หลวงปู่คำดี ปัญโญภาโส วัดป่าสุทธาวาส จ.สกลนคร ศิษย์หลวงปู่ฝัน อาจาโร

หลวงปู่คำดี ปัญโญภาโส
ศิษย์หลวงปู่ฝัน อาจาโร
วัดป่าสุทธาวาส ต.ธาตุเชิงชุม อ.เมือง จ.สกลนคร

"พระรัชมงคลนายก" หรือ "หลวงปู่คำดี ปัญโญภาโส" วัดป่าสุทธาวาส ต.ธาตุเชิงชุม อ.เมือง จ.สกลนคร อดีตเจ้าคณะจังหวัดสกลนคร (ธรรมยุต) และอดีตเจ้าอาวาสวัดป่าสุทธาวาส เป็นพระสายปฏิบัติธรรมที่ได้ทุ่มเทชีวิตให้กับการประพฤติปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ

มีนามเดิมว่า ดี ใบหะสีห์ เกิดเมื่อวันที่ 26 ก.ค.2471 ที่บ้านหนองหอย หมู่ที่ 4 ต.กุสุมาลย์ อ.กุสุมาลย์ จ.สกลนคร

ในวัยเด็ก เรียนหนังสือที่โรงเรียนวัดบ้านอีกุด ต.กุสุมาลย์ จบชั้นประถมปีที่ 4 ต้องลาออกมาช่วยพ่อแม่ทำนา

กระทั่งอายุ 18 ปี ขอลาบวชเป็นสามเณร ที่วัดโพธาราม ต.กุสุมาลย์ เมื่อวันที่ 21 กันยายน 2488 โดยมีเจ้าอธิการโท วรปัญโญ เป็นพระอุปัชฌาย์

ด้วยความตั้งใจครั้งแรก คิดจะบวชเพียง 7 วันเท่านั้น แต่ปรากฏว่า เมื่อได้ศึกษาพระธรรมอย่างถ่องแท้ เกิดความเลื่อมใสศรัทธา จึงไม่ยอมสึก

พ.ศ.2489 สามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรี

เมื่ออายุครบบวช เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 6 มี.ค.2490 โดยมีพระอธิการโท วรปัญโญ เป็นพระอุปัชฌาย์

ท่านอยู่จำพรรษาที่วัดแห่งเดิม พร้อมศึกษาพระปริยัติธรรมต่อไป

พ.ศ.2491 ย้ายไปอยู่สำนักวัดสะพานคำ ตัวเมืองสกลนคร และได้ทราบว่าที่สำนักวัดป่าธาตุนาเวง ตั้งอยู่ที่บ้านธาตุนาเวง ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็นวัดป่าภูธรพิทักษ์ มีการฉันอาหารมื้อเดียว ฉันรวมในบาตร

จึงเดินทางไปที่สำนักวัดป่าธาตุนาเวง พบเห็นที่อยู่เป็นป่าสะอาดสะอ้านรู้สึกประทับใจ และได้เข้าไปนมัสการหลวงปู่ฝั้น อาจาโร เจ้าอาวาสผู้เป็นหัวหน้าสำนัก เกิดความซาบซึ้งในรสพระธรรมที่ท่านได้อธิบายให้ฟังเข้าใจอย่างง่ายๆ

ท่านตัดสินใจขอฝากตัวเป็นศิษย์ และได้อยู่ศึกษาในปี พ.ศ.2492 และหลวงปู่ฝั้น อาจาโร ได้ทำพิธีญัติกรรมสวดญัตติใหม่ คือ การเปลี่ยนจากพระสายมหานิกายมาเป็นธรรมยุต เสมือนการบวชใหม่ จึงเริ่มนับพรรษาใหม่

ในการนี้ มีพระเทพสิทธาจารย์ (จันทร์ เขมิโย) เป็นพระอุปัชฌาย์ และพระราชสุทธาจารย์ (พรมมา โชติโก) วัดเทพประดิษฐาราม อ.เมือง จ.นครพนม เป็นพระกรรมวาจาจารย์

ก่อนเดินทางกลับมาจำพรรษาที่วัดป่าธาตุนาเวง และศึกษาข้อวัตรปฏิบัติในสำนักแห่งนี้

เมื่อสิ้นปี พ.ศ.2495 ท่านจึงเดินทางออกแสวงหาที่เงียบสงบปฏิบัติธรรมโดยการเดินธุดงค์ไปตามป่าเขาลำเนาไพรปลีกวิเวก

หลวงปู่คำดี เคยเดินธุดงค์และจำพรรษา ดังนี้ พ.ศ.2492-2495 วัดป่าภูธรพิทักษ์ อ.เมือง จ.สกลนคร พ.ศ.2496-2497 ดงยางระโหงและที่วัดเขาแก้ว อ.ท่าใหม่ จ.จันทบุรี พ.ศ.2498-2500 ภูเขาป่ายางนาคและสำนักสงฆ์น้ำริน ต.ขี้เหล็ก อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่

พ.ศ.2502-2504 วัดป่าศรัทธาราม ต.หัวทะเล จ.นครราชสีมา และ พ.ศ.2505 กลับไปที่สำนักสงฆ์น้ำริน ต.ขี้เหล็ก อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่

พ.ศ.2526-2532 วัดอรัญญิกาวาส อ.เมือง จ.นครพนม พ.ศ.2533 สำนักสงฆ์ผาเด่น อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่, พ.ศ.2534-2536 วัดป่าภูธรพิทักษ์ อ.เมืองสกลนคร เป็นต้น

ลำดับงานปกครอง พ.ศ.2538 ได้รับแต่งตั้งให้เป็นเจ้าอาวาสวัดป่าสุทธาวาส ต.ธาตุเชิงชุม อ.เมือง จ.สกลนคร พร้อมกับได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะจังหวัดสกลนคร (ธรรมยุต) และ พ.ศ.2539 ได้รับแต่งตั้งเป็นพระอุปัชฌาย์

พ.ศ.2548 หลวงปู่คำดี อาพาธด้วยโรคความดันโลหิต โรคหัวใจ และโรคเบาหวาน คณะศิษย์ได้ส่งตัวไปรักษาอาการอาพาธที่โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ กรุงเทพฯ เมื่อคณะแพทย์เห็นว่า อาการดีขึ้น จึงให้กลับมาพักรักษาตัวที่ ร.พ.สกลนคร

ต่อมาหลวงปู่คำดี มีอาการทรุดหนัก และมรณภาพ ที่โรงพยาบาลสกลนคร เมื่อวันจันทร์ที่ 29 พ.ค.2549 เวลา 09.09 น. สร้างความเศร้าโศกแก่คณะศิษย์เป็นอย่างยิ่ง สิริอายุ 79 พรรษา 60