โน๊ตดนตรีไทยเดิม และบทร้อง : เพลงจีนขวัญอ่อน

เพลงจีนขวัญอ่อน

บทร้อยกรองนี้ มีชื่อว่า”เมื่อสิ้นผู้รักบรรเลงในเพลงไทย” จิตต์เจริญ พิจิตรคุรุการ ประพันธ์ไว้ในหนังสือชุมนุมดนตรีไทย มัธยมศึกษาปีที่ ๑ เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๑๗ โรงเรียนวัดบวรนิเวศ เป็นเจ้าภาพ ผู้เขียน (..อาจารย์สมพล..) เห็นว่าบทร้อยกรองนี้ ครวญถึงเพลงไทย ถ้าพวกเราชาวไทยขาดความรักและไม่ซึ้งในคุณค่าของเพลงไทย เมื่อเพลงไทยและดนตรีไทยสิ้นสลายไปจากแผ่นดินไทยแล้ว ก็คงไม่มีใครเรียกเราว่าคนไทยอีกต่อไป

บทร้องนี้มีความยาวถึง ๑๔ คำ ควรใช้เพลงที่มีทำนองเอื้อนน้อยๆ และควรเป็นทำนองเศร้า จึงใช้เพลงจีนขวัญอ่อน หรือ บางทีก็เรียกเพลงขวัญอ่อน เป็นเพลงเก่าสมัยอยุธยา นิยมใช้ขับร้องและบรรเลงอยู่ในเพลงตับต่างๆ ในบทละคร และทั่วๆ ไป ด้วยมีบทร้องที่ยาวจึงกำหนดให้ร้องคลอไปกับดนตรี….• สมพล อนุตตรังกูร

   บทร้องเพลงจีนขวัญอ่อน สองชั้น
โอ้คิดไปใจหายไม่วายโศก
   โลกทั้งโลกหม่นหมองไม่ผ่องใส
   เมื่อสิ้นเสียงบรรเลงของเพลงไทย
   เศร้าอุราอาลัยในดนตรี

   พระอาทิตย์ชิงดวงจะล่วงลับ
   ภุมรินบินลับยี่สุ่นศรี
   พญาโศก โศกศัลย์พันทวี
   โศกฤดีเหว่ว้าอากากาย

   สาลิกา ลาไปให้วิตก
   สะอื้นอกอาลัยดังใจหาย
   พญาครวญ ครวญหาจะลาตาย
   แสนเสียดายถึงคราแล้วต้องแคล้วกัน

   โสมส่องแสงแสงโสมบรรโลมโลก
   สุดแสนโศกโอ้โสมบรรโลมฝัน
   จะลอยเลื่อนเลือนลับอับแสงจันทร์
   นับคืนวันปีเดือนจะเลื่อนลา

   สุดาสวรรค์เคยภิรมย์สมสวาท
   จำต้องคลาดแคล้วคู่เสน่หา
   แขไขดวงล่วงลับไปกับตา
   อนิจจาปลาทองเจ้าล่องลอย

   ทั้งราตรีประดับดาวถึงคราวร้าง
   ต้องอ้างว้างไร้ผู้จะเอื้อมสอย
   ดาวเดียรดาษหยาดฟ้าระย้าย้อย
   ยังเลื่อนลอยลับไปอาลัยลา

   เมื่อเพลงไทยไร้ผู้จะรู้รัก
   รู้ตระหนักรู้ซึ้งถึงคุณค่า
   ดนตรีไทยสูญลับอัปรา
   แล้วใครหนาจะเรียกตนว่าคนไทย

   (* ที่ขีดเส้นใต้คือชื่อของเพลงไทย)

..ขอกราบขอบพระคุณ ท่านอาจารย์สมพล อนุตตรังกูร ครูผู้ประสิทธิ์ประสาทความรู้ด้านดนตรีไทย
ที่อนุญาตให้นำทำนองดนตรีไทย ซึ่งท่านเป็นผู้ประพันธ์และเขียนด้วยลายมือของท่านเอง
เผยแพร่เป็นวิทยาทานใน www.sookjai.com
โดยวัตถุประสงค์ เพื่อให้คนไทยได้ตระหนักถึงคุณค่า และช่วยกันอนุรักษ์ศิลปะการดนตรีไทย
ให้สืบทอดยาวนานตลอดไป มา ณ ที่นี้ ด้วยความเคารพสูงยิ่ง.