|
หัวข้อ: พิพิธภัณฑ์จันเสน แหล่งรวบรวมโบราณวัตถุสมัยทวารวดี ของเมืองโบราณจันเสน เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 24 มิถุนายน 2555 14:38:33 .
(http://www.sookjaipic.com/images_upload/70826727317439_2.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/90584960083166_1.JPG) อาคารพิพิธภัณฑ์จันเสน สร้างโดยดำริของพระครูนิสัยจริยคุณ (หลวงพ่อโอด) หลังจากทำพิธีวางศิลาฤกษ์อาคารได้เพียง ๑๕ วัน ก็ท่านก็ถึงแก่มรณภาพ พระครูนิวิฐธรรมขันธ์ (หลวงพ่อเจริญ) เจ้าอาวาสรูปต่อมาและศิษย์ยานุศิษย์ของหลวงพ่อโอด ได้ร่วมบริจาคก่อสร้างจนแล้วเสร็จ โดยไม่ได้ใช้งบประมาณของทางราชการแต่อย่างใด พิพิธภัณฑ์จันเสน ตลาดจันเสน หมู่ ๑ ตำบลจันเสน อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นจันเสน หรือพระมหาธาตุเจดีย์จันเสน ตั้งอยู่ในบริเวณวัดจันเสน บ้านตลาดจันเสน หมู่ ๑ ตำบลจันเสน อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ อยู่ห่างจากอำเภอตาคลีระยะทางประมาณ ๓๕ กิโลเมตร อยู่ห่างจากตัวจังหวัดนครสวรรค์ประมาณ ๑๐๕ กิโลเมตร พื้นที่ด้านทิศใต้ติดต่อกับเขตอำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี พิพิธภัณฑ์จันเสน เป็นพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น ที่จัดแสดงวัตถุโบราณที่ค้นพบในพื้นที่จันเสน สืบเนื่องปี ๒๕๐๙ ดร.นิจ หีญธีรนันท์ นักวิชาการผังเมือง ได้ศึกษาภาพถ่ายทางอากาศ พบว่าชุมชนจันเสน มีบริเวณที่เป็นเมืองโบราณ และได้นำหลักฐานพร้อมภาพถ่ายเสนอพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กรมศิลปากร เพื่อทำการสำรวจเมืองโบราณจันเสน รวบรวมโบราณวัตถุ และจัดทำแผนที่ ต่อมาปี พ.ศ.๒๕๑๑ และ ๒๕๑๒ พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กรมศิลปากร คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ร่วมกับพิพิธภัณฑ์สถาน มหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย ได้จัดคณะศึกษาสำรวจเมืองจันเสนโดยใช้เทคนิคการศึกษาระดับชั้นดิน จากผลการศึกษาและหลักฐานสรุปได้ว่า ชุมชนจันเสนเคยเป็นเมืองโบราณวัฒนธรรมทวารวดี ตั้งอยู่ทางทิศใต้สุดของเมืองนครสวรรค์ บริเวณเมืองโบราณชาวบ้านเรียกว่า "โคกจันเสน" และชุมชนจันเสนมีการพัฒนาชุมชนโบราณอย่างเป็นระบบ ตามหลักฐานที่พบ เช่น โบราณวัตถุทำด้วยดินเผา โบราณวัตถุทำด้วยหิน โบราณวัตถุทำด้วยโลหะ และโบราณวัตถุทำด้วยสำริด แสดงถึงยุคสมัย และความเป็นมาของเมืองโบราณจันเสนว่าเป็นชุมชนเมืองโบราณ ที่มีการพัฒนาจากยุคโลหะตอนปลาย (พ.ศ.๓๔๔ - ๕๓๔) ต่อเนื่องถึงช่วงระยะเวลาความรุ่งเรืองที่สุด คือ "ยุคทวาราวดี" (พ.ศ.๑๑๔๓ - ๑๓๔๓) และสันนิษฐานว่าระยะสิ้นสุดของเมืองโบราณจันเสนอยู่ในสมัยทวาราวดีตอนปลาย (พ.ศ.๑๓๔๓ - ๑๕๙๓) สาเหตุการร้างของเมืองโบราณจันเสน ผลจากการตั้งเมืองหลวงของ "ขอม" ที่เมืองลพบุรี (พ.ศ.