|
หัวข้อ: "ถ้อยคำแห่งความเมตตา บทภาวนาเพื่อให้ชีวิตได้เติบโต" (ท่านชุติปัญโญ) เริ่มหัวข้อโดย: หมีงงในพงหญ้า ที่ 15 มิถุนายน 2553 02:34:10 [ โดย อ.ฐิตา บอร์ดเก่า ]
(http://goldfish.wimutti.net/slife/dew.jpg) "ถ้อยคำแห่งความเมตตา บทภาวนาเพื่อให้ชีวิตได้เติบโต" ... (ท่านชุติปัญโญ) ในการใช้ชีวิตร่วมกันของคนเรา หากมีการช่วยกันสานต่อมิตรภาพให้เกิดขึ้นในแต่ละคนได้อย่างเหมาะสม ชีวิตที่โยงใยเป็นสายสัมพันธ์ที่มีต่อกัน ย่อมจะเกิดเป็นความงามมิมีเสื่อมคลาย และทำให้โลกนี้น่าอยู่มากขึ้นกว่าเดิม แต่เมื่อใดที่เราสร้างความชิงชังให้เกิดขึ้น แม้จะอยู่ใกล้กันเพียงใด ทว่าหัวใจแห่งความเป็นมิตรได้ถูกหมางเมินไป ความห่วงใยที่จะได้รับการต่อยอดให้เกิดเป็นความเอื้ออาทรต่อกัน ก็มักจะกลายเป็นความแห้งแล้งแห่งมิตรภาพอย่างน่าเสียดาย โดยเฉพาะการแสดงออกที่ต้องใช้ภาษาที่สื่อถึงกัน ซึ่งเป็นการแสดงเจตจำนงผ่านความรู้สึกที่แต่ละคนที่อยู่ หากคำพูดที่พรั่งพรูออกมาเป็นแค่เพียงลมปาก ที่ไร้ซึ่งความรักที่มาจากใจ ถ้อยคำที่ควรเป็นไปเพื่อทำให้เรารู้สึกชื่นใจก็จะกลายเป็นน้ำกรดที่หลั่งลดเพื่อรดความดีงาม ให้กลายเป็นความเหือดแห้งและตายไป "คำพูด" ที่เราพูดออกไป จึงเป็นได้ทั้งเหลือกแหลมที่พุ่งออกไปเพื่อทำร้ายผู้คนให้เจ็บปวด แต่เมื่อใดคำพูดมีการเพิ่มเติมด้วยจิตที่มีความเอื้ออาทรห่อหุ้ม ถ้อยคำคำเดิมย่อมกลายเป็นดอกไม้งาม ที่ได้รับรู้คราใด ก็ทำให้ใจรู้สึกดีทุกครั้งเช่นกัน มีหญิงสาวคนหนึ่งกำลังนั่งพูดคุยกับเพื่อนอย่างสนุกสนาน ดูประหนึ่งว่าเธอช่างมีความสุขเหลือเกิน แต่สักพักก็มีเพื่อนเดินเข้ากระซิบที่ข้างหู จากเดิมที่เป็นเสียงหัวเราะชอบใจ ก็กลับกลายเป็นเสียงร้องไห้ และพรั่งพรูออกมาด้วยน้ำตาแห่งความเสียใจในทันที ในขณะที่เธอกำลังร้องไห้ฟูมฟาย เพราะฟ้งถ้อยคำที่ไม่น่าปรารถนาอยู่นั้น ก็มีเพื่อนอีกคนเข้าไปกระซิบที่ข้างหูว่า "สิ่งที่เธอได้รับฟังมานั้น เป็นถ้อยคำที่เข้าใจผิด" หญิงสาวผู้ดูประหนึ่งถูกความทุกข์ท่วมท้นใจ กลับลุกขึ้นมาแล้วหัวเราะด้วยเสียงที่ดังกว่าเดิม และกลับมามีอารมณ์ที่แจ่มใสดั่งเดิม เหมือนกับว่าไม่เคยเกิดอะไรขึ้นมาก่อนในชีวิตเธอ คำพูดแม้จะไม่ใช่อาวุธที่กรีดลงไปที่กายเนื้อ แล้วทำให้เราเจ็บปวด แต่กลับเป็นสิ่งที่กรีดลงไปได้ลึกและเจ็บได้ถึงใจ ซึ่งชื่อว่า เป็นความปวดร้าวเสียยิ่งกว่าการถูกแทงด้วยอาวุธร้ายทางกายภายนอกหลายเท่า (http://blog.spn.com.cn/attachments/2007/07/23510_200707241554111.jpg) พระพุทธองค์จึงทรงตรัสสอนสาวกทั้งหลาย ให้รู้จักระวังทุกถ้อยคำที่ต้องการแถลงไข เพราะตราบที่เรายังไม่พูดอะไรออกไป เราก็ยังชื่อว่า