มหัศจรรย์แห่งศรัทธา ธรรมยาตราเพื่อสายน้ำ

บ้านของฉัน ณ เจ้าพระยา (ภาพ...ประพันธ์ ไกรศักดาวัฒน์)

สำราญวารีที่ลาดชะโด อยุธยา (ภาพ...ศุภรัตน์ แก่นจันทร์)

ทำบุญน้ำล้นฝั่งที่อยุธยา (ภาพ..พิชญ์ เยาวภิรมย์)

ชีวิตคลองบางหลวง (ภาพ...ธีรภาพ โลหิตกุล)

อรุณรุ่งที่กรุงเก่า (ภาพ...พิชญ์ เยาวภิรมย์)

เจ้าพระยา ณ ราชธานี (ภาพ...ประพันธ์ ไกรศักดาวัฒน์)

คมชัดลึก :ย้อนหลังไปสองทศวรรษ ปีพุทธศักราช 2533 ในฐานะผู้เขียนบทสารคดีโลกสลับสี ชุด “แม่น้ำเจ้าพระยา” ผมทำในสิ่งที่คิดว่าชีวิตนี้คงจะทำได้เพียงครั้งเดียว คือการนำกองถ่ายบุกป่ารกลึก ปีนดอยสูงชันตั้งฉาก ขึ้นไปค้นหาจุดกำเนิดของแม่น้ำเจ้าพระยา ที่ “ขุนปิง” หรือต้นแม่น้ำปิง แควสายใหญ่สุดของมหานทีไทย บนความสูง 1,824 เมตรของดอยถ้วย ตรงแนวตะเข็บชายแดนไทย-พม่า เขตตำบลเมืองนะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ใกล้ฐานปฏิบัติการของกองกำลังติดอาวุธกลุ่มขุนส่า ที่ต่อต้านรัฐบาลทหารพม่า ในสารคดีชุดนี้ ยังติดตามถ่ายทำเรื่องราวของ “สตีฟ แวน บีค” นักเขียนสารคดีชาวอเมริกัน ฝรั่งรักแม่น้ำ ผู้หาญกล้าทำในสิ่งที่จนบัดนี้ยังไม่มีคนไทยทำ คือการพายเรือจากต้นน้ำปิง ผ่านปากน้ำโพ จนไปออกอ่าวไทยที่ปากน้ำ สมุทรปราการ

  20 ปีผ่านไป วันนี้ มีคณะบุคคลผู้ห่วงใยวิกฤติการณ์ที่เกิดขึ้นกับป่าไม้และสายน้ำ กระทำในสิ่งที่ยากจะมีคนใครคิดทำ จนต้องค้อมคารวะในจิตใจอันกล้าแกร่งของพวกเขา นั่นคือการ “เดินธรรมยาตรา ด้วยศรัทธาแห่งสายน้ำ” จากขุนน้ำปิงบนดอยสูง สู่ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาจรดอ่าวไทย คิดเป็นระยะทางกว่า 1,200 กิโลเมตร รวม 15 จังหวัดที่ยาตราผ่าน เริ่มเดินตั้งแต่วันที่ 11 พฤศจิกายน 2553 จนบัดนี้ ยาตราถึงปากน้ำโพ นครสวรรค์แล้ว ก่อนจะมุ่งหน้าสู่ปลายทางที่อ่าวไทย ราวต้นเดือนกุมภาพันธ์ รวมเวลาสี่เดือนเต็ม

ถามว่า “เดิน” ทำไม และเพื่ออะไร ? คำตอบคือเป็นการเดิน “บำเพ็ญเพียร” เพื่อก่อให้เกิดคุณค่าทางจิตวิญญาณ เพื่อฟื้นฟูความรัก ความศรัทธา ความสัมพันธ์ที่ดีงามระหว่างผู้คนกับธรรมชาติ เพื่อสร้างการตระหนักรู้ร่วมกันว่า ทุกคนมีบทบาทและหน้าที่ในการปกป้อง คุ้มครอง ดูแลป่าไม้และสายน้ำร่วมกัน เดินเพื่อรับรู้ รับฟังปัญหา และความต้องการของผู้คนระหว่างทาง ตั้งแต่บนภูเขาสูง ไปจนถึงชุมชนที่ราบลุ่มสองฝั่งแม่น้ำ และเชิญชวนให้ชุมชนท้องถิ่นเชื่อมร้อย ถักทอความรัก ความห่วงใย รวมกันเป็นเครือข่ายแม่น้ำทั้งเจ้าพระยาและสายน้ำอื่นๆ “ธรรมยาตรา” จึงนับเป็นการเดินที่สงบเงียบที่สุด ทว่า ส่งเสียงดังกึกก้องในจิตสำนึกของผู้คนในสังคมเป็นที่สุด

