หลวงปู่หิน ถาวโร วัดหนองสนม จังหวัดระยอง

หลวงปู่หิน ถาวโร
วัดหนองสนม จังหวัดระยอง

“ถ้ามีวัตถุมงคลของหลวงปู่หินอยู่กับตัวแล้ว ก็ไม่ต้องไปแสวงหาสิ่งใดอีก” เป็นคำกล่าวของศิษยานุศิษย์รุ่นแล้วรุ่นเล่าของ “หลวงปู่หิน ถาวโร” หรือ “พระครูวิจารณ์ธรรมกิตติ” พระเกจิชื่อดังแห่งเมืองระยองและภาคตะวันออก

ถึงแม้ว่าละสังขารจากไปอย่างสงบ มานานกว่า 50 ปีแล้ว แต่ความเลื่อมใสศรัทธายังคงมิรู้เสื่อมคลาย ยังคงยึดถือในหลักคำสอนที่พร่ำสอนญาติโยมว่า “อย่าตั้งตนไว้บนความประมาท”

มีนามเดิมว่า หิน หอมหวาน เกิดเมื่อ วันเสาร์ที่ 3 ธ.ค.2424 ตรงกับขึ้น 12 ค่ำ เดือนอ้าย ที่ ต.ทับมา อ.เมือง จ.ระยอง บิดา-มารดาชื่อ นายปล่อง และนางทบ หอมหวาน มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน 5 คน หลวงปู่หิน เป็นบุตรคนที่ 3

ในช่วงเยาว์วัย อายุ 12-13 ปี อยู่ศึกษาเล่าเรียนหนังสือกับพระภิกษุที่วัดทับ พออ่านเขียนได้เล็กน้อย ก่อนย้ายกลับมาอยู่กับครอบครัว ช่วยเหลือบิดามารดาประกอบอาชีพทำนา

เมื่ออายุ 24 ปี นายหิน เข้าพิธีอุปสมบทที่พัทธสีมาวัดจันทอุดม (วัดเก๋งที่ตั้งโรงพยาบาลระยองในปัจจุบัน) โดยมีพระครูสงฆ์ วัดจันทอุดม เป็นพระอุปัชฌาย์ พระปลัดแอ๋ว วัดป่าประดู่ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอธิการเชิง วัดหนองสนม เป็นพระอนุสาวนาจารย์ เมื่อวันที่ 3 ก.ค.2448 ได้รับฉายาว่า “ถาวโร”

อยู่จำพรรษาเล่าเรียนอักขรสมัยกับอาจารย์ที่วัดหนองสนม เรื่อยมาจนถึง พ.ศ.2456 พรรษาที่ 8 ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดหนองสนมและเป็นพระกรรมวาจาจารย์สวดนาค

พ.ศ.2466 เป็นพระวินัยธร ฐานานุกรมในตำแหน่งของพระครูสมุทรสมานคุณ เจ้าคณะจังหวัดระยอง พ.ศ.2468 เป็นเจ้าคณะตำบลเนินพระ พ.ศ.2470 ท่านขอลาออกจากตำแหน่งเจ้าคณะตำบลเนินพระ

พ.ศ.2481 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร ในราชทินนาม “พระครูวิจารณ์ธรรมกิตติ” พ.ศ.2487 เป็นพระอุปัชฌาย์ พ.ศ.2489 ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าคณะตำบลทับมา

เป็นพระสงฆ์อีกรูปหนึ่งที่มีเถระประวัติอันควรค่าแก่การศึกษาสำหรับเยาวชนรุ่นหลังเป็นอย่างยิ่ง ตลอดชีวิตของการครองสมณเพศของท่านล้วนแต่มั่นคงอยู่ในศีลในธรรม

ท่านเป็นผู้ทรงธุดงค์ ชอบจาริกไปอยู่ตามขุนเขาป่าดงดิบเขตประเทศพม่า โดยไม่เกรงกลัวต่อภัยอันตรายใดๆ จนมีกิตติศัพท์เลื่องลือเป็นที่ยอมรับ

นอกจากนี้ ยังแตกฉานในภาษาบาลี+ขอม จนได้รับการยกย่องจากฝ่ายบ้านเมืองในสมัยนั้น โดยแต่งตั้งให้ท่านเป็นกรรมการศึกษาอำเภอ วางแผนจัดการศึกษาและสร้างโรงเรียนไว้หลายแห่ง ทำให้วัดหนองสนมเต็มไปด้วยชาวพุทธที่เลื่อมใสศรัทธาในหลวงปู่หิน จนกระทั่งวัดหนองสนมจริญรุดหน้าไปอย่างรวดเร็ว

ด้านวัตถุมงคลของหลวงปู่หิน จัดสร้างขึ้นมาทั้งหมด 2 รุ่น ในปี พ.ศ.2489 รุ่นแรก เป็นเหรียญทองแดงรูปเสมา ด้านหน้าเหรียญเป็นรูปหลวงปู่หิน ด้านหลังเป็นยันต์นะเมตตา ส่วนรุ่น 2 เป็นเหรียญรูปไข่เนื้อทองแดง ด้านหน้าเป็นรูปหลวงปู่หินและด้านหลังเป็นยันต์ ปัจจุบันหายากมาก เพราะจัดสร้างจำนวนน้อย

เมื่อวันที่ 25 พ.ค.2505 ละสังขารอย่างสงบที่กุฏิเจ้าอาวาสวัดหนองสนม อันเป็นกุฏิที่ท่านสร้างและอยู่จำพรรษาจนถึงวาระสุดท้าย สิริอายุ 80 ปี พรรษา 56

จากคอลัมน์อริยะโลกที่ 6