ม้าเพรเซวาลสกี้ (Przewalski)

ม้าเพรเซวาลสกี้ (Przewalski)

ม้าเพรเซวาลสกี้ (Przewalski) หรือที่เรียกว่า ทาคิ (takhi) เป็นม้าป่าพืนเมืองมองโกเลียหรือม้าซุนกาเรียน (Dzungarian) เป็นม้าที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ มีถิ่นกำเนิดในทุ่งหญ้าสเตปป์ของเอเชียกลาง ตั้งชื่อตามนักภูมิศาสตร์และนักสำรวจ ชาวรัสเซีย-โปแลนด์ นิโคไล เพรเซวาลสกี้ (Nikolay Przhevalsky) ซึ่งเป็นผู้ค้นพบม้าชนิดนี้ในศตวรรษที่ 19 ที่บริเวณทุ่งหญ้ามองโกเลีย จึงมักเรียกว่ามองโกเลียนไวลด์ฮอร์ส (Mongolian Wild Horse) หรือ “ทาคี” (Takhi) ในภาษามองโกเลีย

ม้า Przewalski มีลักษณะโดดเด่นต่างจากม้าบ้านโดยทั่วไป มีความแข็งแรง มีขาที่สั้นกว่า มีขนาดเล็กกว่าและสั้นกว่าม้าพันธุ์อื่นในบ้านมาก ความสูงโดยทั่วไปคือประมาณ 1.22–1.42 เมตร ความยาวประมาณ 2.1 เมตร มีน้ำหนักประมาณ 300 กิโลกรัม โดยทั่วไปขนจะมีสีหม่นและมีลักษณะคล้ายแพนกาเร แตกต่างกันไปตั้งแต่สีน้ำตาลเข้มรอบแผงคอ จนถึงสีน้ำตาลอ่อนที่สีข้าง และสีขาวอมเหลืองที่ท้องตลอดจนบริเวณปาก ขาของม้า Przewalski มักจะมีลายทางจางๆ แผงคอตั้งตรงและไม่ยื่นออกไปด้านหน้า ในขณะที่หางยาวประมาณ 90 เซนติเมตร และมีขนปกคลุมจนดูคล้ายม้าลายขนาดเล็ก กีบของม้า Przewalski มีความยาวที่ด้านหน้าและหนากว่าม้าดุร้ายอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งเป็นการปรับตัวที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของกีบ

ม้าวาสก้ามักอาศัยอยู่ในฝูงเล็กๆ ที่มีตัวผู้เป็นผู้นำในการปกป้องฝูงจากนักล่าและการโจมตีจากสัตว์ป่าอื่นๆ

ในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 ม้าเพรเซวาลสกีเผชิญกับการสูญพันธุ์เนื่องจากการล่าและการสูญเสียที่อยู่อาศัย ในปี 1960 พบว่าม้าสายพันธุ์นี้ได้สูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติแล้ว คงเหลือเพียงไม่กี่ตัวที่เลี้ยงไว้ในสวนสัตว์และศูนย์วิจัยต่างๆ อย่างไรก็ตาม ด้วยความพยายามของนักอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ทั่วโลก จึงมีการเพาะเลี้ยงและปล่อยม้ากลับคืนสู่ธรรมชาติในมองโกเลีย ซึ่งเป็นถิ่นกำเนิดดั้งเดิมในทศวรรษ 1990 ทำให้ประชากรม้าเพรเซวาลสกีในปัจจุบันเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และยังคงได้รับการคุ้มครองอย่างเข้มงวด ปัจจุบัน ม้าเพรเซวาลสกีถือเป็นสัญลักษณ์ของการอนุรักษ์สัตว์ใกล้สูญพันธุ์และความสำเร็จในการฟื้นฟูพันธุ์สัตว์ป่า โดยมีการปล่อยพวกมันกลับคืนสู่ทุ่งหญ้ามองโกเลีย เพื่อให้คงความเป็นสายพันธุ์ป่าและเสริมสร้างระบบนิเวศในถิ่นอาศัยตามธรรมชาติ

วาสก้า (Vaska) ม้า Przewalski ที่ถูกฝึกมาให้ขี่