พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๒๖ พกชาดก : นกกระยางเจ้าเล่ห์

พระเจ้า ๕๐๐ ชาติ เรื่องที่ ๒๖ พกชาดก
นกกระยางเจ้าเล่ห์

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ที่ทะเลสาปแห่งหนึ่งไม่ใหญ่มากนัก มีสัตว์น้ำอาศัยอยู่มากมาย ฤดูร้อนน้ำในทะเลสาบจะแห้งขอดมาก ทำให้สัตว์น้ำน้อยใหญ่จำพวก ปลา ปู เต่า ฯลฯ อยู่อย่างลำบาก
   ไม่ไกลจากทะเลสาปนี้ มีนกกระยางอาศัยอยู่ตัวหนึ่ง เห็นปลาจำนวนมากมาย จึงคิดออกอุบายจะหาทางกินปลาทั้งหมด เลยไปยืนข้างทะเลสาบทำท่าทางเศร้าสร้อยเซื่องซึมอยู่ เจ้าปลาเห็นนกกระยางเป็นเช่นนั้น เลยถามว่า “เจ้าเป็นอะไรไป ทำไมดูเซื่องซึมนักล่ะ”
   นกกระยางบอกว่า “ข้าสงสารพวกเจ้ายิ่งนัก ในหน้าร้อนน้ำในที่นี้มีน้อยมาก ความร้อนจึงมีมาก ในที่ใกล้ๆ นี้มีแหล่งน้ำที่มีความอุดมสมบูรณ์กว้างขวางน้ำก็มากและมีดอกบัวอยู่เต็มสระ ถ้าพวกเจ้าไว้ใจข้า ข้าจะพาพวกเจ้าไปทีละตัว”
   ปลาพูดว่า “ข้าไม่เคยเห็นว่าเจ้าจะดีมีน้ำใจกับปลาเลย เจ้าต้องการจะกินพวกข้าจนหมดทีละตัวต่างหากล่ะ ข้าไม่เชื่อเจ้าหรอก
   นกกระยางบอกว่า “ถ้าเจ้าไม่เชื่อตัวข้า ข้าก็จะพิสูจน์ให้เจ้าได้เห็นว่าข้าบริสุทธิ์ใจอยากจะช่วยพวกเจ้าจริงๆ พวกเจ้าส่งปลาไปดูสระพร้อมกับข้าสิ”
   ปลาตัดสินใจคัดเลือกปลาตะเพียนตัวโต อวบอ้วนไปดูสระ นกกระยางพาปลาไปดูสระแล้วก็บินวนไป ๓ รอบ จึงพาปลากลับมาส่งที่ทะเลสาปดังเดิม
   พอกลับมาถึงสระ ปลาก็เล่าความอุดมสมบูรณ์ความสวยงามของสระแห่งใหม่ให้ฟัง พวกปลาจึงตกลงใจที่จะไปอยู่ในสระใหม่ทันที
   วันรุ่งขึ้น นกกระยางก็คาบปลาทีละตัวและกินเสียที่ต้นไม้ข้างสระนั้นจนกระทั่งปลาหมดสระ
   แต่ในสระนั้นยังมีปูอยู่ ๑ ตัว ด้วยความหิว นกกระยางจึงออกอุบายลวงปูไปกิน
   แต่ปูนั้นฉลาด บอกกับนกกระยางว่า “เจ้าตัวใหญ่ กลัวว่าเจ้าจะคาบไปไม่ไหว เอาอย่างนี้ ข้าขอใช้ก้ามปูคีบคอเจ้าไปแล้วกัน” นกกระยางตอบตกลงทันที
   พอบินไปถึงที่เดิมที่นกกระยางจะสังหารปลาทั้งหลาย ก็คิดจะวางปูลงกิน
   แต่ปูเห็นก้างปลาที่กองอยู่ใต้ต้นไม้มากมาย เลยรู้ความชั่วทั้งหมดของนกกระยาง
   จึงสั่งให้นกพาตนกลับไปยังที่เดิม นกกระยางไม่ไปปูจึงหนีบคอนกจนสุดแรงเกิด แล้วขู่ว่าจะหนีบคอให้ขาดกระเด็นถ้าไม่พากลับไป นกกระยางตกเป็นรองจึงต้องทำตามอย่างรวดเร็ว แต่พอไปถึงสระน้ำปูก็ตัดสินใจบีบคอนกกระยางจนตายคาที่

ธรรมนิทานชาดกเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
“ให้ทุกข์แก่ท่านทุกข์นั้นถึงตัว”

พุทธศาสนสุภาษิตประจำเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
โย ทณฺเฑน อทณฺเฑสุ อปฺปทุฏฺเฐสุ ทุสฺสติ
ทสนฺนมญฺญตรํ ฐานํ ขิปฺปเมว นิคจฺฉติ
ผู้ทำร้ายลงทัณฑ์แก่ท่านผู้ไม่เบียดเบียน ไม่ทำร้ายใคร
ย่อมได้รับผลสนองสิบอย่าง อย่างใดอย่างหนึ่งทันตาเห็น (๒๕/๑๓๗)

ขอขอบคุณเว็บไซต์ innnews.co.th (ที่มาภาพ)