พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๓ ชมพูขาทกชาดก : กาและสุนัขจิ้งจอก

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๑๓ ชมพูขาทกชาดก
กาและสุนัขจิ้งจอก

ณ ป่าชมพู่แสนหวานแห่งแห่ง ยังมีต้นชมพู่ต้นหนึ่งที่มีเจ้ากาน้อยชอบบินมาเกาะกิ่งขับร้องเพลงไปพร้อมกับจิกกินผลชมพู่สุกอย่างสบายอกสบายใจ
ครั้นสุนัขจิ้งจอกผ่านมาเห็นเกิดอยากกินบ้าง จึงคิดหาอุบายว่า
“เสียงใครน่ะมีความไพเราะที่สุด ฟังแล้วมีความสุขจริงๆ”
กาเกิดความรู้สึกพอใจเป็นอย่างมาก แม้จะไม่จริงก็ตาม กากล่าวตอบว่า
“เจ้าอยากกินชมพู่แสนหวานบ้างไหมล่ะ”
ว่าแล้วเจ้ากาก็เขย่าต้นชมพู่ลงให้สุนัขจิ้งจอกกินอย่างอิ่มหนำสำราญ
ฝ่ายเทวดาทนไม่ไหวที่เห็นกากับสุนัขจิ้งจอกแกล้งชมเชยกัน จึงกล่าวติเตียนว่า
“เจ้าทั้งสองช่างยกยอกันจริงๆ ต่างฝ่ายต่างไม่จริงใจต่อกันเลย สุนัขจิ้งจอกก็ชอบกินของตายซาก ส่วนกาก็ชอบกินของเหลือ”

ธรรมนิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“คนเรารู้หน้าไม่รู้ใจ ต่อหน้าทำอีกอย่างลับหลังทำอีกอย่าง
ทำดีเพื่อหวังประโยชน์ของตนเอง”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
โหติ ปานสขา นาม โหติ สมฺมิยสมฺมิโย
คนเป็นเพื่อนแต่เวลาดื่มเหล้าก็มี เป็นเพื่อนแต่ปากว่าก็มี (๑๑/๑๖๖)