เป็นนายคำพูดของตนเอง แต่เมื่อใดที่คำพูดล่องลอยออกไป ทั้งที่ตั้งใจและพลั้งเพลอ คำพูดนั้นก็จะกลับมาเป็นนายของเราในทันที ที่สำคัญ หากพูดไม่ถูกกาลเวลาที่เหมาะสม ทุกอย่างที่ถูกถ่ายทอดให้ผู้คนได้รับรู้ ก็จะนำความไร้ค่ามาสู่ตัวเราและทุก ๆ เรื่องที่เราเข้าไปเกี่ยวข้องกับมัน ครั้งหนึ่งมีผู้ไปทูลถามพระพุทธองค์ในการใช้คำพูดว่า คำพูดและวิธีพูดที่ดีนั้นควรเป็นเช่นใด พระองค์จึงตรัสถึงสาระหลักของการเกี่ยวข้องกับคำพูดว่า "สิ่งใดเป็นความจริง แต่ไม่มีประโยชน์ พระองค์จะไม่ตรัสคำนั้นออกไป ถึงแม้นว่าสิ่งที่เป็นความจริง และมีประโยชน์เพียงใด พระองค์ก็จะเลือกกาลเวลา ที่จะตรัสคำเหล่านั้น" ด้วยเหตุนี้ เมื่อเราต้องเกี่ยวข้องกับผู้คนอยู่เนือง ๆ คำพูดจึงเป็นกระบอกเสียงที่สะท้อนให้ได้ยินสิ่งที่เราคิด เพื่อให้คนอื่นได้รับรู้ในความเป็นเราอยู่ในที แต่คำพูดที่ถูกส่งต่อออกไป หากไร้ความละเอียดละไมที่เกิดขึ้นทางใจ ไร้สติในการประคับประคองในถ้อยคำที่นำเสนอ สิ่งที่ผู้ฟังรับรู้ ก็มักจะสัมผัสได้ถึงความไม่จริงใจ หรือความหยาบคายที่ซ่อนอยู่ในถ้อยคำนั้น ที่สำคัญ การเกี่ยวข้องกับคำพูด จะสัมผัสได้ถึงความเอื้ออาทรได้ หากถ้อยคำนั้นมาจากความจริงใจ และมีความเมตตาคอยห่วงหาต่อสิ่งที่จะสื่อสารให้ผู้คนได้เข้าใจ ซึ่งจะทำให้ทุกวิถีที่มีถ้อยคำเป็นคู่มือสานสัมพันธ์ ได้ก่อเกิดเป็นความสมดุลต่อกันในทุกกรณี ไม่ว่าจะเป็นการใช้คำพูดต่อตัวเอง ก็ควรเป็นคำพูดที่เป็นไปเพื่อเป็นการให้กำลังใจ และให้สติต่อการเตือนเป็นหลัก ไม่ควรเป็นคำพูดที่เหยียบย้ำซ้ำเติม เมื่อเราประสบกับความทุกข์หรือปัญหาที่เข้ามารุมเร้า ไม่ใช่เป็นคำพูดที่ดูหมิ่นเหยียดหยาม จนทำให้เรารู้สึกผิดตามสิ่งที่เราทำลงไป กระทั่งหมดกำลังใจที่จะลุกขึ้นสู้กับปัญหา จนต้องยอมรับความพ่ายแพ้อย่างผู้ยอมจำนน ครั้นเวลาจะพูดกับผู้อื่น เราก็ควรเพิ่มความเมตตาลงไปในถ้อยคำวจีนั้นด้วย เพราะถ้อยคำที่มาจากจิตที่มีเมตตาอารีย่อมเป็นดั่งน้ำฝนที่ชโลมลงมายังพื้นดิน เพื่อให้พืชนานาพันธุ์ได้เติบโต เพราะถ้อยคำที่เราใช้สื่อสารกับผู้อื่นที่มีความเมตตาซ่อนอยู่ในวลีดังกล่าว ย่อมเป็นถ้อยคำแห่งความหวังดี ที่ช่วยทำให้สิ่งดีที่เขามีอยู่ได้รับการยืนยันว่า มันคือความจริงที่เขาควรรักษาให้มีในตนต่อไป อีกอย่างหนึ่ง แม้หากชีวิตของเขาติดลบ แต่เมื่อได้รับฟังถ้อยคำที่เป็นไปฉันท์มิตร มีรายละเอียดของการให้สติเป็นคู่มือในการเปลี่ยนแปลงตนเอง ย่อมทำให้เขามีความกล้าที่จะลุกขึ้นต่อสู้กับปัญหา และพร้อมที่จะเผชิญหน้ากับทุกเรื่องราวด้วยกำลังใจที่มากกว่าเดิม คำพูดหรือถ้อยคำแห่งความหวังดี