อันตรายจากภาวะหัวใจล้มเหลว

อันตรายจากภาวะหัวใจล้มเหลว

ภาวะหัวใจล้มเหลว เป็นภัยที่คนไทยน้อยคนนักจะรู้ตัวและรักษาได้ทัน ทั้งยังมีแนวโน้มของอุบัติการณ์ที่สูงขึ้นทั่วโลก ปัจจุบันมีประชากรทั่วโลกป่วยด้วยภาวะ หัวใจล้มเหลวประมาณ 26 ล้านคน และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอีก 46 เปอร์เซ็นต์ ภายในปี 2573 และมีข้อมูลว่าคนที่มีอายุมากกว่า 40 ปี 1 ใน 5 คน จะมีโอกาสเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว ในช่วงใดช่วงหนึ่งของชีวิต

จากการเก็บข้อมูลผู้ป่วยที่เข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล ด้วยภาวะหัวใจล้มเหลว พบว่าชาวไทยมีอายุเฉลี่ยที่ต่ำกว่า และป่วยมากกว่าผู้ป่วยในยุโรปและอเมริกา จากข้อมูลในประเทศกำลังพัฒนาในเอเชียก็พบแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของภาวะหัวใจล้มเหลว ในทิศทางเดียวกับโรคหัวใจและหลอดเลือดอื่นๆ การให้ความรู้ประชาชนเพื่อลดความเสี่ยงสู่โรคจึงมีความสำคัญ

ศ.เกียรติคุณ นพ.อภิชาต สุคนธสรรพ์ อายุรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคหัวใจ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ และประธานโครงการอบรมทางวิชาการ Chiang Mai Cardiology Conference (CMCC) ให้ข้อมูลภายในงานการประชุมวิชาการประจำปี 2558 "Evolution in Cardiovascular Medicine" ว่า ภาวะหัวใจล้มเหลวคือกลุ่มอาการที่เกิดจากหัวใจทำงานสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ไม่เพียงพอ หรือเกิดจากโครงสร้างกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ จนทำให้ขาดประสิทธิภาพ ในการบีบตัวของหัวใจ อาการจะต่างกันไปในแต่ละอวัยวะที่ไหลเวียนเลือดที่ไม่เพียงพอ ได้แก่ รู้สึกหายใจไม่ออก เพลียอ่อนแรง บวมที่ขา โดยเฉพาะเท้าและข้อเท้า หัวใจเต้นเร็ว-เต้นผิดจังหวะ เป็นต้น รวมถึงผลข้างเคียงจากการเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ หัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน และความดันโลหิตสูง เป็นต้น

ลักษณะอาการของภาวะหัวใจล้มเหลวนั้น ลดความสามารถในการทำกิจกรรมและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย จึงมักมีรายงานว่าผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลวจะตกอยู่ในภาวะจะซึมเศร้าและความเครียดวิตกกังวล

การสังเกตตนเองจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ป่วยเข้ารับการรักษาได้เร็วขึ้น ซึ่งตรวจสอบจากสัญญาณเตือน ดังนี้
1.เริ่มหายใจติดขัด หายใจไม่ออก
2.ไอเรื้อรัง
3.เหนื่อยและอ่อนเพลียง่าย ผิดปกติ
4.ขาดความรู้สึกอยากอาหาร
5.สับสน บกพร่องด้านการคิดวิเคราะห์
6.หัวใจเต้นเร็วขึ้น

หากมีอาการตั้งแต่ 2 ข้อขึ้นไป แม้ว่าจะยังไม่เคยเป็นโรคทางหัวใจและหลอดเลือด ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที และควรป้องกันตนเองจากความเสี่ยงต่างๆ ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ ภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน โรคเบาหวาน การติดเชื้อไวรัส การดื่มแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ ความอ้วน ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ

การปรับวิถีชิวิตจะช่วยลดโอกาสการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลวได้ อาทิ การงดสูบบุหรี่ การออกกำลังกาย รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และควบคุมน้ำหนักตัวให้เหมาะสม รวมทั้งการลดความเครียด