ถามและตอบ

PHOTO BY SOMETIME

มีผู้ถามว่า ลักษณะของสติปัฏฐานเป็นอย่างไร และวิปัสสนาญาณเป็นอย่างไร

มีความเกี่ยวเนื่องกันไหมระหว่างสติปัฏฐานและวิปัสสนาญาณ

เรียนท่านอาจารย์(สุจินต์)กรุณาช่วยอธิบายด้วย

ตอบ.....ก็คงต้องพูดแล้วพูดอีก แต่ก็คงเป็นประโยชน์ ถ้าพูดแล้วขณะนี้สติสัมปชัญญะ

เกิดระลึกลักษณะของสภาพธรรมก็ย่อมเป็นไปได้ขณะนี้หลงลืมสติหรือ{สติ}เกิดถาม

เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริง ไม่ใช่เพียงฟังแล้วก็จำ แต่ขณะนี้จะรู้ได้ว่า ผู้ที่กำลังนั่งอยู่ที่นี่

ไม่ว่าจะที่เชียงใหม่ หรือที่นี่ก็ตามแต่ขณะนี้รู้ด้วยตัวเอง ใช่ไหมค่ะว่า สติปัฏฐานเกิด

หรือไม่เกิด แค่นี้ก่อนค่ะ

ไม่เกิดก็มี เกิดบ้าง ไม่เกิดบ้างก็มี ถ้าไม่เกิด ไม่ได้หมายความว่า ไม่รู้เรื่องสติปัฏฐาน

แต่ไม่มีปัจจัยที่แม้รู้แล้วสติปัฏฐานก็ยังไม่เกิดก็ได้ หรือผู้ที่เข้าใจแล้วแล้วเป็นผู้ที่สติ -

ปัฏฐานเกิด ก็สามารถที่จะรู้ว่าขณะนั้นสติปัฏฐานเกิด ต้องเป็นปัญญาต้องเป็นความ

เข้าใจ ต้องเป็นความรู้ ไม่ใช่ความจำ

ถ้าได้ยินคำว่า{สติ} ภาษาไทยคงไม่ต้องพูดถึงแล้วว่าเอาคำภาษาบาลีมาใช้

ไม่ตรงแต่สติเป็น(โสภณธรรม)ใช้คำว่า โสภณเจตสิกก็ได้ เป็นธรรมฝ่ายดี ต้องเกิดกับ

โสภณจิต เพราะฉะนั้นสติจะไม่เกิดกับอกุศลจิตการฟังธรรมก็ต้องฟังละเอียดเพราะมิ

ฉะนั้นบางคนก็อาจจะคิดว่าตอนที่กำลังเป็นอกุศลก็มีสติเจตสิกเกิดร่วมด้วยได้แต่

ความจริงเป็นคนละขณะ ถ้าเป็นสติเจตสิก ต้องเกิดกับ(โสภณจิต)

สำหรับสติขั้นทานก็มี ขั้นศีลก็มี ซึ่งท่านผู้ถามก็คงไม่สงสัยในขั้นนั้น แต่คงสงสัย

ในขั้นสติปัฏฐานว่า ต่างกับขณะที่หลงลืมสติอย่างไร

ปกติธรรมดาหลงลืมสติก็รู้อยู่แล้ว ใช่ไหมค่ะแต่เวลาที่สติสัมปชัญญะเกิด - ไม่ผิด

ปกติ ขอสมมุติทางกาย แข็งก็กำลังปรากฏตามปกติของลักษณะที่แข็ง - ทั้ง ๆ ที่มีแข็ง และ

มีจิตที่รู้แข็ง เหมือนกับมีจิตที่กำลังเห็นสิ่งที่กำลังปรากฏทางตา เหมือนกับจิตที่กำลังได้

ยินเสียงที่ปรากฏทางหู ก็เป็นหน้าที่ของจิตที่จะรู้แจ้งลักษณะของสิ่งที่ปรากฏจิตไม่ใช่

สติ เพราะฉะนั้นเวลาที่สติเกิด ขณะนั้นจากการฟัง จะรู้ได้ว่า ไม่ใช่เราแต่เป็นสภาพที่