๑๖๔๓ - ๒๓๔๓) พิพิธภัณฑ์จันเสน สร้างขึ้นตามแนวคิดของพระครูนิสัยจริยคุณ (หลวงพ่อโอด) ที่มีความต้องการจะรวบรวมโบราณวัตถุและหลักฐานต่างๆ ที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของเมืองโบราณจันเสน เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ของคนในชุมชน และบุคคลภายนอก พิพิธภัณฑ์จันเสนได้สร้างขึ้นในสมัยพระครูนิวิฏธรรมขันธ์ (หลวงพ่อเจริญ) เจ้าอาวาสวัดจันเสนองค์ปัจจุบัน การก่อสร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ.๒๕๓๙ ออกแบบโดยอาจารย์วนิดา พึ่งสุนทร ผู้ออกแบบได้ใช้ลักษณะของสถูปในสมัยทวารวดีเป็นพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบ องค์พระมหาธาตุเจดีย์ด้านล่างเป็นอาคารพิพิธภัณฑ์ประดิษฐานรูปหล่อพระครูนิสัยจริยคุณ (หลวงพ่อโอด) แสดงวัตถุโบราณกว่า ๓,๐๐๐ ชิ้น แสดงประวัติศาสตร์การพัฒนาถิ่นฐานของเมืองจันเสน วัฒนธรรม และวิถีชีวิตของคนในชุมชน ด้านบนองค์พระมหาธาตุเจดีย์ประดิษฐานหลวงพ่อนาค พระพุทธรูปหินทรายปางนาคปรก บริเวณโดยรอบมีศูนย์การเรียนรู้ชุมชน ห้องสมุดประชาชนสยามบรมราชกุมารี ลุ่มสตรีทอผ้ากี่กระตุกจันเสน กลุ่มขนมของฝากจันเสน ศูนย์จำหน่ายผลิตภัณฑ์ ศูนย์นวดแผนไทย ลานธรรม และกิจกรรมยุวมัคคุเทศก์ (http://www.sookjaipic.com/images_upload/76011994191341_16.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/37241166954239_3.JPG) การออกแบบพื้นที่จัดแสดงโบราณวัตถุ ที่มีมากมายกว่า ๓,๐๐๐ ชิ้น ดูเรียบร้อยสะอาดตา โบราณวัตถุส่วนใหญ่เป็นเครื่องประดับ เครื่องมือเครื่องใช้ และภาชนะดินเผารูปทรงต่างๆ ที่พบโดยทั่วไปในแหล่งโบราณคดี สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ในจังหวัดลพบุรีและนครสวรรค์ (พบมากบริเวณแหล่งโบราณคดีบ้านใหม่ชัยมงคล) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/50016457463304_10.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/95220493856403_4.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/63484657886955_6.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/93773928532997_7.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/70906932238075_8.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/62692890026503_9.JPG) โบราณวัตถุที่พบในหลุมฝังศพ ในหลุมฝังศพมนุษย์สมัยก่อนประวัติศาสตร์ มักมีการอุทิศข้าวของเครื่องใช้ให้แก่ผู้ตาย เช่น ภาชนะดินเผา เครื่องประดับ อาวุธ และเครื่องมือในการทำการเกษตร โบราณวัตถุชนิดต่างๆ ที่พบในหลุมฝังศพแสดงถึงนัยความเชื่อเรื่องชีวิตหลังความตาย สิ่งของที่พบมีดังนี้ วัวดินเผาส่วนกลางสันหลังทำเป็นช่องกลวงอาจใช้เป็นแจกัน และน่าจะหมายถึงมีการใช้วัวเป็นสัตว์เลี้ยงมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ แวดินเผามีลักษณะกลมแบนใช้สำหรับปั่นด้าย หินตุดินเผาขนาดต่างๆ ใช้สำหรับรองผิวด้านในเวลาตีหม้อ แกนดินเผาปลายกลมป้านอาจใช้เป็นแกนพันด้าย ตุ้มหูดินเผาเป็นเครื่องประดับ ขวานหินขัดทำจากหินปูนขนาดต่างๆ แผ่นหินทรายมีร่องเป็นแนวยาวอาจใช้เพื่อการขัดฝน กำไลหินเนื้อละเอียดเป็นหินมีค่าคล้ายหินหยก บางชิ้นมีการเจาะรูเพื่อซ่อมแซมส่วนที่หักและบางชิ้นมีการเจาะรูเลื่อยบางส่วนออกแล้วติดกลับเข้าไปใหม่โดยไม่ทราบวัตถุประสงค์ในการทำเช่นนี้ (http://www.sookjaipic.com/images_upload/51238788250419_11.