสบริวารมากมาย ภายในบริเวณบ้านมีสิ่งปลูกสร้างจำนวนมาก ซุ้มประตูจีน มีลักษณะตัวซุ้มประตูก่ออิฐถือปูน ประตูทางเข้าและเครื่องบนทำจากไม้ หลังคามุงกระเบื้องดินเผาสีแดง สันหลังคาประดับลวดลายกระเบื้องเคลือบ ในการศึกษานี้แบ่งศึกษาเป็นส่วนต่างๆ ดังนี้ ส่วนหลังคา หลังคาแบบซานเหมินติ่ง หมายถึง หลังคาสำหรับซานเหมิน ซานเหมิน คือชื่อเรียกอาคารหรือซุ้มด้านหน้าของบริเวณหนึ่ง โดยปกติอาคารซานเหมินจะทำหลังคาลดหนึ่งชั้นหรือซ้อนชั้น สันหลังคามีลักษณะแอ่นตรงกลาง ปลายสันหลังคาทั้ง ๒ ด้านจะเชิดหัวขึ้น ส่วนปลายสุดทำเป็นรูปหางนกนางแอ่น บนหางนกนางแอ่นเป็นมังกรพ่นน้ำลายเครือเถาหรือใบไม้ม้วนสะบัดปลายทั้งสองด้าน ส่วนกลางของสันหลังคาประดับปูนปั้นรูปกิเลน และหงส์ชูดอกโบตั๋นและดอกเบญจมาศตกแต่งด้วยกระเบื้องเคลือบสีต่างๆ หลังคามุงด้วยกระเบื้องรางสีแดงที่มีลักษณะเป็นแผ่นแบนโค้งหงาย ตอนบน คือ ส่วนตั้งแต่เหนือขอบประตูจรดใต้หลังคา ส่วนนี้ประกอบด้วย ป้ายชื่อบ้าน และภาพเล่าเรื่อง ฮก ลก ซิ่วป้ายชื่อบ้านเป็นตัวอักษรจีน ๒ ตัว 合芳 สีเหลืองบนพื้นสีแดง อ่านว่า “ฮวง ฮะ” (แต้จิ๋ว, อ่านจากหลังมาหน้า) เป็นชื่อเจ้าของบ้าน ตอนกลาง คือ ส่วนที่อยู่ระหว่างฐานถึงตอนบน เหนือกรอบประตูมีตัวอักษรจีนอยู่ในกรอบสี่เหลี่ยมเขียนด้วยสีเขียวคู่กัน กรอบทางขวาอ่านว่า “ปู่” แปลว่า ร่ำรวย กรอบทางซ้ายอ่านว่า “กุ้ยหรือกุ่ย”แปลว่า ยศศักดิ์ ซึ่งเป็นคำที่มีความหมายมงคล และลวดลายต่างๆ ในกรอบกระจกเป็นภาพบุคคลและนก ตอนล่าง ส่วนที่เป็นฐานของอาคาร ระบบโครงสร้างรับน้ำหนัก ระบบโครงสร้างรับน้ำหนักของซุ้มประตูของศาลเจ้าหรือบ้านมีระบบที่เหมือนกันทุกสกุลช่าง ประกอบจากคานหน้าตัดสี่เหลี่ยม ด้วยขนาดที่เล็กของซุ้มประตูนี้ทำให้มีคานแค่คานเดียว และใช้โครงสร้างทางตั้งมารับที่เรียกว่า เสาดั้ง รองรับแปกลม และมีไม้กลอนวางขวางแป เสาดั้งจะตั้งอยู่บนเสาอีกทีหนึ่ง โดยซุ้มประตูนี้มีด้านละ ๒ เสา มีขื่อพาดระหว่างเสาทั้งสองต้น การถ่ายน้ำหนักของหลังคาจะถ่ายลงบนแปกลมไปสู่เสาดั้งและเสา เสาทุกต้นทำหน้าที่รับแปโดยตรง (http://www.sookjaipic.com/images_upload/60253496840596_319519532_8883999908284760_183.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/80181764976845_318829099_2311512005703704_334.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/31186068927248_318768874_877980736747831_2176.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/71358668224679_319193788_538293241647611_7126.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/18863142364554_320155666_1300069337444527_609.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/72441128599974_319555636_692544982373695_6627.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/12533956476383_319834908_5722868624426869_580.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/55190172129207_319902396_2007467932772107_338.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/99757153375281_320214579_536701484812132_3601.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/13631668190161_318635575_5676040265812094_799.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/15473929130368_318723777_3124836921148648_225.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/37282148417499_318731628_1165509460752097_383.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/16497726365923_318879444_909424183555452_4226.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/82249043757716_319390066_1404261166648289_527.jpg) |