สรภัญญ์ พื้นบ้านอีสาน

บทกลอนสรภัญญ์ พื้นบ้านอีสาน

สรภัญญ์ เป็นวัฒนธรรมไทยชาวอีสานประเภทหนึ่ง ซึ่งมีการร้องเป็นคณะ นิยมร้องเพื่อประสานสามัคคีกันระหว่างหมู่บ้าน เป็นการร้องฟังกันตามธรรมดาบ้าง ร้องเป็นการแข่งขันโดยมีรางวัลเป็นสินน้ำใจบ้างที่ประเทศไทยได้มากที่สุดจากวัฒนธรรมส่วนนี้ คือการได้สามัคคีของชุมชนในท้องถิ่นทั้งบ้าน ทั้งวัด

เนื้อหาในการร้อง สามารถประยุกต์ความรู้ ที่จำเป็นในชีวิตประจำวันของคนเข้าด้วยกันก็ได้ ประยุกต์อุดมการณ์ระดับชาติเข้าไปก็ได้ นับเป็นวัฒนธรรมที่มีการสร้างสรรค์โดยแท้ สมควรที่ลูกหลานไทยจะได้การสนับสนุนอย่างยิ่ง

สรภัญญ์ (สรภัญญะ) เป็นกิจกรรมที่ผู้หญิงมีส่วนร่วมมากที่สุด ในเนื้อร้องนอกจากการบูชาพระรัตนตรัย บูชาพระคุณพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ บูชาคุณพ่อแม่แล้ว ยังประยุกต์การพัฒนาอย่างอื่นเข้าไปอีกด้วย
เช่น สุขภาพอนามัย แผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง และความมั่นคงของชาติ เป็นต้น นับว่าเป็นวัฒนธรรมที่เป็นแนวทางสร้างสรรค์ที่ไม่มีใครเหมือน

กลอนบูชาพระรัตนตรัย

มาลาดวงดอกไม้    มาตั้งไว้เพื่อบูชา
ขอบูชาคุณพระพุทธ    ผู้สูงสุดในโลกา
ขอบูชาคุณพระธรรม    อันน้อมนำเกิดปัญญา
ขอบูชาคุณพระสงฆ์    ผู้ดำรงศาสนา
ขอบูชาคุณบิดา    คุณมารดาผู้เลี้ยงมา
ขอบูชาพระอินทร์พรหม   ผู้สุขสมในสวรรค์
ขอบูชาธาตุเกษา    ฝูงเทวาไปสร้างไว้
ในเมื่อครั้งพุทธองค์    เสด็จปลงบรรพชา
ตัดเกษเกล้าเกษา    บรรพชาพระองค์เดียว
ฝั่งน้ำอโนมา    ตัดเกษาไว้ที่นั้น
พระอินทร์จึงนำไป    บรรจุไว้ในสวรรค์
นามว่าธาตุเกษแก้ว    ประดับแล้วด้วยมุกดา
ขอบูชาธาตุพระพุทธ    อันสุงสูงในวิมาน
วิจิตรและโอฬาร    ในวิมานสรวงสวรรค์
จบกัณฑ์บั้นบูชา    นิฏฐิตาเท่านี้ เทอญ...

ที่มา วัดป่ามหาชัย นครพนม