กำลังรู้ตรงลักษณะของสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่กำลังปรากฏ จะตรงสิ่งที่กำลังปรากฏทางตาก็ได้

ขณะนี้ ไม่ต้องเหลียวซ้ายแลขวาหาอะไรเลย สติเกิดรวดเร็วค่ะสามารถที่รู้ตรงลักษณะ

ของสิ่งที่ปรากฏ หรือแข็งที่กำลังปรากฏก็ไม่ต้องเปลี่ยนแปลงอะไรเลยปกติธรรมดา

อย่างนี้ แล้วก็มีการรู้ลักษณะที่แข็งซึ่งปกติก็มีการรู้ลักษณะที่แข็งด้วยจิตที่รู้แข็งคือ.........

กายวิญญาณ แต่เวลาที่จิตที่รู้แข็งดับไปแล้วธรรมดาเราจะทราบจากการศึกษาว่าเมื่อ

จิตทางปัญจทวาร รู้อารมณ์ทางหนึ่งทางใดในทวารหนึ่งทวารใน ๕ ทวารนั้นดับแล้ว

ภวังคจิตเกิดคั่นแล้ว มโนทวารวิถีจะเกิดต่อรู้อารมณ์เดียวกัน เห็นความเร็วไหมค่ะว่าไม่

ได้ไกลไปไหนเลย

เพราะฉะนั้นถ้าสติสัมปชัญญะจะเกิดทางมโนทวาร รู้ลักษณะของสิ่งที่ปรากฏทาง

ปัญจทวารนั่นเอง ไม่แยกกันได้เลยสำหรับทางปัญจทวารกับทางมโนทวาร ด้วยเหตุนี้

จึงกล่าวว่าเป็นปกติ และสติเกิดก็กำลังรู้ตรงลักษณะ เท่านั้นเองแต่จะรู้ได้ว่าน้อยมาก

และไม่บ่อย

เพราะฉะนั้น.......ก็จะมีความสงสัยเกิดขึ้น และจะมีความต้องการเกิดขึ้น แล้วแต่ว่าอะไร

ที่สะสมมามากเท่าไรการคิดนึกเรื่องสภาพธรรมก็จะเกิดขึ้นก็เป็นเรื่องธรรมดาแต่

ปัญญาก็สามารถเห็นถูก เข้าใจถูกว่า ขณะนั้นไม่ใช่สติสัมปชัญญะ เพราะว่าถ้าเป็นสติ -

สัมปชัญญะ ต้องมีลักษณะกำลังปรากฏ และขณะนั้นก็ไม่ได้คิดเรื่องคำไม่ได้คิดเรื่องชื่อ

ไม่ได้คิดเรื่องราวของสิ่งที่ปรากฏเลยเพราะเหตุว่ากำลังมีลักษณะนั้นปรากฏ และถ้า

เป็นผู้ที่อบรมเจริญสติปัฏฐาน จนกระทั่งสามารถระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่เกิดสืบ

ต่อกัน ทั้งทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ก็เป็นปกติ คือสามารถที่จะรู้การเกิดสืบต่อของสติ

โดยที่ว่าไม่ได้ต่างมากมายมหาศาลอะไรเลยเหมือนธรรมดาแต่มีลักษณะของสติที่

กำลังรู้ลักษณะของสิ่งนั้น...................................

CLICK แล้วตั้งใจฟังการบรรยายธรรมของท่าน อาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์ แนวทางเจริญวิปัสณาซึ่งอาจารย์ท่านได้บรรยายไว้

<a href="http://www.4shared.com/embed/1149224251/b14d6b30" target="_blank">http://www.4shared.com/embed/1149224251/b14d6b30</a>

HOT กาทู้ - กาทู้ HOT หลับ

.........http://www.sookjai.com/index.php?topic=30889.0

จากการบรรยายธรรมของท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์และคณะวิทยากรมูลนิธิบ้านธรรมะ

ขอกราบน้อมอาจาริยะบูชาท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์และคณะวิทยากรทุก ๆ ท่านที่ให้ความรู้ความเข้าใจในด้้านการ

ปฏิบัติธรรม