ภาพเขียนพระราชประวัติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
ภายในพระอุโบสถวัดสุวรณดารามฯ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (ผู้โพสท์คัดตัวอักษรกำกับใต้ภาพโดยคงตัวสะกดและการันต์เดิม)


พระสยามเทวาธิราชทูลอัญเชิญพระนเรศวร คือพระอิศวร แบ่งภาคลงมาอุบัติในมนุสย์โลก๚ะ

เมื่อ พ.ศ.๒๑๐๘ พระองค์ดำ (พระนเรศวร) พระชันษา ๑๓ ปี เล่นกระบี่กระบอง
กับมังสามเกียดต่อหน้าพระเจ้าหงสาวดี (บุเรงนอง) ณ เมืองหงสาวดี

พระนเรศวร (
Prince Naresuan) เสด็จมาจากพิษณุโลก ทรงทราบว่าพระยาจีนจันตุ
ลงสำเภาหนีจากพระนคร เสด็จลงเรือกราบไล่ตามไปถึงปากน้ำเจ้าพระยา แต่เรือสำเภา ออกน้ำลึกได้ลมจึงตามไม่ทัน พ.ศ.๒๑๑๖

พระนเรศวร ตีเมืองคัง เมื่อ พ.ศ.๒๑๒๑ พระชันษา ๒๓ ปี พลกองใหญ่ของพระนเรศวร
ขึ้นทางด้านข้างตีเมืองแตก และจับตัวเจ้าฟ้าเงี้ยวเมืองคังได้

พระนเรศวร ประธมหลับสนิท ณ พลับพลาค่ายหลวง ตำบลป่าโมก ทรงพระสุบินนิมิตว่า ลุยน้ำไปพบจระเข้ใหญ่
จะทำร้ายพระองค์ ทรงประหารจระเข้ตาย โหรทำนายว่าจะทรงชนะศึกหงสาวดี, พ.ศ.๒๑๓๘ พระชันษา ๓๗

สมเด็จพระนเรศวรฯ เสด็จยกกองทัพหลวงไปตีกัมพูชา ได้เมืองละแวก
จับนักพระสัตถาเจ้าเมืองกัมพูชาได้ ทรงทำปฐมกรรม แล้วให้ต้อนครัวเฉลย
กลับก่อน จึงเสด็จพระราชดำเนินกลับคืนสู่พระนครเมือง พ.ศ.๒๑๓๖


พระยาตองอู พาพระเจ้าหงสาวดี หนีไปอยู่เมืองตองอู เผาเมืองหงสาวดีเสีย
พระนเรศวรได้เมืองหงสาวดีภายหลัง จึงเสด็จไปนมัสการพระมุตาว แล้วเสด็จ
พระราชดำเนินกลับไปประทับ ณ ค่ายสวนหลวง พ.ศ.๒๑๔๒

สมเด็จพระนเรศวรล้อมตีเมืองตองอู คูเมืองกว้างลึกมาก ให้ขุดคลองระบายน้ำออก
พม่าเรียกว่า “คลองสยาม” จนถึงทุกวันนี้ ทัพกรุงขาดเสบียงจึงอย่าทัพ พ.ศ.๒๑๔๒



พระเจ้าหงสาวดีสิ้นพระชนม์ พระเจ้าอังวะ ตั้งตัวเป็นใหญ่ ขยายอำนาจรุกมาทางเมืองเงี้ยว
ที่มาขึ้นอยู่กับเมืองไทย สมเด็จพระนเรศวร จึงเสด็จยกทัพขึ้นไปทางเมืองเชียงใหม่ หมายจะ
ไปตีเมืองอังวะ ไปประชวรสวรรคตที่เมืองหาง สมเด็จพระเอกาทศรถ จึงเชิญพระบรมศพ
มาสู่พระนครศรีอยุธยา พระชันษา ๔๙ ปี พ.ศ.๒๑๔๗