โรคหลอดเลือดสมอง รู้ทัน ก่อนเป็นอัมพฤกษ์-อัมพาต

โรคหลอดเลือดสมอง
รู้ทัน ก่อนเป็นอัมพฤกษ์-อัมพาต

สถานการณ์ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในไทย พบว่ามีผู้เสียชีวิตจากโรคนี้มากขึ้นเป็นอันดับสอง รองจากโรคมะเร็งและโรคหัวใจ ถ้าไม่รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต ผู้ป่วยก็จะมีภาวะทุพพลภาพ เช่น อัมพฤกษ์ อัมพาต ไปตลอดชีวิต

พญ.จุฑาณัฐ ยศราวาส อายุรแพทย์โรคระบบประสาทและสมอง ร.พ.ปิยะเวท อธิบายว่า โรคหลอดเลือดสมอง เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง เช่น แตก ตีบ ตัน อันทำให้ระบบประสาทส่วนกลางสูญเสียการทำงานชั่วคราวหรือถาวร ภาวะหลอดเลือดแดงตีบหรือแข็งตัว เกิดจากมีพลาก (Plaque) เกาะที่ผนังหลอดเลือด ส่งผลให้เกิดอาการต่างๆ ทางสมอง ทำให้เกิดอาการอัมพฤกษ์อัมพาตได้ จึงมักเรียกว่า โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต ปัจจัยเสี่ยงของโรคมีทั้งแบบที่ควบคุมได้และไม่สามารถควบคุมได้ เช่น ความเสื่อมของเซลล์สมองจากอายุที่เพิ่มมากขึ้น หรือมีบุคคลในครอบครัวป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมอง เป็นต้น

แต่สำหรับปัจจัยอื่นๆ ที่ควบคุมได้ เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดโรค เช่น การควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติ หลีกเลี่ยงการป่วยด้วยโรคปัจจัยเสี่ยง อาทิ โรคหัวใจ เบาหวาน โรคอ้วน ไขมันในเลือดสูง หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ เพราะถ้าหากพบว่าอยู่ในกลุ่มที่มีปัจจัยเสี่ยงข้อใดข้อหนึ่ง โอกาสการเกิดโรคหลอดเลือดสมองก็จะเพิ่มสูงขึ้น

โรคนี้แบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่คือ โดย 80% ที่พบเป็นชนิดหลอดเลือดตีบ อุดตัน และอีก 20% เป็นชนิดหลอดเลือดสมองแตก

1.หลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน เมื่อมีการอุดตันของหลอดเลือดในสมองจะทําให้สมองส่วนที่เคยได้รับเลือดมาเลี้ยงขาดเลือด ไม่สามารถทํางานได้ตามปกติ มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับขนาดและตำแหน่งของสมองที่ขาดเลือด เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือด มีไขมันและหินปูนมาสะสมที่ผนังด้านในหลอดเลือด ทําให้ทางเดินของหลอดเลือดแคบลง พบมากในผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคต่างๆ ได้แก่ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ผู้ที่สูบบุหรี่หรือดื่มสุราจัด

2.หลอดเลือดสมองแตก ส่วนใหญ่เกิดจากภาวะความดันโลหิตสูงที่ผู้ป่วยเป็นมานาน แบ่งเป็นหลอดเลือดสมองแตกในเนื้อสมอง และหลอดเลือดแตกในชั้นเยื่อหุ้มสมอง โดยมากผู้ป่วยจะมีอาการทางระบบประสาท เช่น ปวดศีรษะรุนแรง บางรายอาจหมดสติหรือเสียชีวิตตั้งแต่ระยะแรก เวียนหัว ชาครึ่งซีกเฉียบพลัน แขนขาไม่มีแรง ปากเบี้ยว อาการเหล่านี้เมื่อเป็นต้องรีบมาร.พ.ทันที

การตรวจคัดกรองโรคหลอดเลือดสมองตีบ แตก ตัน เพื่อป้องกันอัมพฤกษ์ อัมพาต เป็นอีกหนึ่งวิธีในการควบคุมปัจจัยเสี่ยงของโรค เพื่อป้องกันและลดอัตราเสี่ยงการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง รวมทั้งนำผลการตรวจวางแผนการรักษา

เพราะโรคนี้เมื่อเป็นแล้วอาจไม่สามารถรักษาให้กลับมามีสภาพสมบูรณ์ครบ 100% ดังเดิมได้