ที่มีความเมตตาอารีซ่อนอยู่ในทุกถ้อยคำที่เรากล่าวออกไป จึงเป็นสิ่งที่ช่วยเปลี่ยนแปลงหลาย ๆ สิ่งที่เลวร้ายให้กลายเป็นดีได้ และจากเรื่องดี ๆ ที่ทรงคุณค่า ให้ถูกยกระดับให้สูงค่ายิ่งขึ้นต่อไปอย่างไม่มีประมาณ ตรงกันข้าม หากเราใช้คำพูดที่ถูกเพิ่มเติมด้วยอารมณ์ที่เกรี้ยวกราด ไร้ซึ่งภาวะของความเป็นมิตร ทุกสิ่งที่ถูกส่งต่อออกไห้ผู้คนได้รู้จักผ่านถ้อยคำของเขา ย่อมลากจูงตัวเราไปสู่ความหายนะอย่างหาที่สุดมิได้เช่นกัน คำพูดทุกถ้อยคำจึงเป็นรายละเอียดที่เราต้องใส่ใจทุกครั้ง ก่อนที่จะนำเสนอสิ่งที่ซ่อนอยู่ในใจให้ปรากฎ เพราะนั่นอาจเป็นคำที่มาเปลี่ยนชีวิตของเรา และคนที่เราเกี่ยวข้องตลอดไปก็เป็นได้ แต่หากเราเติมความเมตตาลงไปในทุกถ้อยคำที่ต้องการแถลงไข นั่นชื่อว่าเรากำลังสร้างวิธีภาวนาให้กับชีวิตให้มีความเจริญงดงามทั้งต่อตัวเรา และต่อทุกสรรพสิ่งที่มีเราเข้าไปเกี่ยวข้อง เป็นเหมือนกับบทภาวนาที่ทำให้ชีวิตของเราได้เติบโตอย่างมีทิศทาง และมีความหวังที่จะนำตัวเองและผู้อื่นไปสู่สิ่งที่ดีงามตลอดไป (http://www.212cafe.com/freewebboard/user_board/thaiyuth/picture/00093_22.jpg) :) http://www.212cafe.com/freewebboard/view.php?user=thaiyuth&id=93&page=4&page_limit=50 (http://www.212cafe.com/freewebboard/view.php?user=thaiyuth&id=93&page=4&page_limit=50) เราจะเห็นว่า "การใช้ถ้อยคำ" สามารถนำมาซึ่งมิตรหรือศัตรูได้เสมอ ขึ้นอยู่กับว่า ก่อนเอ่ยคำใดนั้น เราได้ตระหนักคิดบ้างหรือไม่ว่า หากกล่าววาจาออกไป จะเกิดประโยชน์หรือโทษมากกว่ากัน แม้กระทั่งพระพุทธองค์ยังได้กล่าวในเวลาที่เหมาะสม ผมเคยพบ "คนตรง" ที่มักจะพูดอะไรไม่รู้จักคิดก่อน ไม่ได้คำนวณถึงผลที่เกิดจากคำพูดของตน บางครั้งคนฟังเจ็บปวด บางครั้งสถานการณ์นั้นไม่ควรใช้ จากหวังดีกลายเป็นเบียดเบียนความรู้สึกของคนที่เรารักด้วยคำพูด เตือนตัวเองก่อนคิดจะพูดอะไรออกมา คำหนึ่งยังผลทั้งชีวิตของเขาก็เป็นได้ เช่นกัน ... สังคมชุมชนเสมือนแห่งนี้ ไม่ต่างอะไรจากสังคมโดยปกติ หลายครั้ง เราเห็นการพูดต่อว่า ต่อขานอย่างไร้ความรู้สึกที่มีต่อผู้รับ หลายครั้ง เราก็มองว่า ทำไมให้กำลังใจกันนักหนา ... (คำตอบน่าจะอยู่ข้อเขียนธรรมนี้ครับ) หลายครั้ง โมโหโกรธา หาว่า ทำไมเราไม่คุยในประเด็นกันจริง ๆ จัง ๆ (ทั้ง ๆ ที่บางทีอาจจะต้องมีทั้งน้ำเย็นมาลูบก่อน ตรงไปตรงมา บางทีก็ยังไม่พร้อมรับ) หลายครั้ง เราพูดด้วยตัวตนโดยไม่สนหัวใจคนอื่น "คิดก่อนพิมพ์ดีไหมครับ ... " มันเป็นเช่นนั้นเอง บุญรักษา ครับ ;) Credit by : http://gotoknow.org/blog/scented-book/272895 (http://gotoknow.org/blog/scented-book/272895) อนุโมทนาค่ะ |