เทวสภา

เทวสภา

เทวสภา ชื่อ เทวสภา คือสภาเป็นที่ประชุมของเทวดา ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ กว้างยาวด้านละ ๓๐๐ โยชน์ สูง ๕๐๐ โยชน์ (สุธรรมเทวสภา หรือสุธัมมาสภา ก็เรียก), เทพชั้นจาตุมหาราชิกาอยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของท้าวสักกะ (พระอินทร์) ท้าวมหาราช ๔ มีหน้าที่มาร่วมประชุมในสุธัมมาสภาด้วย เช่น ท้าวจาตุมหาราชเที่ยวตรวจดูโลกเป็นประจำ โดยในวัน ๘ ค่ำ พวกเทพอำมาตย์บริวารไปเที่ยวดูก่อน แล้วในวัน ๑๔ ค่ำ พวกโอรสของท้าวจาตุมหาราชก็ไปตรวจดู ครั้นถึงวันอุโบสถ ๑๕ ค่ำ ท้าวจาตุมหาราชก็ไปตรวจดูโลกด้วยตนเองว่า ในหมู่มนุษย์นี้ ผู้ที่เอาใจใส่ดูแลมารดาบิดา เกื้อกูลแก่สมณพราหมณ์ เคารพเห็นสำคัญต่อผู้หลักผู้ใหญ่ในสกุลองค์กร อยู่ถืออุโบสถ ตื่นตัว (ทำปฏิชาครอุโบสถ) ทำบุญบำเพ็ญกรรมดี ยังมีมากอยู่หรือไม่ แล้วไปรายงานแก่เหล่าเทพชั้นดาวดึงส์ ซึ่งมาประชุมกันในสุธัมมาสภานี้เป็นประจำ (องฺ.ติก.๒๐/๔๗๖/๑๘๐), (อรรถกถาบางแห่งบอกว่า สุธัมมาสภามีในเทวโลกทุกชั้น และในพรหมโลกก็มีด้วย, อป.อ.๑/๒๙๔

ในความเชื่อทางศาสนาฮินดูหมายถึง สภาของเทพเจ้า หรือสถานที่ประชุมของเหล่าเทพ เทวสภาเป็นที่ที่เหล่าเทพเจ้าและเทวดามาประชุมกันเพื่อปรึกษาหารือหรือตัดสินใจในเรื่องต่างๆ

เทวสภาในศาสนาฮินดู มักเกี่ยวข้องกับพระอินทร์ (Indra) ซึ่งเป็นประมุขของเหล่าเทพ และเป็นประธานเทวสภา เทวสภาเป็นสถานที่ที่เทพเจ้ามาประชุมกันเพื่อปกครองสวรรค์และโลกมนุษย์

เทวสภาในพุทธศาสนา:โดยเฉพาะในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ มีเทวสภาชื่อว่า สุธัมมาสภา หรือ สุธรรมสภา ในสุธัมมาสภา เทวดาจะมาประชุมกันเพื่อรับฟังการรายงานจากท้าวจตุโลกบาล (ท้าวมหาราชทั้งสี่) เกี่ยวกับการกระทำของมนุษย์

ข้อความบางตอนในมหาโควินทสูตร ทีฆนิกาย มหาวรรค พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๐ เทวสภา กล่าวว่า

[๒๙๔] ปัญจสิขะ คันธรรพบุตรกราบทูลว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เมื่อหลายวันมาแล้ว ในคืนเพ็ญวันอุโบสถ ๑๕ ค่ำ อันเป็นวันปวารณา พวกเทพชั้นดาวดึงส์ทั้งสิ้นนั่งประชุมกันในสุธัมมาเทวสภา มีเทพบริษัทมากมายนั่งอยู่โดยรอบ

ท้าวจาตุมหาราชประทับอยู่ในทิศทั้ง ๔ คือ

๑. ทิศตะวันออกมีท้าวธตรฐมหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศตะวันตก มีพวกเทพอยู่เบื้องหน้า

๒. ทิศใต้มีท้าววิรุฬหกมหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศเหนือ มีพวกเทพอยู่เบื้องหน้า

๓. ทิศตะวันตกมีท้าววิรูปักษ์มหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศตะวันออก มีพวกเทพอยู่เบื้องหน้า

๔. ทิศเหนือมีท้าวเวสวัณมหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศใต้ มีพวกเทพอยู่เบื้องหน้า

เมื่อครั้งที่พวกเทพชั้นดาวดึงส์ทั้งสิ้นนั่งประชุมกันในสุธัมมาเทวสภา มีพวกเทพบริษัทมากมายนั่งอยู่โดยรอบ มีท้าวจาตุมหาราชประทับอยู่ในทิศทั้ง ๔ นี้เป็นธรรมเนียมในการนั่งของท้าวจาตุมหาราช ข้างหลังถัดออกมาเป็นที่นั่งของข้าพระองค์ทั้งหลาย

เทพเหล่านั้นประพฤติพรหมจรรย์ในพระผู้มีพระภาคแล้ว เดี๋ยวนี้เกิดในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ รุ่งเรืองเกินเทพเหล่าอื่นด้วยวรรณะและยศ นัยว่า ด้วยเหตุนั้น พวกเทพชั้นดาวดึงส์จึงมีใจยินดี เบิกบานใจ เกิดปีติและโสมนัสว่า ‘ท่านทั้งหลาย หมู่เทพเจริญเต็มที่ หมู่อสูรเสื่อมถอยลง’