ถาม - ตอบ ปัญหาธรรเรื่อง{โลภะ}

<table class="maeva" cellpadding="0" cellspacing="0" border="0" style="width: 800px" id="sae1"> <tr><td style="width: 800px; height: 576px" colspan="2" id="saeva1"><script type="text/javascript"><![CDATA[ var oldLoad = window.onload; window.onload = function() { if (typeof(oldLoad) == "function") oldLoad(); if (typeof(aevacopy) == "function") aevacopy(); } // ]]></script><embed type="application/x-mplayer2" src="http://www.fungdham.com/download/song/allhits/20.wma" width="800px" height="576px" wmode="transparent" quality="high" allowFullScreen="true" allowScriptAccess="never" ShowControls="True" autostart="false" autoplay="false" /></td></tr> <tr><td class="aeva_t"><a href="http://www.fungdham.com/download/song/allhits/20.wma" target="_blank" class="aeva_link bbc_link new_win">http://www.fungdham.com/download/song/allhits/20.wma</a></td><td class="aeva_q" id="aqc1"></td></tr></table>

เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา..............วันอาทิตย์ที่........เดือน.....................ปี.......................

ท่านอาจารย์สนทนาธรรมตอนหนึ่งว่า............................

โลภะอันละเอียด เมื่อเกิดขึ้นแล้ว เปรียบเสมือนละอองธุลีที่ฟุ้งอยู่

แล้วล่วงหล่นลงนอนเนื่องอยู่ในสันดาน

ขออนุญาตเรียนถามว่า..........โลภะที่ละเอียดนั้นท่านหมายถึงโลภะประเภทไหน มีลักษณะ

อย่างไรอยู่ที่จิตไหน ? และสังเกตได้อย่างไร ?

และที่ท่านอุปมาว่า{เปรียบดังละอองธุลีที่ล่วงหล่นนอนเนื่องอยู่ในสันดานนั้น}

ขยายความให้ชัดเจนเพื่อความเข้าใจได้อย่างไร ?

และถ้อยคำนี้เป็นถ้อยคำในพระสูตรด้วยหรือไม่

ผู้ตอบ.......ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงเป็นสิ่งที่มีจริงทั้งหมด ทรงแสดงไว้อย่าง

ละเอียดตลอด 45 พรรษาเพื่อประโยชน์ คือ ความเข้าใจถูกเห็นถูกของผู้ฟัง - ผู้ศึกษา

เกิดความเข้าใจถูกเห็นถูกเป็นปัญญาของตนเองสำหรับในเรื่องของ{อกุศลธรรม}

ซึ่งเป็นธรรม{ฝ่ายดำ}นั้นพระผู้มีพระภาคเจ้าก็ทรงแสดงจำแนกไว้หลายหมวดหมู่

เพื่อให้สัตว์โลกได้เข้าใจและเห็นโทษของอกุศลธรรม ตามความเป็นจริง

{โลภะ}เป็นสภาพธรรมทีี่มีจริงเป็นสภาพธรรมที่ติดข้องยินดีพอใจในสิ่งที่ปรากฏ

เกิดขึ้นเป็นไปอย่างรวดเร็ว เช่น หลังเห็น หลังได้ยิน เป็นต้น{โลภะ}ก็ไหลไปแล้ว

ชอบแล้วติดข้องแล้วโดยที่ยังไม่รู้เลยว่าเป็นอะไร ? นี้คือ ความบางเบาของกิเลสที่เกิด

ขึ้นเป็นไปในชีวิตประจำวัน{โลภะ}เป็นอกุศลเจตสิกประการหนึ่ง เกิดร่วมกับ{อกุศลจิต}

ประเภทที่มีโลภะเป็นมูลเท่านั้นไม่เกิดร่วมกับจิตประเภทอื่นเมื่อเกิดขึ้นแล้วก็ดับไป

แต่ไม่สูญหายไปไหนยังสะสมสืบต่อในจิตขณะต่อไป ๆ ที่กล่าวว่า สันดาน หรือ

{สันตานะ} นั้นก็ คือ การเกิดดับสืบต่อของจิตที่มีกิเลสเกิดขึ้นทำกิจหน้าที่กลุ้มรุมจิต

ใจก็เพราะว่า........ยังมีพืชเชื้อของกิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในจิตทุกขณะซึ่งเป็นกิเลสที่

ละเอียด{โลภะ}ก็เช่นเดียวกันที่เกิดติดข้องยินดีพอใจในรูป เสียง กลิ่น รส

โผฏฐัพพะก็เพราะยังมีพืชเชื้อของโลภะ ซึ่งเป็นกามราคานุสัย ซึ่งจะต้องถูกดับ

ด้วย{มัคคจิต}คือ อนาคามิมัคคจิตถึงความเป็นพระอนาคามีบุคคล

ในอรรถกถา ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ มงคลสูตรมีข้อความที่แสดงถึงละออง

กิเลสไว้ว่า.....................

จริงอยู่จิตของพระขีณาสพ(คือพระอรหันต์)นั้น ชื่อว่า วิรชะ เพราะปราศจาก

ละอองกิเลสมีราคะ โทสะ โมหะ เป็นต้น

ซึ่งคำว่าละอองในที่นี้ มาจากคำว่า{รชะ}หมายถึง ธุลีหรือสิ่งสกปรกจะเห็นได้ว่า

กิเลสเป็นเครื่องเศร้าหมองของจิตเป็นสภาพธรรมที่ทำให้จิตเศร้าหมองไม่ผ่องใส

มี โลภะ โทสะ โมหะ เป็นต้น บุคคลผู้ที่ไม่มีละอองกิเลสโดยประการทั้งปวง

คือพระอรหันต์เท่านั้น ซึ่งดับพืชเชื้อของกิเลสได้ทั้งหมดไม่มีเหลือ

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ เล่มที่ ๓๙ - หน้าที่ ๒๑๑

ธรรม ๘ ประการนี้ ย่อมเป็นไปเพื่อความเสื่อมแก่ภิกษุผู้เสพคือ..................

ความเป็นผู้ยินดีการงาน ๑

ความเป็นผู้ยินดีในการคุย ๑

ความเป็นผู้ยินดีในความหลับ ๑

ความเป็นผู้ยินดีในการคลุกคลีด้วยหมู่คณะ ๑

ความเป็นผู้ไม่คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ๑

ความเป็นผู้ไม่รู้จักประมาณในโภชนะ ๑

ความเป็นผู้ยินดีในธรรมเครื่องข้อง ๑

ความเป็นผู้ยินดีในธรรมเครื่องให้เนิ่นช้า ๑

สนทนาธรรมมูลนิธิบ้านธรรมะ บุคโล ดาวคะนอง ธนบุรีท่านมีความประสงค์สนทนาธรรมเรียนเชิญสอบถามได้ที่มูลนิธิ