พระอาจารย์สุบิน ปณีโต วัดไผ่ล้อม อ.เมือง จ.ตราด

พระอาจารย์สุบิน ปณีโต
วัดไผ่ล้อม อ.เมือง จ.ตราด

"พระอาจารย์สุบิน ปณีโต" วัดไผ่ล้อม อ.เมือง จ.ตราด เป็นพระสงฆ์ นักคิด นักปฏิบัติ นักพัฒนาที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนด้วยหลักเศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ

ท่านก่อตั้ง "เครือข่ายสัจจะสะสมทรัพย์ เพื่อพัฒนาคุณธรรมครบวงจรชีวิต" ที่มีเครือข่ายทั่วประเทศกว่า 500 แห่ง มีเงินสะสมจำนวนมหาศาล

มีนามเดิม สุบิน สัมมา เกิดเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 15 ต.ค.2496 ที่บ้านเกาะขวาง ต.ห้วยแร้ง อ.เมือง จ.ตราด เป็นบุตรคนที่ 8 ของนายนำชัย และนางชม สัมมา

จบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนจุฬามณี ต.ห้วยแร้ง ที่บ้านเกิด

อายุครบ 20 ปี เข้าพิธีอุปสมบท โดยมีพระครูธรรมนิตยากูล วัดเนินทราย เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูวิธานธรรมนิเทศน์ วัดบางปรือ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูศุภกิจวิบูลย์ วัดวิเวกวราราม เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า ปณีโต อันมีความหมายว่า ผู้มีความอ่อนน้อมดียิ่ง หรือผู้มีความละเอียดประณีต

มุ่งมั่นศึกษาพระปริยัติธรรม จนสำเร็จนักธรรมชั้นเอก และฝึกปฏิบัติกัมมัฏฐาน รวมทั้งได้ธุดงค์ไปยังสถานที่ต่างๆ ทั่วประเทศ ซึ่งทำให้พบเห็นปัญหาในสังคมที่ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ทั้งปัญหาการทำมาหากิน การศึกษา และปัญหาสังคม

ส่วนใหญ่ปัญหาเป็นผลมาจากปัจจัยภายนอก แต่ชุมชนอยู่ในภาวะต้องตั้งรับและจำยอม

ท่านจึงบรรลุแนวคิดว่า การสอนธรรมะด้วยการเทศนาอย่างที่เป็นอยู่เพียงอย่างเดียว ไม่เพียงพอ ต้องสอนให้รู้จักทำด้วยคือ สอนแล้วชวนทำ

อีกทั้งเห็นว่า การสะสมเงินทีละน้อยๆ น่าจะเป็นวิธีการช่วยเหลือชาวบ้านได้บ้าง

ออกแสวงหาความรู้เพิ่มเติม โดยเดินธุดงค์ไปทางภาคใต้ ปักหลักที่ จ.สตูล พูดคุยกับชาวบ้านเพื่อรับทราบข้อมูลต่างๆ ของหมู่บ้าน รวมถึงวิธีการแก้ไข

ต่อมาจึงธุดงค์ไปที่บ้านน้ำขาว อ.จะนะ จ.สงขลา เพื่อสนทนาและศึกษารูปแบบการทำกลุ่มออมทรัพย์จากครูชบ ยอดแก้ว เป็นเวลา 3 เดือน

ในที่สุด มีความเห็นว่าแนวคิดกลุ่มออมทรัพย์ของครูชบ เป็นรูปแบบการช่วยเหลือซึ่งกันและกันของคนในชุมชน สามารถแก้ปัญหาและสร้างความเห็นอกเห็นใจต่อกันได้

ราวปี พ.ศ.2532 พระสุบินได้เริ่มงานชิ้นแรกที่บ้านถ้ำน้ำบ่อ ต.บ้านนา จ.พัทลุง ซึ่งยังไม่ประสบผลสำเร็จนัก แต่ก็ทำให้ท่านได้ทราบข้อจำกัดและปัญหาการตั้งกลุ่มมากขึ้น จึงย้อนกลับไปทำความเข้าใจการจัดตั้งกลุ่มครูชบอีกครั้งหนึ่ง

จนท่านมั่นใจในแนวทาง "ธรรมะนำการเงิน" ตามหลักเศรษฐศาสตร์เชิงพุทธมากขึ้น

พ.ศ.2533 พระสุบินเดินทางกลับมายัง จ.ตราด เพื่อทดลองตั้งกลุ่ม

พ.ศ.2535 พระครูสังฆรักษ์ทรงวุฒิ อนาวิโล รองเจ้าอาวาสวัด ไผ่ล้อม ต.บางพระ อ.เมืองตราด ได้ชวนมาจำพรรษาที่วัด เพราะเห็นด้วยกับแนวคิดของพระสุบิน ในการสอนควบคู่กับการชวนทำ

ณ วัดไผ่ล้อม พระอาจารย์สุบินทำงานเผยแผ่ธรรมะโดยการนำเรื่องการออมทรัพย์เป็นเครื่องมือ โดยใช้ชื่อว่า "กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์เพื่อพัฒนาคุณธรรมครบวงจรชีวิต"

ท่านให้นิยามที่มาของชื่อกลุ่มว่า หมายถึงเงินที่ฝากไว้จะกลับคืนมาดูแลผู้ฝากตั้งแต่เริ่มแรกจวบจนหมดลมหายใจ พูดเชื่อมโยงการออมทรัพย์สอดแทรกคำสอน เปรียบเทียบการฝากเงินสะสมทีละเล็กทีละน้อย แล้วเก็บเกี่ยวกำไรจากเงินสะสม เช่นเดียวกับการปลูกต้นไม้ โตขึ้นก็เก็บกินผลไม้ ใบร่วงหล่นลงมาเป็นปุ๋ยของตัวมันเอง

นอกจากใช้หลักธรรมในการตั้งกลุ่มแล้ว พระอาจารย์ สุบินยังให้ชาวบ้านกล่าวคำสัตย์ปฏิญาณพระสวดชยันโตก่อนเข้าเป็นสมาชิก เน้นชี้ให้ชาวบ้านเห็นปัญหาของสังคมว่าสังคมหมู่บ้านถูกเอารัดเอาเปรียบในทุกด้าน จึงต้องรวมตัวกันจัดการเรื่องการเงินกันเอง

ทุกวันนี้ กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์ฯ แพร่ขยายไป ทั่วประเทศ และเครือข่ายพระสงฆ์เพื่อการพัฒนา ยังเชื่อมโยงไปสู่การส่งเสริมกิจกรรมชุมชนอีกหลายอย่าง เช่น กิจกรรมอนุรักษ์ธรรมชาติ, กิจกรรมการปลูกพืชด้วยปุ๋ยอินทรีย์และน้ำสกัดชีวภาพ, กิจกรรมการค้าปลีกโดยชุมชน เป็นต้น

กิจกรรมเหล่านี้ตั้งอยู่บนพื้นฐานการใช้ธรรมะนำทั้งสิ้น เพื่อเดินไปสู่เป้าหมายที่จะให้คนในสังคม เอื้ออาทรและช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

เป็นการช่วยเหลือชาวบ้านให้พ้นจากวังวนของความยากจน ด้วยหลักเศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ

อริยะโลกที่ 6