หลวงปู่คำตา ทีปังกโร วัดป่าภูคันจ้อง ต.คำด้วง อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

หลวงปู่คำตา ทีปังกโร
วัดป่าภูคันจ้อง บ้านคำด้วง ต.คำด้วง อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

หลวงปู่คำตา ทีปังกโร วัดป่าภูคันจ้อง บ้านคำด้วง ต.คำด้วง อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี พระป่าสายวิปัสสนากัมมัฏฐาน ที่ได้รับความเลื่อมใสศรัทธาจากสาธุชน

ชาติกำเนิดในสกุล ศรบัว เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ 2 เม.ย.2470 ตรงกับปีเถาะ ที่บ้านโนนซาติ ต.นาดี อ.สุวรรณคูหา จ.อุดรธานี บิดา-มารดา ชื่อ นายผง และนางผา ศรบัว มีพี่น้องร่วมบิดา-มารดา เดียวกัน 5 คน

อายุ 21 ปี นายคำตา ได้รับคัดเลือกเป็นทหารเกณฑ์ เมื่อเป็นทหารจนครบกำหนด ตามประเพณีทางภาคอีสานจะต้องบวชเสียก่อนค่อยแต่งงาน

หลังจากที่ปลดประจำการ เข้าพิธีอุปสมบทเป็นพระฝ่ายมหานิกาย 1 พรรษา อายุ 23 ปี เมื่อลาสิกขาแล้ว ท่านแต่งงานกับ น.ส.จันทร์ นามลี มีบุตรธิดาด้วยกัน 9 คน

ครั้งหนึ่งท่านชักชวนหมู่เพื่อนและญาติพี่น้อง สร้างวัดสำหรับพระกัมมัฏฐานขึ้นที่ผาด้วง ซึ่งมีพระกัมมัฏฐานมาพักภาวนาอยู่เป็นประจำ ท่านไปอุปัฏฐากและฟังเทศน์ จนเกิดความเลื่อมใสในการปฏิบัติภาวนาของพระธุดงค์

ต่อมาไม่มีพระอยู่จำพรรษา ท่านชักชวนญาติพี่น้องนิมนต์พระเพื่อมาอยู่จำพรรษา โดยเดินทางไปที่วัดป่าสัมมานุสรณ์ จ.เลย ซึ่งมีหลวงปู่ชอบ ฐานสโม เป็นประธานสงฆ์

การไปนิมนต์พระครั้งนั้น ไม่มีพระรับนิมนต์ แต่ได้ข้อคิด หลวงปู่ชอบให้โอวาทว่า "การหาพระไปอยู่วัดมันยาก สู้เราบวชเองไม่ได้ สร้างเราให้เป็นพระ เมื่อฝึกใจของเราให้เป็นพระโดยสมบูรณ์แล้ว เราก็ไม่ต้องไปหาพระภายนอกให้ลำบากอีกต่อไป พวกเรามันโง่ แสวงหาแต่พระภายนอก ให้พากันบวชเอา แล้วไปอยู่วัด"

ท่านจึงเริ่มแสวงหาครูบาอาจารย์ ผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ขณะนั้นวัดเทพธารทอง ต.แก้งไก่ อ.สังคม จ.หนองคาย มีชื่อเสียงมากในการปฏิบัติ ท่านจึงมอบทรัพย์สมบัติที่มีอยู่ทั้งหมดให้แก่ภรรยาและลูกทุกคน ซึ่งสามารถเลี้ยงชีวิตโดยไม่ลำบาก ตัดสินใจออกบวช โดยมุ่งหน้าสู่วัดเทพธารทอง

ท่านเดินทางไปฝากตัวเป็นศิษย์ ขอบวชในพระพุทธศาสนากับพระอาจารย์บัวไล ซึ่งเป็นเจ้าอาวาส ท่านได้รับฝึกหัดขานนาคจนชำนาญจึงอนุญาตให้บวช

เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 20 เม.ย.2517 เมื่ออายุ 48 ปี ที่วัดเทพธารทอง โดยมีพระครูศีลขันธ์สังวร (อ่อนสี สุเมโธ) วัดพระงามศรีมงคล เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูญาณปรีชา (หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ) วัดอรัญบรรพต เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูวินัยธร เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า ทีปังกโร ซึ่งแปลว่า ชื่อของพระพุทธเจ้าทีปังกร

กติกาวัดเทพธารทอง วันพระ 8 ค่ำ 15 ค่ำ ไม่ให้นอน ให้นั่งภาวนาร่วมกันที่ศาลาจนสว่าง ทั้งพระเณรและฆราวาส ที่ไปปฏิบัติธรรมที่วัดต้องถืออย่างเคร่งครัด สำหรับหลวงปู่คำตา มีความพอใจในการปฏิบัติแบบนี้ เพราะจะได้ทรมานกิเลสตัวที่เห็นแก่หลับ แก่นอน จิตของหลวงปู่สงบง่าย

ระยะหลังการภาวนาไม่สะดวก เนื่องจากญาติโยม-พระภิกษุ-สามเณรมีจำนวนมากขึ้น เพราะสมัยนั้นวัดเทพธารทองโด่งดังมากในเรื่องการปฏิบัติภาวนา หลวงปู่คำตาจึงตัดสินใจลาพ่อแม่ครูอาจารย์ออกเที่ยวธุดงค์ เพื่อแสวงหาที่สงบในการทำลายกิเลสตัณหาที่ยังบังคับจิตใจ

ท่านออกธุดงควัตรไปตามสถานที่ต่างๆ กระทั่งเดินธุดงค์ขึ้นสู่ภูคันจ้อง ต.คำด้วง อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี

ภูคันจ้อง ลักษณะเป็นภูเขาสูงโดดเด่นอยู่บนเทือกเขาภูพาน บนยอดภูมีเพิงหินและถ้ำ สามารถอยู่ภาวนาโดยไม่ต้องทำกุฏิ หลวงปู่คำตาเดินสำรวจดูแล้วรู้สึกถูกใจมาก เพราะอยู่ไกลจากหมู่บ้าน ห่างไกลความเจริญ เหมาะสำหรับทำความเพียรภาวนาเป็นที่สุด

ญาติโยมชาวบ้านคำด้วง คอยให้ความสะดวกในการตกแต่งที่อยู่อาศัย ภูคันจ้องไม่มีแหล่งน้ำฉัน เพราะเป็นเขาสูง การฉันน้ำใช้ญาติโยมช่วยกันหาบไปถวาย ถนนลำบากมาก รถยนต์ไม่สามารถไปถึง

ต่อมามีญาติโยมศรัทธาในตัวท่าน ช่วยกันเลื่อยไม้สร้างศาลาหลังเล็กมุงสังกะสีเพื่อรองรับน้ำฝน ก่อนพัฒนาตามลำดับ จนกลายเป็นวัดขึ้นมา

ในช่วงที่หลวงปู่คำตา อายุย่างเข้าสู่วัยชรา ท่านเมตตาเล่าเรื่องต่างๆ ที่ท่านเคยประสบมาให้บรรดาลูกศิษย์ฟังเพื่อเป็นเครื่องเตือนสติ ไม่ให้ประมาท ซึ่งเป็นสิ่งที่ท่านแสดงออกมาจากการปฏิบัติของท่านเองโดยได้พูดถึงสถานที่ต่างๆ ที่ท่านเคยปฏิบัติ โดยได้เล่าให้บรรดาลูกศิษย์ฟังตามแต่เวลาจะอำนวย

ด้วยสังขารเป็นสิ่งไม่เที่ยง หลวงปู่คำตา เริ่มมีอาการอาพาธ คณะศิษย์นิมนต์หลวงปู่ไปรักษาตัวที่โรงพยาบาลหนองคาย แต่อาการก็ยิ่งทรุดลงทุกวัน

กระทั่งเช้าวันอังคารที่ 2 ก.ย.2546 หลวงปู่คำตาขอออกจากโรงพยาบาลกลับ มาอยู่วัด จนถึงเวลา 14.14 น. หลวงปู่ คำตา มรณภาพอย่างสงบ สิริอายุ 76 ปี พรรษา 30 ข่าวสดออนไลน์