โดยมี พระไพศาล วิสาโล และ ดร.ประมวล เพ็งจันทร์ เป็นที่ปรึกษาโครงการ และร่วมเดินเป็นครั้งคราว ส่วนคณะผู้ร่วมเดินตลอดทาง คือ สมณะกลางดิน โสรัจโจ แห่งสำนักปฏิบัติทะเลธรรม จังหวัดตรัง คุณนิคม พุทธา ผู้ประสานงานโครงการจัดการลุ่มน้ำแม่ปิง เชียงใหม่ คุณอาทิตย์ ชูสกุลธนะชัย อาสาสมัครเดินธรรมยาตราจากนครราชสีมา คุณแพรแสงแก้ว ธนะจาลุภมร อาสาสมัครเดินธรรมยาตราจากกรุงเทพมหานคร ฯลฯ ซึ่งในแต่ละช่วงยังมีอาสาสมัครร่วมเดินอีกมากมาย วิธีการเดินคือ เดินด้วยความสงบ รับรู้การสัมผัสทุกย่างก้าว ช่วงเช้า เดินสวดมนต์และภาวนา กลางวัน พบปะพูดคุยกับผู้คนระหว่างทาง ตกตอนกลางคืน ตั้งวงเสวนา รับฟังปัญหาป่าไม้ และสายน้ำ รวมไปถึงทรัพยากรอื่นๆ

ระหว่างพักกึ่งกลางทางที่ปากน้ำโพ นครสวรรค์ ระหว่างวันที่ 8-15 มกราคม ยังมีการจัดงาน “ธรรมยาตรา ณ สี่แคว” ประกอบด้วยการเสวนา ดนตรี กวี กิจกรรมภาวนาริมฝั่งน้ำเจ้าพระยา กับพระไพศาล วิสาโล และคณะหมู่บ้านพลัมของท่านติช นัท ฮันห์ และนิทรรศการภาพถ่าย 5 ลุ่มน้ำ คือลุ่มน้ำแม่ปิง โดย ภู เชียงดาว ลุ่มน้ำบางนรา โดย ชุมศักดิ์ นรารัตน์วงศ์ ลุ่มน้ำแม่กลอง โดย นิตยสารมนต์รักแม่กลอง ลุ่มน้ำเจ้าพระยา โดย กลุ่มสห+ภาพ ชุมชนคนถ่ายภาพ และลุ่มน้ำลำปะทาว โดย มนตรี คำสิงห์ ฯลฯ สนใจร่วมงาน โทร 08-9439-8550 และหากประสงค์ร่วมบริจาคสมทบ “กองทุนเพื่อสายน้ำ” ได้ที่ธนาคารกรุงไทย สาขาเชียงดาว ชื่อบัญชี โครงการอนุรักษ์ลุ่มน้ำแม่ปิง เลขที่ 516-1-35859-9 สนใจรายละเอียด โทร 08-1948-8185 หรือคลิก www.doichiangdaocampingsite.com <http://www.doichiangdaocampingsite.com>

ทั้งนี้ ในงาน “ธรรมยาตรา ณ สี่แคว” ที่นครสวรรค์ จะมีการบรรเลงบทเพลงพิเศษ ที่ประพันธ์ขึ้นเพื่อคารวะจิตใจอันกล้าแกร่งของคณะเดินธรรมยาตรา ศรัทธาแห่งสายน้ำ นั่นคือเพลง ”ต้นเจ้าพระยา” โดยศักดิ์สิริ มีสมสืบ กวีซีไรท์ชาวเมืองสี่แคว-นครสวรรค์ ประพันธ์คำร้อง จากทำนองเพลง “แม่น้ำ” ซึ่งวีรชัย จุงสกุล นักประพันธ์เพลงชื่อดัง เคยแต่งไว้เมื่อ 20 ปีก่อน เพื่อเป็นเพลงประกอบหลัก (Theme song) ของสารคดีโลกสลับสี ชุด “แม่น้ำเจ้าพระยา” บทเพลง “ต้นเจ้าพระยา” มีลักษณะเป็นเพลงกวี ที่แม้ไม่รู้ทำนอง เพียงได้อ่านก็สราญใจยิ่งนัก

   * กี่หมื่นแสน สายธาร น้ำใจรินหลั่ง / กี่ความหวัง หลั่งธาร สานศรัทธา / กี่ความฝัน รินสาย ลงคงคา / กี่ธารา น้ำแรง แห่งเหงื่องาน... * อบอุ่นเรือน รักเคียง ร้อยเรียงริมฝั่ง / ย่ำเย็นลง กลองระฆัง ยังกังวาน / ระลอกริ้ว พลิ้วน้ำ งามตระการ / ฉายเงาโบสถ์ วิหาร บันดาลใจ

   ** ริมธารา ท่าเรือ มีคนคอย / เด็กน้อย ระเริง เล่นน้ำ / เพียงนาวา แห่งชีวิต ยังลอยลำ / ล่องลอยตาม สายธาร กาลเวลา…. * ฝั่งอยู่ยง สายชล นั้นคงเลยผ่าน / ฝากลำนำ ตำนาน อันล้ำค่า / จากต้นน้ำ ลึกล้ำ ในชีวา / ไหลรินสู่ เจ้าพระยา ตลอดกาล...** ตรึงใจจำ เต้นกำ รำเคียว / เกี่ยวรวง รักเรา ลงสู่ลาน / ดวงดาวงาม แจ่มใส ในดวงมาลย์ / หว่านละออง ฝันพราว ลงเจ้าพระยา

เรื่อง - ภาพ... "ธีรภาพ โลหิตกุล"

http://www.komchadluek.net/detail/20110108/84991/มหัศจรรย์แห่งศรัทธาธรรมยาตราเพื่อสายน้ำ.html