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/79117537538210_11..JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/86359923705458_5.png) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/41376728357540_4.png) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/48617869077457_6.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/93028473067614_7.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/37969259379638_9.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/77998357473148_10.jpg) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/34610471750299_11.jpg) พระครูนิสัยจริยคุณ (หลวงพ่อโอด) Phra Khru Nisai Jariyakhun (Luang Phor Oad) พระครูนิสัยจริยคุณ ฉายา ปัญญาธโร นามเดิมชื่อ วิสุทธิ์ นามสกุล แป้นโต ชาวบ้านนิยมเรียกท่านว่า หลวงพ่อโอด เกิดเมื่อวันที่ ๒๘ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๖๐ ที่บ้านหัวเขา ตำบลตาคลี อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ อุปสมบทเมื่อวันที่ ๒๑ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๘๑ ณ อุโบสถวัดเขา อำเภอตาคลี โดยมีพระธรรมไตรโลกาจารย์ (ยอด) วัดเขาแก้ว อำเภอพยุหะคีรี เป็นพระอุปัชฌาย์ และสอบได้นักธรรมเอกเมื่อ พ.ศ.๒๔๘๔ ได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดจันเสนเมื่อ พ.ศ.๒๔๙๓ และเป็นเจ้าคณะอำเภอตาคลีใน พ.ศ.๒๕๑๖ ได้รับสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นพิเศษเมื่อ พ.ศ.๒๕๒๗ ท่านได้สร้างความนับถือศรัทธาแก่พุทธศาสนิกชนทั่วไป ทำให้วัดจันเสนเจริญก้าวหน้าเป็นศูนย์รวมจิตใจของชุมชน และดำริที่จะสร้างมณฑปเจดีย์แห่งนี้ไว้เพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุให้เป็นที่ชุมนุมสงฆ์ และเป็นพิพิธภัณฑ์ของชาวจันเสนต่อไป พระครูนิสัยจริยคุณ มรณภาพด้วยอาการอันสงบ เมื่อวันที่ ๑๗ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๓๒ รวมอายุได้ ๗๒ ปี ๕๐ พรรษา (http://www.sookjaipic.com/images_upload/28503999486565_12.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/61426200883256_13.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/24130179815822_14.JPG) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/78867091114322_15.JPG) ภาพจิตรกรรมศิลปะร่วมสมัยทวารวดี อันวิจิตรงดงาม โดยรอบภายในพิพิธภัณฑ์จันเสน (http://www.sookjaipic.com/images_upload/19013391973243_1.png) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/14523645324839_2.png) (http://www.sookjaipic.com/images_upload/13888769555422_12.png) ควายดินเผา ส่วนกลางสันหลังทำเป็นช่องกลม เป็นสิ่งของที่อุทิศในหลุมศพชุมชนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ บ้านใหม่ชัยมงคล ใกล้เมืองโบราณจันเสน |