"ถ้อยคำแห่งความเมตตา บทภาวนาเพื่อให้ชีวิตได้เติบโต" ... (ท่านชุติปัญโญ) ในการใช้ชีวิตร่วมกันของคนเรา หากมีการช่วยกันสานต่อมิตรภาพให้เกิดขึ้นในแต่ละคนได้อย่างเหมาะสม ชีวิตที่โยงใยเป็นสายสัมพันธ์ที่มีต่อกัน ย่อมจะเกิดเป็นความงามมิมีเสื่อมคลาย และทำให้โลกนี้น่าอยู่มากขึ้นกว่าเดิม
แต่เมื่อใดที่เราสร้างความชิงชังให้เกิดขึ้น แม้จะอยู่ใกล้กันเพียงใด ทว่าหัวใจแห่งความเป็นมิตรได้ถูกหมางเมินไป ความห่วงใยที่จะได้รับการต่อยอดให้เกิดเป็นความเอื้ออาทรต่อกัน ก็มักจะกลายเป็นความแห้งแล้งแห่งมิตรภาพอย่างน่าเสียดาย
โดยเฉพาะการแสดงออกที่ต้องใช้ภาษาที่สื่อถึงกัน ซึ่งเป็นการแสดงเจตจำนงผ่านความรู้สึกที่แต่ละคนที่อยู่ หากคำพูดที่พรั่งพรูออกมาเป็นแค่เพียงลมปาก ที่ไร้ซึ่งความรักที่มาจากใจ ถ้อยคำที่ควรเป็นไปเพื่อทำให้เรารู้สึกชื่นใจก็จะกลายเป็นน้ำกรดที่หลั่งลดเพื่อรดความดีงาม ให้กลายเป็นความเหือดแห้งและตายไป
"คำพูด" ที่เราพูดออกไป จึงเป็นได้ทั้งเหล็กแหลมที่พุ่งออกไปเพื่อทำร้ายผู้คนให้เจ็บปวด
แต่เมื่อใดคำพูดมีการเพิ่มเติมด้วยจิตที่มีความเอื้ออาทรห่อหุ้ม ถ้อยคำคำเดิมย่อมกลายเป็นดอกไม้งาม
ที่ได้รับรู้คราใด ก็ทำให้ใจรู้สึกดีทุกครั้งเช่นกัน
มีหญิงสาวคนหนึ่งกำลังนั่งพูดคุยกับเพื่อนอย่างสนุกสนาน ดูประหนึ่งว่าเธอช่างมีความสุขเหลือเกิน แต่สักพักก็มีเพื่อนเดินเข้ากระซิบที่ข้างหู จากเดิมที่เป็นเสียงหัวเราะชอบใจ ก็กลับกลายเป็นเสียงร้องไห้ และพรั่งพรูออกมาด้วยน้ำตาแห่งความเสียใจในทันที
ในขณะที่เธอกำลังร้องไห้ฟูมฟาย เพราะฟ้งถ้อยคำที่ไม่น่าปรารถนาอยู่นั้น ก็มีเพื่อนอีกคนเข้าไปกระซิบที่ข้างหูว่า "สิ่งที่เธอได้รับฟังมานั้น เป็นถ้อยคำที่เข้าใจผิด"
หญิงสาวผู้ดูประหนึ่งถูกความทุกข์ท่วมท้นใจ กลับลุกขึ้นมาแล้วหัวเราะด้วยเสียงที่ดังกว่าเดิม และกลับมามีอารมณ์ที่แจ่มใสดั่งเดิม เหมือนกับว่าไม่เคยเกิดอะไรขึ้นมาก่อนในชีวิตเธอ
คำพูดแม้จะไม่ใช่อาวุธที่กรีดลงไปที่กายเนื้อ แล้วทำให้เราเจ็บปวด แต่กลับเป็นสิ่งที่กรีดลงไปได้ลึกและเจ็บได้ถึงใจ ซึ่งชื่อว่า เป็นความปวดร้าวเสียยิ่งกว่าการถูกแทงด้วยอาวุธร้ายทางกายภายนอกหลายเท่า
พระพุทธองค์จึงทรงตรัสสอนสาวกทั้งหลาย ให้รู้จักระวังทุกถ้อยคำที่ต้องการแถลงไข เพราะตราบที่เรายังไม่พูดอะไรออกไป เราก็ยังชื่อว่า เป็นนายคำพูดของตนเอง แต่เมื่อใดที่คำพูดล่องลอยออกไป ทั้งที่ตั้งใจและพลั้งเพลอ คำพูดนั้นก็จะกลับมาเป็นนายของเราในทันที ที่สำคัญ หากพูดไม่ถูกกาลเวลาที่เหมาะสม ทุกอย่างที่ถูกถ่ายทอดให้ผู้คนได้รับรู้ ก็จะนำความไร้ค่ามาสู่ตัวเราและทุก ๆ เรื่องที่เราเข้าไปเกี่ยวข้องกับมัน ครั้งหนึ่งมีผู้ไปทูลถามพระพุทธองค์ในการใช้คำพูดว่า คำพูดและวิธีพูดที่ดีนั้นควรเป็นเช่นใด พระองค์จึงตรัสถึงสาระหลักของการเกี่ยวข้องกับคำพูดว่า