เมี่ยงคำ มรดกทางวัฒนธรรม ของว่างไทยโบราณ

• เมี่ยงคำ
มรดกทางวัฒนธรรม ของว่างไทยโบราณ

เมี่ยงคำน้ำลายสอ		เมี่ยงสมอเมี่ยงปลาทู
ข้าวคลุกคลุกไก่หมู		น้ำพริกลั้วทั่วโอชา

จากบท กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

เมี่ยงคำ เป็นอาหารว่างที่คนไทยรับประทานกันมาเนิ่นนาน มีคุณค่าทางสมุนไพรสูง เพราะมีเครื่องปรุงประกอบด้วยสมุนไพรต่างๆ ได้แก่ ใบชะพลูหรือใบทองหลาง มะพร้าว พริก หอมแดง มะนาว ขิงสด ถั่วลิสงคั่ว และกุ้งแห้ง ซึ่งนอกจากจะช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหารจากสมุนไพรนานาชนิดแล้ว ยังได้รับแคลเซียมและโปรตีนจากกุ้งแห้งอีกด้วย

เมี่ยงคำเป็นอาหารว่างที่ต้องใช้ความพิถีพิถันและใช้เวลาในการเตรียมการมาก เพราะมีส่วนประกอบหลายอย่าง จึงทำให้เข้าใจได้ว่า คนทำเมี่ยงเป็นคนใจเย็น ละเอียดอ่อน

ส่วนประกอบของเมี่ยงคำ ได้แก่
- ใบชะพลูหรือใบทองหลาง (คนสมัยปัจจุบัน ใช้ใบคะน้าแทน)
- มะนาว ขิง หอมแดง พริก โดยหั่นให้เป็นชิ้นเล็กๆ
- มะพร้าวทึนทึกคั่ว ใช้แต่เนื้อมะพร้าว ใช้มีดคมหั่นเป็นชิ้นบางๆ แล้วหั่นซอยเป็นชิ้นเล็กๆ จากนั้นนำไปคั่วไฟอ่อนๆ พอเหลือง
- ถั่วลิสงคั่ว
- กุ้งแห้ง
- น้ำเมี่ยง ซึ่งมีวิธีทำง่ายๆ คือ โขลกข่า หอมแดง (ปริมาณไม่ต้องมาก) ให้ละเอียด ใส่กะปิ โขลกผสมพอเข้ากัน ใส่น้ำปลา น้ำตาลปีบ น้ำเปล่าเล็กน้อย และเครื่องที่โขลกลงในหม้อ ตั้งไฟเคียวจนข้นเหนียว ชิมให้ได้รสชาติหวานเค็ม

เมื่อจะรับประทาน จับใบชะพลูหรือใบทองหลางให้เป็นรูปกรวย ใส่เครื่องปรุงลงไปอย่างละเล็กน้อยกะให้ได้ขนาดพอดีคำ ราดน้ำเมี่ยง ห่อให้มิดชิด จัดวางเรียงให้ดูสวยงาม

เว็บไซต์ วิกิพีเดีย ให้ข้อมูลเรื่องเมี่ยงคำไว้ว่า ในปี พ.ศ.2557 กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ในสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม
ได้ขึ้นทะเบียนเมี่ยงคำให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ ในสาขาความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล
เพื่อป้องกันมิให้สูญหาย พร้อมกับมรดกทางวัฒนธรรมอย่างอื่น