ขนมกง ขนมนี้มีปรากฏหลักฐานมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา

ขนมกง

ขนมกง เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ขนมกงเกวียน เป็นขนมไทยโบราณ ที่มีชื่อตามรูปร่างของขนมชนิดนี้ คือมีลักษณะเป็นวงกลมและมีเส้นไขว้พาดกันคล้ายรูปกงล้อของเกวียน มีความหมายเป็นสิริมงคล หมายถึงการหมุนไปข้างหน้า หรือการก้าวไปข้างหน้า เช่นเดียวกับพระธรรมจักร ขนมนี้มีปรากฏหลักฐานมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เรียกว่า ขนมกงเกวียน ดังระบุไว้ในเอกสารหอหลวง เรื่อง คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารบรรยายสภาพกรุงศรีอยุธยา สันนิษฐานว่าเขียนขึ้นราวรัชสมัยของพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ มีเนื้อหาเป็นเรื่องเล่าจากความทรงจำ เล่าบรรยายเหตุการณ์ในกรุงศรีอยุธยาโดยละเอียด และได้กล่าวถึง ขนมกง ดังความว่า “...ย่านป่าขนม ชาวบ้านย่านนั้นทำขนมขายและนั่งร้านขายขนมชะมด กงเกวียน...”

ขนมกงทำด้วยถั่วเขียวหรือถั่วทอง เลาะเปลือกบดละเอียด แป้งข้าวเหนียว แป้งข้าวเจ้า น้ำตาลทราย น้ำตาลมะพร้าวหรือน้ำตาลโตนด หัวกะทิ น้ำปูนใส ไข่เป็ด วิธีทำ ผสมกะทิ น้ำตาลทราย น้ำตาลปี๊บ ยกขึ้นตั้งไฟ พอน้ำตาลละลาย ยกขึ้นตั้งไฟเคี่ยวจนเป็นยางมะตูม ยกลงพักไว้ให้เย็น ค่อยๆ เทน้ำตาลที่เคี่ยวแล้วทีละน้อยใส่ในถั่วเขียวที่บดละเอียด นวดจนกระทั่งปั้นได้ จึงปั้นส่วนผสมเป็นเส้นกลมยาว ประมาณ ๔ นิ้ว จับปลายขนมชนกัน ให้เป็นรูปวงกลม แล้วคลึงแป้งเป็นท่อนกลมให้มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางพอดีกับวงกลม วางพาดคาดกลางสองเส้น ไขว้กันเป็นรูปกากบาทกลางวงขนม ปั้นเป็นเม็ดกลมๆ อีก ๕ เม็ด ติดสี่มุมและตรงกลางอีกหนึ่งเม็ด ต้องติดให้แน่นแล้ววางพักไว้ จากนั้นทำแป้งชุบทอด ใช้แป้งข้าวเหนียวผสมแป้งข้าวเจ้า ใส่ไข่ ใส่หัวกะทิทีละน้อย นวดไปเรื่อยๆ จนกะทิหมด ใส่น้ำปูนใส (ให้ขนมกรอบได้นาน ) คนให้ละลายเข้ากันกับแป้ง ให้แป้งมีความข้นพอที่จะนำขนมที่ปั้นไว้ชุบแป้งติด ก่อนจะทอดด้วยไฟกลางจนกระทั่งขนมสุกกรอบเหลืองนวล

เคล็ดลับของการทอดขนมกง คือ ขณะทอดขนมในกระทะ ให้หยดหรือพรมแป้งให้ติดเป็นเม็ดพองขึ้นตามวงขนม เรียกกันว่า “หัวเพชร หัวพลอย” ถือว่าเป็นสิริมงคลให้เจริญงอกงาม แต่โบราณมาจึงนิยมใช้ขนมชนิดนี้ในพิธีหมั้นและพิธีแต่งงาน

บางโอกาส มักเอาไม้ตอกยาวประมาณ ๓ นิ้ว มาเสียบสี่มุมของขนม รวบปลายให้เป็นยอดแหลมคล้ายรูปฝาชี แล้วนำแป้งมาทอดทำให้เป็นฝอยฟูคล้ายแป้งโรยบนขนมข้าวเม่าพอก ใช้ปลายไม้ยาวเขี่ยแป้งที่โรยทอดมาตกแต่งให้เป็นฝอยคลุม ทำให้ขนมดูสวยงาม