สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม แขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

"สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี" (ทองเจือ จินตากโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม แขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร และอดีตกรรมการมหาเถรสมาคม พระเถระที่มีวัตรปฏิบัติอันน่ายกย่องและศรัทธา

มีนามเดิมว่า ทองเจือ สายเมือง เกิดเมื่อวันที่ 2 มี.ค.2451 ที่ปากคลองบางเขน เขตดุสิต กรุงเทพฯ เป็นบุตรของ รองอำมาตย์ตรี ขุนศุภผลภาษี (สงวน สายเมือง) กับ นางแส สายเมือง

เข้าพิธีบรรพชา เมื่อวันที่ 28 พ.ค.2467 ที่วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม โดยมีพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์

อายุครบ 21 ปีบริบูรณ์ เข้าพิธีอุปสมบท วันที่ 2 มิ.ย.2472 ที่วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม โดยมีพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์, พระวินัยมุนี (แปลก วุฑฒิญาโณ) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และ พระจุลคณิศร (จรัส สุตธโน) เป็นพระอนุสาวนาจารย์

หลังอุปสมบท มุ่งมั่นศึกษาพระปริยัติธรรม สามารถสอบได้นักธรรมชั้นเอก และพ.ศ.2481 สามารถสอบได้เปรียญธรรม 6 ประโยค

สร้างคุณูปการแด่คณะสงฆ์อย่างมากมาย อาทิ งานด้านการศึกษา เป็นกรรมการสังคีติการกสงฆ์ สังคายนาพระธรรมวินัยตรวจชำระพระไตรปิฎก ฉบับมหามงคลสมัยเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ เป็นกรรมการจัดการสอนศีลธรรม เป็นกรรมการสภาการศึกษามหามกุฎราชวิทยาลัย เป็นต้น

งานด้านสาธารณูปการ เป็นองค์อุปถัมภ์และดำเนินการก่อสร้าง วัดไกรลาส อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ เป็นประธานกรรมการมูลนิธิโรงพยาบาลสงฆ์และเป็นกรรมการพิจารณาปรับปรุงตลาดเฉลิมโลก

ส่วนงานเผยแผ่พระพุทธศาสนา ท่านเป็นแม่กองงานพระธรรมทูต งานด้านพัฒนาสังคม เป็นกรรมการจัดตั้งทุนสาธารณสุขสงเคราะห์และศึกษาสงเคราะห์

ส่วนงานปกครองคณะสงฆ์ ท่านดำรงตำแหน่งมากมาย อาทิ เป็นประธานคณะกรรมการคณะธรรมยุต กรรมการมหามกุฎราชวิทยาลัย ประธานกรรมการร่างกฎหมายมหาเถรสมาคม กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าคณะภาค 14-15 (ธ) กรรมการอำนวยการจัดสร้างพุทธมณฑลฝ่ายสงฆ์ ประธานกรรมการพิจารณายกวัดราษฎร์เป็นพระอารามหลวง ฯลฯ

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2477 เป็นพระครูฐานานุกรม ในพระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ที่พระครูวิจิตรธรรมคุณ พ.ศ.2489 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ เป็นพระจินดากรมุนี

พ.ศ.2495 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราช ในราชทินนามเดิม พ.ศ.2498 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ในราชทินนามเดิม

พ.ศ.2501 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมจินดาภรณ์ พ.ศ.2515 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เทียบเท่ารองสมเด็จพระราชาคณะที่พระมหารัชมังคลาจารย์

พ.ศ.2516 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นรองสมเด็จ พระราชาคณะที่ พระพุทธพจนวราภรณ์

พ.ศ.2532 ได้รับพระราชทานสถาปนาเป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี

ตลอดชีวิตได้ทุ่มเททั้งแรงกายแรงใจให้แก่การศึกษา โดยเฉพาะการศึกษาสงฆ์ ทำให้วงการศึกษาสงฆ์เจริญก้าวหน้าตามลำดับ สามารถสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี

แต่ด้วยอายุขัยที่ล่วงเลยเข้าสู่วัยชราภาพ สุขภาพไม่แข็งแรงดังเดิม กระทั่งเกิดล้มป่วยอาพาธเป็นประจำ ต้องเข้าออกโรงพยาบาลหลายครั้ง

หลังจากการบำเพ็ญฉลองอายุวัฒนมงคล 99 ปี ก็มีอาการไข้หวัด อ่อนเพลีย คณะศิษย์นำเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลศิริราช ตั้งแต่นั้นมาต้องเดินทางเข้า-ออก ที่โรงพยาบาลเป็นประจำ

ต่อมา วันที่ 16 เม.ย.2551 อาการยังไม่ดีขึ้น คณะแพทย์ขอให้ท่านพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลศิริราช ที่ห้อง 103 ชั้น 10 ตึก 84 โรงพยาบาลศิริราช และได้ให้การรักษาอย่างใกล้ชิดมาโดยตลอด

กระทั่ง ช่วงเช้าวันที่ 19 ก.ค.2551 เกิดอาการเหนื่อยหอบ คณะศิษย์ได้เรียกคณะแพทย์มาดูอาการและพยายามยื้ออาการอย่างสุดความสามารถ

ท้ายที่สุด ก็มรณภาพอย่างสงบ เมื่อเวลา 11.05 น.

อริยะโลกที่ 6