พระอาจารย์จวน กุลเชฏโฐ วัดเจติยาคีรีวิหาร (ภูทอก) อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย

พระอาจารย์จวน กุลเชฏโฐ
วัดเจติยาคีรีวิหาร (ภูทอก) อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย

“พระอาจารย์จวน กุลเชฏโฐ” วัดเจติยาคีรีวิหาร (ภูทอก) อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย (ปัจจุบัน เป็น จ.บึงกาฬ) พระสายวิปัสสนากัมมัฏฐานอีกรูปหนึ่งแห่งภาคอีสาน ที่มีวัตรปฏิบัติเป็นที่น่าเลื่อมใส

เกิดในสกุล นรมาส เมื่อวันที่ 10 ก.ค.2463 ที่บ้านแหล่งมันแกว หมู่ 12 ต.ดงมะยาง อ.อำนาจเจริญ จ.อุบลราชธานี (ในขณะนั้น)

ช่วงวัยเด็กเข้าศึกษาที่โรงเรียนบ้านโคกกลาง ต.มะยาง อ.อำนาจเจริญ และเข้าไปศึกษาในระดับมัธยมที่โรงเรียนประจำจังหวัด ชีวิตการเรียนของท่านสอบได้ที่ 1 มาตลอด

เมื่อเรียนจบชั้น ม.6 สมัครเข้ารับราชการที่กรมทางหลวงแผ่นดินอยู่นานถึง 4 ปี จนอายุครบ 21 ปี เข้าพิธีอุปสมบทฝ่ายมหานิกาย ที่วัดเจริญจิต บ้านโคกกลาง ต.ดงมะยาง อ.อำนาจเจริญ โดยมีหลวงพ่อบุ เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายาว่า “กัลยาณธัมโม”

พรรษาแรก สามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรี ก่อนลาสิกขาออกมาประกอบอาชีพเป็นช่างเย็บผ้า ทำงานขยันขันแข็งหามรุ่งหามค่ำจนล้มป่วยหนัก เมื่อหายป่วยจึงเข้าพิธีอุปสมบทอีกครั้ง ที่วัดสำราญวิเวก อ.อำนาจเจริญ

เริ่มปฏิบัติกัมมัฏฐานโดยบริกรรมด้วยคำว่า “พุทโธ” และงดฉันอาหารประเภทเนื้อสัตว์ทุกชนิด ฉันแต่มังสวิรัติอย่างเดียว ด้วยเป็นอาหารธรรมชาติ ทำให้จิตใจเบาสบาย คลายความกำหนัดในกามคุณ ไม่ตกเป็นทาสของลิ้น

ต่อมาออกเดินธุดงค์ไปยังมุกดาหารและไปนมัสการพระธาตุพนม ระหว่างทางอาศัยที่พบเห็นเจริญอสุภกัมมัฏฐาน พิจารณาเห็นความจริงในเรื่องเกิด แก่ เจ็บ ตาย อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เกิดขึ้นตามลำดับ และเดินทางแสวงวิเวกไปเรื่อย หยุดพักตามป่าช้าแต่เพียงลำพัง ด้วยจิตใจอันกล้าหาญ

ในช่วงระหว่างจำพรรษาที่วัดบ้านนาจิกดอนเมย บ้านหนองปลิง ต.นาจิก อ.อำนาจเจริญ ท่านปฏิบัติกัมมัฏฐานด้วยการไม่หลับนอนตลอดระยะเวลา 3 เดือน และฉันอาหารมังสวิรัติ ปรากฏว่าทำสำเร็จได้ผลดีในทางกำลังใจและมีสติสัมปชัญญะเข้มแข็ง สามารถใช้สติควบคุมจิตได้ดีขึ้นตามหลักมหาสติปัฏฐาน

นอกจากนี้ ยังออกเที่ยวแสวงวิเวกบำเพ็ญเพียร ตามป่าเขาลำเนาไพรแถบเทือกเขาภูพาน ธุดงค์ขึ้นไปทางเชียงใหม่และเชียงตุงด้วย

พระอริยคุณคุณาธาร (เส็ง ปุสโส) พาพระอาจารย์มาฝากไว้กับหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ซึ่งจำพรรษาอยู่ที่วัดป่าบ้านหนองผือ อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร

หลวงปู่มั่น อบรมสั่งสอนพระอาจารย์จวน ว่าการปฏิบัติกัมมัฏฐานต้องมุ่งมรรคผลนิพพาน ต้องมีความเพียร ตั้งสัจจะทำจริงอย่างเด็ดเดี่ยว

อีกทั้งยังสอนให้พิจารณากายคตาสติ คือให้ใช้สติเพ่งพิจารณาในร่างกายมีผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เป็นต้น ให้เห็นว่าเป็นสิ่งปฏิกูลน่าเกลียด ต้องคอยบำรุงรักษาอยู่ตลอดเวลา

พระอาจารย์จวนปฏิบัติตามคำแนะนำของหลวงปู่มั่น สามารถรวมจิตใจให้สงบลงได้คล่อง แคล่วรวดเร็วถูกนิสัย นั่งสมาธิได้ตั้งแต่หัวค่ำ ยันสว่าง จนจิตผ่องใสสว่างโพลงเป็นปรากฏมหัศจรรย์ยิ่ง

ออกธุดงค์เข้าสู่กลางดงศรีชมภู อ.โพนพิสัย จ.หนองคาย เป็นดินแดนอันสงบสงัดวังเวงใจ สภาพที่เห็นคล้ายซากเมืองโบราณ มนุษย์ถือว่าเป็นถิ่นอาถรรพ์มีภูติผีปีศาจสิงอยู่มากมาย

เมื่อธุดงค์เข้าไปอยู่ในถ้ำจันทร์ พระอาจารย์จวนฝึกจิตใจให้เข้าสู่ร่องรอยของพระโยคาวจร นั่งสมาธิปากเหวลึกให้จิตสงบ สร้างตบะให้แก่กล้า

หลังอยู่จำพรรษาที่ถ้ำจันทร์นาน 4 ปี พระอาจารย์จวนแสวงวิเวกมาทางภูสิงห์ อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย บำเพ็ญเพียรอยู่ 1 พรรษา ก่อนมุ่งหน้าไปยังภูวัว

พ.ศ.2512 พระอาจารย์จวนอยู่ภูทอก อ.เซกา จ.หนองคาย โดยปักกลดอยู่ที่ถ้ำเชิงเขา จากนั้นได้เริ่มพัฒนาภูทอกน้อย เป็นวัดภูทอก โดยทำสะพานขึ้นลงบนยอดเขาให้สามารถเดินขึ้นลงโดยสะดวก

กาลต่อมา พระอาจารย์จวนประสบอุบัติเหตุเครื่องบินตกระหว่างการเดินทางจากเมืองอุดร เข้าสู่กรุงเทพฯ สร้างความเศร้าสลดแก่คณะศิษยานุศิษย์เป็นยิ่งนัก

จากคอลัมน์อริยะโลกที่ 6