พระสัพพัญญุตญาณ
พึงทราบวินิจฉัยในคำว่า สพฺพญฺญุตญาณํอนาวรณญาณํญาณ
เป็นเครื่องรู้ธรรมทั้งปวงญาณอันไม่มีอะไรติดขัดนี้ดังต่อไปนี้
พระพุทธะพระองค์ใดทรงรู้ธรรมทั้งปวงมีประเภทแห่งคลอง
อันจะพึงแนะนำ ๕ ประการ ฉะนั้น พระพุทธะพระองค์นั้นชื่อว่า
สัพพัญญู - รู้ธรรมทั้งปวงความเป็นแห่ง พระสัพพัญญู ชื่อว่า
สัพพัญญุตาญาณคือพระสัพพัญญุตาญาณนั้นควรกล่าวว่าสัพพัญญุ -
ตาญาณท่านก็กล่าวเสียว่า สัพพัญญุตญาณ จริงอยู่ธรรมทั้งปวง
ต่างโดยเป็นสังขตธรรมเป็นต้นเป็นครรลองธรรมที่จะพึงแนะนำมี
๕ อย่างเท่านั้น คือ.................................................
สังขาร ๑
วิการ ๑
ลักขณะ ๑.
นิพพาน ๑
และบัญญัติ ๑.
คำว่า สพฺพญฺญู - รู้ธรรมทั้งปวงความว่า สัพพัญญูมี ๕
อย่างคือ..................................................................
๑. กมสัพพัญญู - รู้ธรรมทั้งปวงตามลำดับ
๒. สกิงสัพพัญญู - รู้ธรรมทั้งปวงในคราวเดียวกัน
๓. สตตสัพพัญญู - รู้ธรรมทั้งปวงติดต่อกันไป
๔. สัตติสัพพัญญู - รู้ธรรมทั้งปวงด้วยความสามารถ
๕. ญาตสัพพัญญู - รู้ธรรมทั้งปวงที่รู้แล้ว
กมสัพพัญญุตาย่อมมีไม่ได้เพราะกาลเป็นที่รู้ธรรมทั้งปวงไม่
เกิดขึ้นตามลำดับ
สกิงสัพพัญญุตา ก็มีไม่ได้เพราะไม่มีการรับอารมณ์ทั้งปวงได้
ในคราวเดียวกัน
สัตตสัพพัญญุตาก็มีไม่ได้เพราะความเกิดขึ้นแห่งจิตในอารมณ์
ตามสมควรแก่จิตมีจักขุวิญญาณจิตเป็นต้นและเพราะไม่มีการประ -
กอบในภวังคจิต
สัตติสัพพัญญุตาพึงมีได้เพราะสามารถรู้ธรรมทั้งปวงโดยการ
แสวงหาญาตสัพพัญญุตาก็พึงมีได้เพราะธรรมทั้งปวงรู้แจ่มแจ้งแล้ว
ข้อว่า.........ความรู้ธรรมทั้งปวงไม่มีในสัตติสัพพัญญุตาแม้นั้นย่อมไม่
ถูกต้องเพราะท่านกล่าวไว้ว่า
อะไร ๆ อันพระตถาคตเจ้านั้นไม่เห็นแล้วไม่
มีในโลกนี้อนึ่งอะไร ๆ ที่ไม่รู้แจ้งและไม่ควรรู้
ก็ไม่มีสิ่งใดที่ควรแนะนำมีอยู่พระตถาคตเจ้า
ได้รู้ธรรมทั้งหมดนั้นแล้วเพราะเหตุนั้น พระตถาคตเจ้าจึงชื่อว่า สมันตจักขุ
ฉะนั้น......ญาตสัพพัญญุตาเท่านั้นย่อมถูกต้องก็เมื่อเป็นเช่นนี้
สัพพัญญุตญาณนั่นแลย่อมมีได้โดยกิจโดยอสัมโมหะโดยการสำเร็จ
แห่งเหตุโดยเนื่องกับอาวัชชนะด้วยประการฉะนี้อารมณ์เป็น
เครื่องกั้นญาณนั้นไม่มี เป็นญาณที่เนื่องด้วยอาวัชชนะนั่นเองฉะนั้น
ญาณนั้นจึงชื่อว่าอนาวรณะ - ไม่มีการติดขัดอนาวรณะนั้นนั่น
แหละท่านเรียกว่าอนาวรณญาณด้วยประการฉะนี้..........................................จาก.......พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๑ - หน้าที่ 161
http://forums.212cafe.com/boxser/![[ สุขใจ ดอท คอม บ้านหลังเล็กอันแสนอบอุ่น ] ธรรมะ พุทธประวัติ ฟังธรรม ดูหนัง ฟังเพลง เกมส์ เบาสมอง ดูดวง สุขภาพ สารพันความรู้](http://www.sookjai.com/external/Black-Ribbon.png)
