อะไรคือตุ้น ( ฉับพลัน ) กับเจี้ยน ( ค่อยเป็นค่อยไป ) ?

อะไรคือตุ้น ( ฉับพลัน ) กับ เจี้ยน ( ค่อยเป็นค่อยไป ) ?

ปัญหาฉับพลันกับค่อยเป็นค่อยไป คนทั่วไปมักจะเข้าใจผิด เห็นว่าธรรมวิถีของ
ลัทธิฉับพลันกับธรรมวิถีของลัทธิค่อยเป็นค่อยไปนั้นเป็นวิธีบำเพ็ญที่แตกต่างกันสิ้นเชิง
คนที่ชอบความสะดวกสบายจะนิยมลัทธิฉับพลันปฏิเสธลัทธิค่อยเป็นค่อยไป

ทุกคนทราบดีว่า ฌานสมาธินั้นเป็นทฤษฏีรู้แจ้งอย่างฉับพลัน มีความเห็นว่า ไม่ต้องใช้
ตัวหนังสือก็เข้าถึงแหล่งจิตโดยตรง ดังนั้นคนเป็นจำนวนมากที่ถือพุทธศาสนานิกายฌาน
มักจะวิพากษ์วิจารณ์ผู้ถือทฤษฏีค่อยเป็นค่อยไป

จริงๆแล้ว ธรรมวิถีฉับพลันกับค่อยเป็นค่อยไปเป็นด้าน 2 ด้าน ในองค์เดียวกัน ฉับพลันนั้น
ฉับพลันจากค่อยเป็นค่อยไป ค่อยเป็นค่อยไปนั้น ก็ค่อยเป็นค่อยไปจากฉับพลัน ไม่มีค่อยเป็น
ค่อยไป ก็ไม่มีฉับพลัน มีฉับพลันจำต้องมีค่อยเป็นค่อยไปก่อน ค่อยเป็นค่อยไปคือมูลเหตุ
ของฉับพลัน ฉับพลันเป็นผลของค่อยเป็นค่อยไป

ต่อปัญหานี้ อาตมามีความเห็นตั้งแต่สมัยสาธารณศกที่ 47 แล้วว่า " ที่เรียกว่าปัญหาฉับพลัน
กับค่อยเป็นค่อยไปก็คือ อยู่ที่การชี้จุดแตกฉานด้วยอนุสติหนึ่ง
หรือสุกงอมด้วยเหตุปัจจัยในขั้นสุดท้าย
เปรียบเหมือนไข่ไก่ที่ผ่านการฟูมฟักมา 20 วันแล้ว ถ้าลูกไก่ไม่มีแรงดิ้นรนออกจากเปลือกไข่
แต่ครั้นแม่ไก่ใช้ปากจิกเปลือกไข่แตกเป็นช่องโหว่ ลูกไก่ก็จะออกจากเปลือกไข่ได้

และมีชีวิตชีวา แต่การจิกเปลือกไข่ของแม่ไก่ก็คือการหนุนนำให้สำเร็จของเหตุปัจจัย
ทำนองเดียวกัน เราศึกษาพุทธ เนื่องจากในอดีตชาติของเรามีกุศลมูลแน่นหนา
ดังนั้นพอถึงชาตินี้ ขอเพียงได้รับการชี้จุดจากประตูฌานโดยบังเอิญ ก็สามารถแตกฉานได้
โดยอนุสติหนึ่ง พ้นจากปุถุชน เข้าสู่ภาวะอริยะบุคคลในฉับพลันทันทีได้
ดังนั้นที่เรียกว่าความรู้แจ้งโดยฉับพลันนั้นก็ไม่เห็นมีอะไรเร้นลับ

" ( จากหนังสือ " พุทธศาสนาในชีวิตคนเรากับศาสนา " หน้า 78 )

ฉะนั้น ถ้าพิจารณาสรรพสัตว์จากตำแหน่งอริยผลของพุทธะแล้ว สรรพสัตว์ทั้งปวง
ล้วนมีคุณลักษณะสติปัญญาของตถาคตเจ้า ล้วนมีธรรมชาติแห่งการจะสำเร็จเป็นพุทธะ
ดังนั้นพุทธะจึงเห็นสรรพสัตว์เสมอด้วยพุทธะ นี่คือทฤษฎีของฉับพลัน

ถ้าพิจารณาพุทธะจากตำแหน่งของสรรพสัตว์ สัตว์ทั้งหลายแม้จะสำเร็จเป็นพุทธะได้
้ แต่ก่อนที่สัตว์ทั้งหลายจะสำเร็จเป็นพุทธะได้นั้น ก็จะต้องผ่านการบำเพ็ญในระยะยาวถึง 52 ขั้น
จึงจะไปถึงขั้นของพุทธะได้ นี่คือทฤษฎีของค่อยเป็นค่อยไป

เมื่อการบำเพ็ญค่อยเป็นค่อยไปครบถ้วนกระบวนความ ตำแหน่งอริยะผลของพุทธะ
ก็จะปรากฏชัดในฉับพลัน บรรลุโสดาบันเป็นสัมมาสัมโพธิญาณ

Credit by : http://board.agalico.com/showthread.php?t=17977

สุขาวดีนั้นอยู่สุดแสนไกล
นับด้วยล้านโกฏภพ
ฉันจะไปที่นั่นได้อย่างไร
หากอาศัยเพียงรองเท้าฟางคู่หนึ่ง

- ไฮกุ ท่านอิกคิวซัง - โดย : มดเอ๊กซ
อนุโมทนาสาธุธรรมค่ะ