พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๑๔ ลิตตชาดก : ลูกสกาอาบยาพิษ

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๑๔ ลิตตชาดก
ลูกสกาอาบยาพิษ

พระโพธิสัตว์เป็นนักเล่นสกาในเมืองพาราณสี
เช้าวันหนึ่ง ท่านได้เล่นสกากับชายคนหนึ่ง เขามีนิสัยไม่ดีนัก เพราะชอบขี้โกงคนอื่น เวลาแพ้เขาจะทำลายสนามเล่นสกา บางทีก็เอาลูกสกาอมใส่เข้าไปในปากแล้วบอกคนอื่นว่าลูกสกาหาย พาลให้คนอื่นๆ เลิกเล่นกันเป็นประจำ แต่ถ้าเขาชนะจะมีอาการร่าเริงผิดปกติ พระโพธิสัตว์อยากจะแก้นิสัย เอาลูกสกามาเคลือบยาพิษตากแดด ๒ วัน แล้วนำไปเล่นในสนามกับชายขี้โกง
เป็นอย่างที่คิดคือพอเขาแพ้เขาก็อมลูกสกาอาบยาพิษเข้าไปโดยไม่รู้
พระโพธิสัตว์เห็นเช่นนั้นจึงบอกว่า “เฮ้ย! เจ้านักเลงสกาชั่ว เจ้ามันโง่เสียจริงๆ กลืนลูกสกาอาบยาพิษ อีกสักครู่เดียวฤทธิ์ของยาพิษจะฆ่าเจ้า”
ขณะนั้นเขาได้ล้มทั้งยืน พระโพธิสัตว์จึงปรุงยาแก้พิษให้เขารอดจากความตาย แล้วบอกเขาไม่ให้ทำแบบนี้อีก

นิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“ให้ทุกข์แก่ท่าน ทุกข์นั้นถึงตัว”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
โย ทณฺเฑน อทณฺเฑสุ อปฺปทุฏฺเฐสุ ทุสฺสติ
ทสนฺนมญฺญตรํ ฐานํ ขิปฺปเมว นิคจฺฉติ
ผู้ทำร้ายลงทัณฑ์แก่ท่านผู้ไม่เบียดเบียนไม่ทำร้ายใคร
ย่อมได้รับผลสนองสิบอย่าง อย่างใดอย่างหนึ่งทันตาเห็น (๒๕/๑๓๗)

ที่มา : นิทานชาดกจากพระไตรปิฎก : พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ ฉบับสมบูรณ์ จัดพิมพ์เผยแพร่ธรรมโดย ธรรมสภา สถาบันบันลือธรรม